سید علی خامنه‌ای

بخشی‌ از مجموعه‌ گفتارها درباره علی خامنه‌ای
فقیه شیعهٔ ایرانی و مقام‌دار حزب‌ناگرای پیشوایی اسلامی و مرجعیت دینی؛ سومین رئیس جمهور ایران (۱۳ اکتبر ۱۹۸۱ – ۳ اوت ۱۹۸۹) دومین رهبر ایران (۱۴ ژانویه ۱۹۸۲ – ) موضوعات در آثار و سخنان او آمریکا مناقشهٔ اسرائیلی - فلسطینی شخصیت‌ها و سرشناسان دربارهٔ او دیدگاه‌ها دربارهٔ خامنه‌ای

سید علی حسینی خامنه‌ای (نسب: علی بن جواد، حسینی خامنه‌ای؛ لقب سنتی:ضیاء الدین؛ لقب تجلیلی:آیت‌الله العظمیٰ) (۱۹ آوریل ۱۹۳۹، مشهد) فقیه شیعهٔ ایرانی و مقام‌دار پیشوایی اسلامی و مرجعیت دینی با پیشینهٔ انقلابی، سیاست‌مداری، فرماندهی نظامی و نمایندگی پارلمانی است که از ۴ ژوئن ۱۹۸۹، دومین رهبر معظّم جمهوری اسلامی ایران (ولیِّ فقیه و فرماندهٔ کلِّ قوا) پس از روح‌الله موسوی خمینی، از ۱۴ ژانویه ۱۹۸۲، از امامان جمعه تهران و از ۱۴ آوریل ۱۹۷۹ رئیس خادمان آستان قدس رضوی می‌باشد. خامنه‌ای همچنین به نیکوکاری، تدریس حوزوی، تفسیر، ترجمه، تألیف و گه‌گاه به شعر فارسی (با تخلُّص امین) می‌پردازد و بنیانگذار سازمان‌هایی است. بیانیهٔ جامعهٔ مدرسین حوزهٔ علمیهٔ قم دربارهٔ اجازهٔ او در مرجعیت، در ۲ دسامبر ۱۹۹۲ صادر شد.
علی خامنه‌ای که سومین رئیس جمهور ایران در دولت میرحسین موسوی پس از محمدعلی رجایی و پیش از اکبر هاشمی رفسنجانی (۱۳ اکتبر ۱۹۸۱ – ۳ اوت ۱۹۸۹) بوده‌است، فعالیت‌های سیاسی خود را از ۱۹۶۲ با سلطنت‌ستیزی علیه کشور شاهنشاهی ایران و دربار پهلوی آغاز نمود. او مقام‌ها و سِمت‌های پیشین: عضو شورای انقلاب اسلامی (۱۲ ژانویه ۱۹۷۹ – ۱۷ ژوئیه ۱۹۸۰)، معاون امور انقلاب در وزارت دفاع (۲۲ ژوئیه ۱۹۷۹ – ۲۱ فوریه ۱۹۸۰)، سرپرست سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و مسئول مرکز اسناد آن (۲۴ نوامبر ۱۹۷۹ – ۲۴ فوریه ۱۹۸۰)، از بنیانگذاران حزب جمهوری اسلامی (۱۸ فوریه ۱۹۷۹) و دبیرکل آن (۳۰ اوت ۱۹۸۱ – ۱ ژوئن ۱۹۸۷)، نمایندهٔ دورهٔ نخست مجلس از حوزهٔ انتخابیهٔ تهران (۲۸ مه ۱۹۸۰ – ۱۳ اکتبر ۱۹۸۱)، فرماندهٔ نظامی سپاه در جنگ ایران و عراق (۲۷ سپتامبر ۱۹۸۰ - مه ۱۹۸۱)، سخنگوی شورای عالی دفاع ملی و نمایندهٔ رهبری معظم در آن (۱۰ مه ۱۹۸۰ – ۲۰ اوت ۱۹۸۸)، اولین رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام (۶ فوریه ۱۹۸۸ – ۳ اوت ۱۹۸۹) را بر عهده داشته‌است.
این صفحه دربرگیرندهٔ نقل‌قول‌ها از او در موضوعات گوناگون است؛ همچنین ببیند:

آمریکا در سخنان خامنه‌ای: مجموعه گفتارهای او دربارهٔ آمریکا که به‌طور ویژه به حکومت فدرال ایالات متحده آمریکا و سیاست خارجی آن اشاره دارد؛ با واژگان کنایه‌آمیزی مانند استکبار جهانی، نظام سلطه یا دشمن نیز بیان می‌شود.

قدرت خداوند تعالیٰ، بر همهٔ قدرت‌های مادّی پیروز است.
ارادهٔ حضرت حق تعالیٰ، بر همهٔ اراده‌های انسان‌ها چیره است.
البته مبارزه زحمت دارد، اما حق بر باطل پیروز است.

من اعتقاد ندارم که هر کس بتواند فهم خود را از اسلام، مطلق کند. فهمیدن اسلام و قرآن نیازمند تلاش و داشتن استعداد است و این مهم با تنگ‌نظری‌ها، تعصب‌ها و تحجرها از یکسو و با بی‌بند-و-باری‌ها از سوی دیگر سازگار نیست؛ اما آنچه به عنوان هدایت اسلامی پذیرفته می‌شود فرا راه ما قرار می‌گیرد، باید با قدرت، شجاعت، ایمان و خوش‌بینی به آینده پی گرفته شود.

مشکل دشمنان ما این است که هنوز هم ملّت ایران را نشناختند.

گفتاوردها

متنِ پررنگ، متنی است که در زیر تصاویر به‌کار رفته.
برخی گفتاوردهایی که در زیر تصاویر آمده‌است، ممکن است کمی ویرایش محتوایی شده باشد.
همهٔ پرونده‌هایی که در این صفحه به‌کار رفته از انبار ویکی‌مدیاست و ممکن است که پیوستگی زمانی-مکانی دقیق با گفتار نداشته باشد؛ هرچند به سال تصویر توجه شده‌است.
به علی خامنه‌ای با لقب‌های حضرت و آیت‌الله العظمیٰ، گه‌گاه ولی امر (-مسلمین جهان) و امام (در عربی) اشاره می‌شود.

۱۹۷۸

۱۹۷۸

این رژیم منحطِ دیکتاتوری استبدادی ایران و همهٔ رژیم‌های منحط طاغوتی با مردم خود چه کرد؟ آیا فقط مال را از اینها گرفته؟ آیا فقط ظلم مالی به آن‌ها کرده؟[...] آیا فقط مال را از مردم گرفتند؟

این رژیم نابودشدنی و از بین رفتنی است… بدانید این دستگاه و این نظام، دیگر با این قیام ملت ایران قابل بقا و دوام نیست.

• «این رژیم منحطِ دیکتاتوری استبدادی ایران و همهٔ رژیم‌های منحط طاغوتی با مردم خود چه کردند؟ آیا فقط مال را از اینها گرفته؟ آیا فقط ظلم مالی به آن‌ها کرده؟ البته ظلم مالی خیلی کرده، اما نه فقط به دهقان و کشاورز، نه فقط به کارگر و دهقان، به همهٔ قشرهای مردم، به همهٔ مردم ظلم شد در طول این چندین سال حکومت جبار این خاندان پلید و خبیث، به همه. فقط کسانی که دُمشان را به دُم آن‌ها بستند برخوردار شدند و بهره‌مند شدند، بقیه همه مظلوم واقع شدند. این اولاً؛ ثانیاً آیا فقط مال را از مردم گرفتند؟ این‌که عقیدهٔ مردم را پایمال کردند، این‌که مقدسات مردم را مورد اهانت قرار دادند، این‌که حیثیت ذاتی انسان را در این مملکت پایمال کردند، این‌که تمام دوستان و هم‌پیاله‌گان و هم‌کاسه‌گان خود را بر دوش این مردم مسلط کردند، اینی‌که یک جوان نظامیِ ارتشیِ برادر مسلمان ما را وادار کردند که از مستشار و سربازان آمریکایی اطاعت بکند؛ چه ننگی بالاتر از این؟»
  • ۳۰ اکتبر ۱۹۷۸/ ۸ آبان ۱۳۵۷؛ «سخنرانی در دانشگاه فردوسی، مشهد»
• «این یک انقلاب است، این یک جنبش انقلابی است، این را باور کنید؛ و البته باور کردید و گفتید، گفتید ما هم آهنگ و صدای انقلاب شما را شنیدیم؛ باید می‌شنیدید، باید می‌شنیدید. خیلی گوشِ‌تان سنگین بود که تا حالا نشنیده بودید. انقلاب است، نه اغتشاش. جنبش است، قیام است، نه آشوب؛ آشوب نیست. مردم قیام کرده اند، مردم حقشان را می‌گویند، حقشان را می‌خواهند. این اسمش آشوب نیست. این اسمش هرج و مرج نیست. هرج و مرج را تاکنون شما در این مملکت به وجود آورده بودید. این اختناقی که شما به وجود آورده بودید، هنوز هم با همهٔ این نشانه‌ها و بشارت‌های جنبش انقلابی خلق مسلمان ایران درس نمی‌گیرید. هنوز در زندان‌های شما شکنجه است، هنوز کارهای غیرانسانی به شدت دارد انجام می‌گیرد.»
  • اشاره به من هم صدای انقلاب شما را شنیدم؛ ۷ دسامبر ۱۹۷۸/ ۱۶ آذر ۱۳۵۷؛ «سخنرانی در استادیوم غلامرضا تختی، مشهد»
• «این رژیم نابودشدنی و از بین رفتنی است… بدانید این دستگاه، این نظام، دیگر با این قیام ملت قابل بقا و دوام نیست.»
  • ۱۰ دسامبر ۱۹۷۸/ ۱۹ آذر ۱۳۵۷؛ «سخنرانی در حرم امام رضا»
• آقا برداشته در روزنامه سرمقاله کرده که خامنه ای را بایستی – اسم نیاورده اشاره کرده – محاکمه کنیم. در سرمقاله روزنامه عصر تهران اظهار کردند که بنده را باید محاکمه کنند. چرا؟ چون بنده در فلان خطبه یا فلان مصاحبه گفتم اگر طبق نظر روحانیون دلسوز خرمشهر عمل می شد؛ آن بخش از خرمشهر سقوط نمی کرد. بسم الله محاکمه کنید [تکبیر مردم].

۱۹۸۰

۱۱ دی ۱۳۵۸–۱۱ دی ۱۳۵۹

۱۴ ژانویه ۱۹۸۰/ ۲۴ دی ۱۳۵۸: آغاز امامت جمعهٔ تهران

۱۹۸۰

صهیونیسم را ما به حساب یک مرام و یک مذهب نمی‌گذاریم، به حساب یهودی‌گری نمی‌گذاریم، بسیارند در دنیا یهودیان آزاده و پاک‌نهادی که از صهیونیسم بیزارند، این یک مسلک فاشیستی سیاسی متجاوز است که جز با ستم و تصرّف سرزمین‌های متعلّق به مسلمانان مستضعف و محروم امکان ادامهٔ حیات ندارد.

در این جنگ، ما به این قانع نیستیم که صدامِ خائن، خسارت جنگی به ما بپردازد و عقب بنشیند؛ ما در این جنگ طالب و دنبال این هستیم که رژیم پلید عراق سنگینی‌اش را از روی دوشِ ملّتِ برادر و مسلمانِ ما، عراقیان عزیز بردارد.

• «مسألهٔ قدس [...] مسألهٔ بسیار باعظمت و بااهمیّتی است. [...] عبارت از آن نقطه‌ای است که باید مستضعفان عالم با الهام از روح ایمان و توکل به خدای بزرگ، پشت مستکبران بزرگ جهان و در رأس آن‌ها امپریالیزم آمریکا و مزدوران صهیونیسمش را بشکند و خُرد کند [...]. انقلاب ایران اگر در داخل این مرزها به پیروزی رسید، این به معنای آن نیست که ما قانع بشویم و فکر کنیم پیروزی نهائی را به دست آورده‌ایم. تا وقتی که این زخم متعفّن، این غدّهٔ چرکین در دل سرزمین‌های اسلامی و عربی به نام دولت غاصب اسرائیل وجود دارد، ما نمی‌توانیم احساس کنیم که پیروز شده‌ایم، نمی‌توانیم حضور دشمن خود را در کنارِ گوش خود، در سرزمین‌های غصب‌شده و اشغالی خود ملاحظه کنیم.»
• «ملت ایران همچنانی که یک طلسم شکست‌ناپذیر را در این منطقه شکست، یعنی بزرگترین دژهای مستحکم را در منطقهٔ خاورمیانه بلکه در سراسر آسیا توانست متلاشی کند؛ دژ بزرگ و نیرومند امپریالیست، یعنی حکومت جبّار و غاصب پهلوی را توانست در منطقه شکست بدهد، همچنین این طلسم دوم را که به صورت یک قدرت افسانه‌ای درآمده است، انقلاب ما خواهد شکست و از بین خواهد برد.»
• «یک انسان آواره، جلب ترحم هر انسان آزاده‌ای را می‌کند.»
• «آن روزی که در این منطقه یک قدرت عظیم اسلامی به وجود بیاید و این قدرت بتواند مشت محکمی به دهان قدرت‌های بزرگ متجاوز شرقی و غربی وارد کند، دیگر ملت‌های اسلامی روی استضعاف، روی مستمندی، روی فقر و گرسنگی را نخواهند دید.»
• «صهیونیسم را ما به حساب یک مرام و یک مذهب نمی‌گذاریم، به حساب یهودی‌گری نمی‌گذاریم، بسیارند در دنیا یهودیان آزاده و پاک‌نهادی که از صهیونیسم بیزارند، این یک مسلک فاشیستی سیاسی متجاوز است که جز با ستم و ظلم و تصرّف سرزمینهای متعلّق به مسلمانان مستضعف و محروم امکان ادامهٔ حیات ندارد.»
• «ما معتقدیم مسألهٔ فلسطین صرفاً یک مسألهٔ عربی و حتّی صرفاً یک مسألهٔ اسلامی نیست، یک مسألهٔ انسانیِ بسیار بااهمیّت است، نوع فاشیسمی که امروز رهبران صهیونیستِ خائن و همین بگینِ خائن - که امروز در رأس دولت اسرائیل غاصب قرار گرفته‌است، نوع فاشیسمی که این دولت فاشیست جنایتکار انجام می‌دهد و اِعمال می‌کند، در دنیا بی‌سابقه است.»
• «سرزمین فلسطین باید آزاد بشود، باید به مردم خودش برگردد، نگویند شما چطور می‌توانید از روی نقشهٔ جغرافیا یک کشور را بردارید، نگویند چگونه می‌توان یک دولتی را که سی سال است مورد حمایت ابرقدرت‌هاست از بین ببرید؛ ارادهٔ انسان‌ها و عزم ناشی از ایمان، همهٔ مشکل‌ها را آسان می‌کند، همهٔ معجزه‌ها را امکان‌پذیر می‌کند.»
• «انقلاب ایران، مادر همهٔ انقلاب‌های اسلامی در سراسر این منطقه شده‌است و خواهد شد.»
  • ۸ اوت ۱۹۸۰/ ۱۷ مرداد ۱۳۵۹؛ «خطبه‌های نماز جمعهٔ تهران»
• «تکلیف سیاسی هم مثل تکلیف دینی واجب‌الاجراست.»
  • ۵ سپتامبر ۱۹۸۰/ ۱۴ شهریور ۱۳۵۹
• «این مغرورِ جاهلِ متعصب، امروز با پای خود به میدان مبارزه‌ای که گور او در آن کنده شده، قدم نهاده‌است.»
• «حلیل ما این است که اسلام و انقلاب اسلامی میدانی برای جولان می‌جست، این میدان به دست دشمن در مقابلش باز شد.»
• «ما کسی نبودیم که به خاک عراق یا هر خاک دیگری وارد بشویم و حمله را شروع کنیم؛ لذا ما حمله را شروع نکردیم، اما دشمن که شروع کرد، ما ضرب شصت را اول به این دشمن نزدیک و شروع‌کننده نشان دادیم.»
• «ما این مبارزه‌طلب دیوانه را در اینجا به سزای خود خواهیم رسانید با دو نیرو؛ اول نیروی ایمان به خدا و دوم نیروی انسانی یک ملت بزرگ و استوار. این دو عامل را ابرقدرت‌ها در محاسبات خود به حساب نیاوردند. آن‌ها روی تانک حساب کردند، روی هواپیما حساب کردند، روی سرباز لباس‌پوشیدهٔ پادگانهای عراق حساب کردند، اما روی ملت‌ها حساب نکردند. چیزی که ما را با همهٔ حکومت‌های طاغوتی متمایز می‌کند همین است. ملت ما چیزی دارد که صدام حسین ندارد، آن ایمان و اشتراک همگانی ملت در میدان مبارزه است.»
• «ملت ما… پذیرفته‌است که اگر زنده بماند درحالی که مقهور سلطهٔ ابرقدرت‌هاست در حقیقت مرده‌است و اگر به خاک و خون بغلتد درحالی که چنگال خونین ابرقدرت‌ها را قطع کرده، زنده است. ما زندگی می‌خواهیم، ما مرگ را می‌خواهیم چه کنیم؟ ما به میدان جنگ خواهیم رفت.»
• «در این جنگ، ما به این قانع نیستیم که صدام خائن خسارت جنگی به ما بپردازد و عقب بنشیند، ما در این جنگ طالب و دنبال این هستیم که رژیم پلید عراق سنگینی‌اش را از روی دوش ملت برادر و مسلمان ما، عراقیان عزیز بردارد.»
  • ۲۶ سپتامبر ۱۹۸۰/ ۴ مهر ۱۳۵۹؛ «خطبه‌های نماز جمعهٔ تهران (نخستین پس از شروع جنگ ایران و عراق)»

۱۹۸۱

۱۱ دی ۱۳۵۹–۱۱ دی ۱۳۶۰

• «در دنیای جدید، دموکراسی -یعنی خواست مردم و قبول و اذعان اکثریت مردم - ملاک و منشأ حکومت شمرده می‌شود، اما کیست که نداند که ده‌ها وسیلهٔ غیر شرافتمندانه به‌کار گرفته می‌شود تا خواست مردم آنچنان که زورمداران و قدرت‌طلبان می‌خواهند، هدایت بشود.»
  • ۱۹ مه ۱۹۸۱/ ۲۹ اردیبهشت ۱۳۶۰؛ «سخنرانی در کنگرهٔ بین‌المللی نهج‌البلاغه»

۱۳ اکتبر ۱۹۸۱/ ۲۱ مهر ۱۳۶۰: آغاز نخستین دورهٔ ریاست‌جمهوری او، دولت سوم جمهوری اسلامی ایران

• «بدیهی است که ملت‌های مسلمان هرگز به اسارت در برابر امپریالیسم و صهیونیسم بین‌المللی راضی نخواهند شد.»
• «ملت و دولت جمهوری اسلامی ایران در هر مبارزه‌ای که به قصد دفع تجاوز غارتگران و متجاوزان بین‌المللی از سرزمین‌های اسلامی صورت گیرد به همهٔ مسلمین جهان همگام و همراه بوده و خواهد بود.»
  • ۱۷ نوامبر ۱۹۸۱/ ۲۶ آبان ۱۳۶۰؛ «سخنرانی در دیدار با سفرا و نمایندگان سیاسی کشورهای اسلامی»
• «قضاوت، یک منصبی است که احتیاج دارد به این که انسان خشک و قاطع باشد. خشک بودن و تحت تأثیر عواطف قرار نگرفتن، چیزی است که به طور معمول زن‌ها این را ندارند و این نقطهٔ قوت زن است نه نقطهٔ ضعف زن.»
• «زن اگر عواطفش جوشان و احساساتش پرخروش نباشد، عیب است. کمال زن در غلبهٔ عواطف اوست و این به دلیل این است که شغل اوّل زن تربیت فرزند است.»
• «اوّلین و اساسی‌ترین و پراهمیت‌ترین شغل زن، مادری است. اگر رئیس جمهور هم بشود، اهمیتش به قدر اهمیت مادری نیست.»
  • ۲۷ ژوئن ۱۹۸۱/ ۶ تیر ۱۳۶۰؛ «سخنرانی در مسجد ابوذر، تهران (ناتمام به علت ترور نافرجام)»

۱۹۸۲

۱۱ دی ۱۳۶۰–۱۱ دی ۱۳۶۱

۱۹۸۲

انقلاب برای ما، پدر و مادر و همه چیز است و کسانی که با انقلاب مبارزه می‌کنند، با همه چیز ما با مقدسات ما و آینده ما مبارزه می‌کنند. انقلاب افراد بی‌هدف را تبدیل به یک انسان فداکار می‌کند که این معجزه کمی نیست.

حکومت مردمی یعنی مسئولان حکومت در شیوه و روش و منش با مردم یکسان‌اند؛ و این یکی از افتخارات جمهوری ماست.

• «ما بارها اعلام کرده‌ایم اکنون هم رسماً اعلام می‌کنیم که ما طرفدار جنگ نبوده و نیستیم و با هیچ همسایه‌ای قصد جنگ نداشته و نداریم اما متجاوز را هم به هیچ وجه تحمل نمی‌کنیم و پاسخ متجاوز را با امکانات داخلی خودمان و بدون استمداد از هیچ قدرتی می‌دهیم .»
• «هرگونه صلحی اگر قرار است انجام گیرد آن وقتی انجام خواهد گرفت که متجاوز از خاک ما بیرون رفته باشد مادامی که متجاوز در داخل خانه ما است ما به هیچ وجه مذاکره صلح را قبول نمی‌کنیم و این حق طبیعی ما است.»
• «ما از اول اعلام کرده‌ایم که با صلح مخالف نیستیم ولی نه با صلح غیرشرافتمندانه و ناشی از موضع ضعف، ما مورد تجاوز قرار گرفتیم و قدرت راندن متجاوز و انهدام او را هم ولو در دراز مدت داریم و این کار را تاکنون پیش برده‌ایم بعد این هم انجام خواهیم داد.»
• «چون آتش‌افروزی و جنگ از نظر عرف سیاسی بین‌المللی و همچنین از نظر افکار عمومی جهان یک گناه محسوب می‌شود عراقی‌ها ضمن این که خودشان تجاوز کرده بودند و آتش جنگ را برافروخته بودند و به خاک یک کشور همسایه بی آزار صدها کیلومتر تجاوز کرده بودند در عین حال کار سیاسی هم می‌کردند و مرتب ادعای صلح هم از آن‌ها سر می‌زد.»
  • ۱۰ ژانویه ۱۹۸۲/ ۲۰ دی ۱۳۶۰
• «انقلاب برای ما، پدر و مادر و همه چیز است و کسانی که با انقلاب مبارزه می‌کنند، با همه چیز ما با مقدسات ما و آینده ما مبارزه می‌کنند. انقلاب افراد بی‌هدف را تبدیل به یک انسان فداکار می‌کند که این معجزه کمی نیست.»
• «دشمن نابود می‌شود ولی اثر دشمن باقی می‌ماند و با شما دشمنی می‌کند. دشمن با استفاده از شیوه‌های جدید در مقابل شما می‌ایستد.»
  • ۲۶ ژانویه ۱۹۸۲/ ۶ بهمن ۱۳۶۰؛ «در دیدار با مسئولین کمیته‌های انقلاب اسلامی خراسان»
• «افتخار ما در مقابل همهٔ مکاتب و نظام‌های بشری با مانیفست‌های ساخته ذهنیت‌های حقیر و محدود و وابسته این است که کتاب انقلاب ما، قرآن کریم و مجیدی است که از وحی حکیم خبیر منشاء گرفته و در اختیار عامل و عالم بزرگ و کوچک و قابلفهم و استفاده همگان است.»
  • ۹ فوریه ۱۹۸۱/ ۲۰ بهمن ۱۳۶۰؛ «پیام به مناسبت اولین دوره مسابقات بین المللی حفظ و قرائت قرآن کریم»
• «ما جنگ‌طلب، مرتجع و دور از تمدن نیستیم بلکه بعکس ما سلطه‌گران بزرگ جهانی و پیشاپیش آنان حکومت متجاوز ایالات متحده را جنگ‌طلب و مرتجع و فسادانگیز می‌دانیم.»
• «سخن حقِّ ملّتِ ما آن است که می‌خواهد آزاد و مستقل زندگی کند و سرنوشت خود را خود رقم زند.»
• «ملت ایران یک ملت خودجوش و فداکار است و این بزرگترین سرمایهٔ هر کشور است؛ این ملت که اکنون دولتی از خود آن و نه از قشرها و طبقات برگزیده، زمام امورش را در دست دارد؛ خواهد توانست با همهٔ مشکلات دست و پنجه نرم کند و راه خود را به سوی آرمان‌ها و ایده‌آل‌هایش طی کند.»
  • ۹ فوریه ۱۹۸۱/ ۲۲ بهمن ۱۳۶۰؛ «سخنرانی به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در جمع سفرای خارجی»
• «اساسی‌ترین بنایی که انقلاب ایران بر آن استوار است، اسلام است که بر قلب‌های ملت ایران به عنوان اعتقاد نقش بسته و ذهنیت روشنفکران متعهد و روحانیون مبارز جامعه و همهٔ آحاد ملت ما را شکل داده‌است.»
• «اسلام به عنوان دین انقلاب، بدین معنی است که در صدد تغییر معیارها موازین و ارزش‌های نظامات اجتماعی و فردی به یک نظام ارزشی جدید است؛ و مکتب و مفسر و هادی حرکات جامعه انقلابی تا سر حد کمال آن یعنی تابیدن نورالله در زمین و گسترش عدل می‌باشد.»
  • ۱۰ فوریه ۱۹۸۱/ ۲۳ بهمن ۱۳۶۰؛ «پیام به اولین مجمع حرکت جهانی اسلامی دانشجوئی»
• «خرداد، ماه خاطره‌هاست.»
• «ما همواره در مذاکراتمان اصرار کرده‌ایم که این جنگ بایستی به شکلی پایان پذیرد که متجاوز به خاطر تجاوزش تشویق نشود و الا کشورهای کوچک اسلامی پیوسته در خطر تهدید و تجاوز هستند.»
• «جنگ همیشه بد نیست جنگی که برای جلوگیری از ظلم و تجاوز باشد چیز بسیار خوبی است.»
  • ۱۹ آوریل ۱۹۸۲/ ۳۱ فروردین ۱۳۶۱
• «حکومت مردمی، یعنی مسئولان حکومت در شیوه و روش و منش با مردم یکسان‌اند؛ و این یکی از افتخارات جمهوری ماست.»
  • ۴ ژوئن ۱۹۸۲/ ۱۴ خرداد ۱۳۶۱؛ «خطبه‌های نماز جمعهٔ تهران»
• «امروز ما به اخلاق خوب به تهذیب نفس و به تزکیه خودمان نیاز داریم، زیرا پیشرفت‌های ما و فتوحات بزرگمان در میدان‌های جنگ و نیز در میدان‌های سیاست و صحنه‌های اقتصادی، وقتی به درد ما خواهد خورد که در درون خود نیز فتوحات و پیشرفت‌هایی به سوی هر چه انسان‌تر شدن و کامل‌تر شدن داشته باشیم، یعنی غرور ما را نگیرد و دشمن در چشم ما خرد و حقیر نشود و دشمن درونی ما یعنی شیطان نیز درون ما رشد نکند.»
  • ۲۳ ژوئیه ۱۹۸۲/ ۱ مرداد ۱۳۶۱؛ «خطبه‌های نماز عید فطر، تهران»
• «همهٔ پدیده‌هایی که محصول تلاش و تجربهٔ مستمر انسانهاست، باید در خدمت انسان‌ها به کار گرفته شود، باید برای انسان‌ها باشد نه بر انسان‌ها، به تلخی باید اعتراف کرد که واقعیت چنین نیست.»
  • ۹ سپتامبر ۱۹۸۲/ ۱۸ شهریور ۱۳۶۱؛ «پیام به مناسبت افتتاح هشتمین نمایشگاه بین‌المللی بازرگانی، تهران»
• «خودسازی نمایید و سعی کنید اسلام را در عمل ترویج نمایید.»
  • ۲۶ سپتامبر ۱۹۸۲/ ۴ مهر ۱۳۶۱؛ «پیام به گردهمایی سران مختار اتحادیه بین‌المللی ارتباطات»
• «دین و دولت دارای مرزهای نزدیک به‌هم‌اند: دولت تشکیلاتی است که ادارهٔ امور انسان‌ها را متعهد است و دین نظامی است که برای سعادت انسان‌ها از سوی خالق انسان نازل گردیده‌است؛ دولت، دست اداره‌کننده است و دین قانون و قاعدهٔ آن.»
• «دین ادارهٔ دنیا را با دولتی الهی می‌پسندد و دولتِ حق تنها دولتی است که از دین الهی نشأت می‌گیرد؛ مابقی اگر به نام دین است خرافه است و اگر بنام دولت است طاغوت.»
• «ما هرگز نخواسته‌ایم که با قوای قهری هاسلام را به هیچ جای دنیا صادر کنیم. دنیای متصل و پیوستهٔ امروز خود عطر دلاویز این گل زیبا را استشمام خواهد کرد و بدان خواهد گرایید؛ تکیه ما بر ملت‌ها و دل حق‌پذیر آن‌هاست.»
• «نماز جمعه، مظهر دین و دولت است و علامت زیبایی بر سینهٔ جمهوری اسلامی. نماز جمعه، مجمع کتاب و میزان و حدید است و خطیب جمعه سخنگوی خدا و نمایندهٔ خلق؛ این واجب رامی و این تریبون الهی و مردمی باید در خدمت حق قرار گیرد و ملت‌های مسلمان را در جهت تحقق اسلام به پیش براند.»
  • ۲۸ دسامبر ۱۹۸۲/ ۷ دی ۱۳۶۱؛ «پیام به کنگره جهانی ائمه جمعه و جماعات»

۱۹۸۳

۱۱ دی ۱۳۶۱–۱۱ دی ۱۳۶۲

۱۹۸۳

مردمی بودنِ حکومت اسلامی به دو معنا است:
یکی این است که مردم در ادارهٔ حکومت و تشکیل حکومت و تعیین حاکم و شاید در تعیین رژیم حکومتی و سیاسی نقش دارند. مردمی بودنِ حکومت یعنی نقش دادن به مردم در حکومت.

یک معنای دیگر… این است که حکومت اسلامی در خدمتِ مردم است؛ آنچه برای حاکم اسلامی مطرح است، منافع عامّهٔ مردم است؛ نه منافع اشخاص معین یا قشر معین و طبقهٔ معین.

• «ما طبق ایمان اسلامی ملتمان خواسته‌ایم در یک نظام اسلامی زندگی کنیم، یعنی:
  نظامی که رفاه امن صلح و سلامت زندگی را همراه با معنویت به انسان‌ها می‌بخشد.
  نظامی که سلطهٔ سیاسی و فرهنگی و اقتصادی هر قدرت خارجی را بر کشورمان رد می‌کند.
  نظامی که به همهٔ انسان‌های عالم احترام می‌گذارد و هرگونه تمایز نژادی جغرافیائی و تمایز ناشی از ثروت و قدرت را نفی می‌کند.
  نظامی که تجاوز و زورگویی و زورمداری را از هر کسی و نسبت به هر کس نفی می‌کند.»
• «ما معتقدیم فقط با مقاومت در مقابل زور می‌توان آنرا متوقف کرد. سازش و تسلیم در برابر زور و زورمداران موجب تشویق هر چه بیشتر زورگویی است و ما برآنیم که هرگز هیچ زورگویی را تشویق نکنیم.»
• «ما مایلیم فضای امن و صلح بر زندگی ملت‌ها حاکم باشد، اما آنچه میان ما و برخی از دولت‌ها و رژیم‌ها شکافی پرنشدنی ایجاد می‌کند، گرایش آنان به ظلم و زور تجاوز و سلطهٔ قدرتمندانه بر ملت‌های ضعیف است.»
  • ۱۰ فوریه ۱۹۸۳/ ۲۱ بهمن ۱۳۶۱؛ «سخنرانی در جمع سفرای خارجی به مناسبت پنجمین سالگرد انقلاب اسلامی»
• «قرآن را باید آموخت، خواند و عمل کرد، خواندن آن نیز باید موزون با طبیعت لطیف آن دلنشین و صحیح به گونه‌ای باشد که گویا از زبان روح الامین قرائت می‌شود.»
  • ۱ آوریل ۱۹۸۳/ ۱۲ فروردین ۱۳۶۲؛ «پیام به مناسبت افتتاح دومین دورهٔ مسابقات بین‌المللی قرائت»
• «چنین به نظر می‌رسد که زندگی بهتر برای جوامع عقب‌افتاده در گرو بهره‌وری بیشتر از منابع انرژی خداداد آن‌ها می‌باشد لکن در بند آوردن منابع انرژی به منظور در خدمت انسان قرار دادن، نیاز به سرمایه‌گذاری‌های کلان و یا به عبارت دیگر تخصیص منابع عمدهٔ اقتصاد دارد؛ این همان چیزی است که متأسفانه کشورهای در حال توسعه فعلاً فاقد آن می‌باشند؛ بنابراین، مشکل توسعهٔ اقتصادی برای اغلب کشورهای جهان سوم در دایرهٔ شوم محدودیت امکانات اقتصادی ناتوانی دسترسی به منابع انرژی و عدم ایجاد بنیان‌های اقتصادی جدید به علت نبود سرمایه‌های انباشته خلاصه می‌شود.»
  • ۳۰ مه ۱۹۸۳/ ۹ خرداد ۱۳۶۲؛ «پیام به سمپوزیوم جهانی بررسی مسائل انرژی»
• «کسانی هم هستند که همه چیز را حاضرند تحمل کنند مگر حاکمیت دین را. از کلمه حزب‌الله بدشان می‌آید، از ریخت و قیافه حزب‌اللهی‌ها بیزارند، این‌ها طبقات خاصه هستند، این‌ها آواره کشورهای اروپایی و آمریکایی شدند. اما آنچه که برای یک نظام افتخارآمیز است همین است که بتوان عامه مردم را از خودش راضی کند و این خط حکومت اسلامی و جمهوری اسلامی است.»
• «ما باید تبعیض را ریشه کن کنیم. مردم و کارگزاران دولت جمهوری اسلامی باید با هم همدست بشوند و نگذارند ریشه تبعیض در میان مردم گسترش پیدا کند. آنچه که حکومت به مردم می‌دهد و آنچه که حکومت اسلامی میان مردم تقسیم می‌کند باید با تساوی تقسیم کند و این یک حرکتی است که باید جمهوری اسلامی آنرا با شتاب هر چه بیشتر تعقیب کند.»
  • ۴ ژوئیه ۱۹۸۳/ ۱۳ تیر ۱۳۶۲
• «هر فریادی و هر نغمه‌ای که میان ملت‌ها، میان این برادران عزیز مسلمان همدل و همرزم اختلاف و کدورت ایجاد کند آن فریاد از شیطان است. اختلاف از جنود شیطان است و اتحاد از جنود رحمان است.»
• «ما در مسایل داخلی فقط یک چیز را می‌شناسیم و آن احساس تکلیف و وظیفه شرعی است است و ملاحظه این قشر یا آن قشر را نخواهیم کرد. فقط ملاحظه تکلیف الهی را خواهیم کرد.»
• «ما از آغاز تا کنون برای وحدت کشورهای اسلامی هشدار داده‌ایم و این یک شعار نیست بلکه یک دعوت واقعی است. ما هرگونه اختلافی را با کشورهای اسلامی و بهانه استعماری شیعه و سنی را قویا نفی می‌کنیم… بنابر این ما فکر می‌کنیم شرط اصلی وحدت و بازگشت به خویشتن اسلامی خارج شدن از مرز سلطه اقتصادی و سیاسی بیگانگان خصوصاً آمریکا می‌باشد..»
• «امروز در میان بیگانگانی که به نحوی در کشورهای اسلامی نفوذ دارند خطرناکتر از همه آمریکا است و آمریکا به معنای واقعی کلمه در منطقه خطر مهمی را تشکیل می‌دهد و به اعتقاد ما مبارزه با اسرائیل بدون مبارزه با آمریکا امکان‌پذیر نیست.»
  • ۱۳ ژوئیه ۱۹۸۳/ ۲۲ تیر ۱۳۶۲
• «اساس نظام ما بر حمایت از کسانی است که محتاج حمایت هستند و اگر بر روی محرومان جامعه تکیه می‌شود ناشی از همین مسئله است. در جمهوری اسلامی همه انسان‌ها باید از یک خط معمولی از امکان برای زیستن برخوردار باشند… این در جامه اسلامی قابل قوبل نیست که عده‌ای در رفاه مطلق باشند و عده‌ای حتی از حداقل آن هم محروم باشند پس رسیدگی به طبقه محروم در این نظام از وظایف اصلی به شمار می‌رود.»
  • ۱۸ ژوئیه ۱۹۸۳/ ۲۷ تیر ۱۳۶۲
• «مردمی بودن حکومت اسلامی به دو معنا است: یکی این است که مردم در ادارهٔ حکومت و تشکیل حکومت و تعیین حاکم و شاید در تعیین رژیم حکومتی و سیاسی نقش دارند. مردمی بودنِ حکومت یعنی نقش دادن به مردم در حکومت. یک معنای دیگر برای مردمی بودنِ حکومت اسلامی این است که حکومت اسلامی در خدمت مردم است؛ آنچه برای حاکم اسلامی مطرح است، منافع عامّهٔ مردم است؛ نه منافع اشخاص معین یا قشر معین و طبقهٔ معین.»
• «این ادعا که حکومتی بدون اینکه با مردم خود ارتباط مستقیم داشته باشد، بدون اینکه به آرای مردم متّکی باشد، ادّعا کند که در خدمت مردم است، ادّعای پذیرفته‌ای نیست. این سخنی است که همهٔ مدّعیان حکومت مردمی بر زبان جاری می‌کنند، امّا نمی‌توانند ثابت کنند که مردمی‌اند؛ همهٔ حکومت‌های تحمیلی هم خودشان را مردمی به حساب می‌آورند.»
• «اگر مردم رژیم اسلامی را نپذیرفتند، رژیم اسلامی از اعتبار نمی‌افتد، امّا قاعدتاً چون رژیم اسلامی به ایمان مردم متّکی است، مردم در آن هم دارای نقش هستند.»
• «مردم از آن زمامداری بیزار یا نسبت به او بی‌اعتنا هستند که در انتخاب او نقشی نداشته‌اند.»
• «بیشترین چیزی که آحاد ملّت و ما مسئولان دولت را، در مواضع درست و اسلامی‌مان استوار خواهد داشت، تقوای خداست.»
  • ۵ اوت ۱۹۸۳/ ۱۴ مرداد ۱۳۶۲؛ «خطبه‌های نماز جمعهٔ تهران»

۱۹۸۴

۱۱ دی ۱۳۶۲–۱۱ دی ۱۳۶۳

۱۹۸۴

ما نمی‌خواهیم کشورها را فتح کنیم، ملت‌ها باید آنجا را فتح کنند؛ ما باید به کشورهای تحت ستم بیاموزیم که زیر بار استعمار و استثمار نروند. ما با مقاومت مردم خودمان می‌توانیم این پیام را به دنبال برسانیم.

از هر طریقی که خیری به انسان می‌رسد، منشأ آن خداست و وسیلهٔ آن خداست.

بندگان صالح و حکام شایسته آن کسانی هستند که خودشان را بندهٔ خدا بدانند و ملک را مال خدا بدانند و خودشان را متصدی آن ملک بدانند، که این یک راز بزرگ و یک نکتهٔ اساسی در باب حکومت اسلامی است.

• «تعیین‌کننده‌ترین لحظهٔ تاریخ ما بعد از ظهور اسلام، ۲۲ بهمن است و ما قرن‌های متمادی در انتظار این روز بوده‌ایم کما این که اکنون ملت‌های مسلمان دنیا در انتظار چنین روزی هستند.»
• «در هر کجا که استعمار و شخصیت‌های وابستهٔ غاصب بر یک عده مسلمان مسلط‌اند، مردم مسلمان در آرزو و اشتیاق بیست-و-دوی بهمن‌ها هستند.»
  • ۳۰ ژانویه ۱۹۸۴/ ۱۰ بهمن ۱۳۶۲؛ «در دیدار با اعضای شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی و مسئولین ستادهای داخلی و خارجی برگزاری دههٔ فجر انقلاب اسلامی»
• «امروز آشکارترین و روشنترین حقایق اسلامی به وسیلهٔ بعضی از مدعیان اسلام در کشورهای اسلامی نادیده گرفته می‌شود. امروز همان روزی است که شعارها یکسان است اما جهت‌گیری‌ها به شدت مغایر یکدیگر است.»
  • ۱۵ آوریل ۱۹۸۴/ ۲۶ فروردین ۱۳۶۳؛ «چهارمین کنگره بین‌المللی نهج‌البلاغه»
• «مسألهٔ قدس و فلسطین برای ما تنها یک مسألهٔ جغرافیایی نیست بلکه یک فریضه و واجب دینی است.»
  • ۲۲ ژوئن ۱۹۸۴/ ۱ تیر ۱۳۶۳؛ «خطبه‌های نماز جمعهٔ تهران»
• «ما نمی‌خواهیم کشورها را فتح کنیم، ملت‌ها باید آنجا را فتح کنند؛ ما باید به کشورهای تحت ستم بیاموزیم که زیر بار استعمار و استثمار نروند. ما با مقاومت مردم خودمان می‌توانیم این پیام را به دنبال برسانیم.»
  • ۲۸ ژوئن ۱۹۸۴/ ۷ تیر ۱۳۶۳؛ «در مراسم گرامیداشت شهدای هفتم تیر، اصفهان»
• «در جمهوری اسلامی همهٔ استعدادها باید امکان رشد داشته باشد.»
  • ۱۲ ژوئیه ۱۹۸۴/ ۲۱ تیر ۱۳۶۳؛ «دیدار با مدیران کل و معاونین سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی، وزارت آموزش و پرورش»
• «مهم‌ترین چیزی که در زندگی ائمه به‌طور شایسته مورد توجه قرار نگرفته، عنصر مبارزه حاد سیاسی است… این مبارزه، بزرگ‌ترین هدفش تشکیل نظام اسلامی و تأسیس حکومتی بر پایه امامت بود.»
• «شیعیان در پوشش تقیه، مبارزاتی خستگی‌ناپذیر و تمام نشدنی داشتند، این مبارزات که با دو ویژگی همراه بود، تأثیر توصیف‌ناپذیری در برهم زدن بساط خلافت داشت، آن دو ویژگی، یکی مظلومیت بود و دیگری قداست.»
  • ۹ اوت ۱۹۸۴/ ۱۸ مرداد ۱۳۶۳؛ «پیام به کنگرهٔ جهانی امام رضا»

بخشی از تفسیر او دربارهٔ آیات ۱ و ۲، سورهٔ ملک:

تَبَارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ الْمُلْکُ وَهُوَ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ الَّذِی خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَیَاةَ لِیَبْلُوَکُمْ أَیُّکُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا وَهُوَ الْعَزِیزُ الْغَفُورُ

• «در محیط جاهلی، آن جایی که خدا در آن‌جا شناخته شده نیست و عبادت نمی‌شود و اطاعت نمی‌شود، در آن‌جا هر آدمی که مقداری از حقارت و ضعف رائج در آن جامعه فراتر باشد، در چشم آن افراد حقیری که در آن جامعه هستند عظمت پیدا می‌کند و این عظمت گاهی به ستایش و تقدیس او پایان می‌پذیرد.»
• «انسان یک موجود آسیب‌پذیری است. این آسیب‌پذیری را انسان وقتی به خودش نگاه می‌کند می‌یابد، لکن در محیط توحیدی بعد از آنی که انسان در خود این ضعف را مشاهده کرد، در مقابل این ضعف، عظمت‌های پنداری و پوشالی را دیگر مورد اعتنا قرار نمی‌دهد. چرا؟ برای خاطر این‌که وقتی خدا شناخته شده، انسانی که خدا را می‌شناسد، همهٔ قدرت‌ها و همهٔ عظمت‌ها و همهٔ مُکنت‌ها و همهٔ ثروت‌ها و همهٔ دانشها و بصیرت‌ها را از خدا می‌داند، متعلق به خدا می‌داند.»
• «ارتباط دادن خود به خدا و احساس بندگی خدا، به آدم مصونیت می‌دهد. مصونیت از چی؟ مصونیت از حقارت، از احساس حقارت. دیگر انسان احساس حقارتی را که آدم بی‌معرفت به خدا آن احساس را در مقابل هر چیزی می‌کند، آن احساس حقارت از آدمی که بندهٔ خداست به کلی گرفته می‌شود.»
• «آدمی که خدا را نمی‌شناسد… در مقابل یک کوه هم که قرار می‌گیرد، احساس می‌کند که خیلی حقیر است… هر جائی که یک جلوه‌ای از عظمت و لو کوچک، وجود داشته باشد، آدمی که با خدا آشنا نیست، خودش را مقابل او حقیر و کوچک می‌بیند… اما آدمی که با خدا آشناست، در مقابل بزرگترین جلوه‌های عظمت، خودش را حقیر نمی‌بیند. چرا؟ چون معتقد است که آن عظمت و هزاران و هزاران هزار برابرِ او، متعلق به ارباب خود اوست، متعلق به خدائی است که من بندهٔ او هستم، من با او مرتبطم، من او را می‌شناسم، او به من لطف دارد. متعلق به خودش در حقیقت می‌داند… .»
• «آدم وقتی که در نظام پادشاهی زندگی می‌کند… یک قدرت و عظمت طاغوتی را مسلط بر خودش می‌داند و معتقد است که او بر جان و مال و فکر و وجود و همه چیز من مسلط است، نتیجه‌اش چی می‌شود؟ نتیجه‌اش این می‌شود که از کوچکترین مظاهر قدرت، آدم تا مغز استخوانش می‌لرزد… بینش طاغوتی و تسلیم در مقابل نظام جاهلی این خاصیت را دارد.»
• «در دنیا سیاستمداران درجهٔ یک و قدرتمندان بزرگ و ممتازی که از این قدرت‌های پوشالی مثل بید به خودشان می‌لرزند فراوانند. اما شما به خودت نگاه کن. شما می‌ترسی؟ نه. تعجب هم می‌کنی [که] چرا باید بترسد کسی از یک قدرت طاغوتی. خب انسان در مقابلش می‌ایستد، با او مقابله می‌کند… این همان بینش الهی است. چرا؟ چون شما معتقد به خدا هستید، معتقد به منشأ و معدن و منبع همهٔ قدرت‌ها و عظمت‌ها هستی و خودتان را با آن منبع قدرت پیوند زده و در ارتباط می‌بینید، لذا نمی‌ترسید.»
• «از هر طریقی که خیری به انسان می‌رسد، منشأ آن خداست و وسیلهٔ آن خداست.»
• «تمام حرکات این عالم و تحولاتی که انسان مشاهده می‌کند و تغییرهایی که در این عالم هست؛ به وجود آمدن‌ها، از بین رفتن‌ها، تغییر و تبدیل‌ها، متعلق به خداست. این‌ها را خدا به وجود آورده، یعنی خالق و آفرینندهٔ همهٔ اشیاء عالم و همهٔ حالاتی که بر این اشیاء حاکم هست و همهٔ قوانینی که این حالات بر طبق آن‌هاست، آفرینندهٔ همهٔ این‌ها، خداست.»
• «خدای متعال عالم را از عدم، از نیستی و نبودن آفریده. ملک و قدرت تکوینی و طبیعی در اختیار خداست، تمام قوانین این عالم در اختیار خداست… همهٔ قوانین طبیعی و تکوینی که شما می‌بینید… همهٔ آن قوانین را خدا به وجود آورده و خود پروردگار می‌تواند خاصیت آن قوانین را از آنها بگیرد.»
• «اگر شما می‌بینید ندای مظلومیت و استغاثهٔ مظلومان تاریخ هیچ وقت قطع نشده و همیشه در همهٔ ادوار تاریخ، بیشترین تعداد انسانها توسریخور و مظلوم و محروم بودند، به خاطر همین بوده که قدرت و حکومت و سلطنت در دست انسانهائی بوده که آن را متعلق به خودشان می‌دانستند.»
• «هرکس قدرت را متعلق به خودش بداند، اگر صالح هم باشد، ناصالح می‌شود؛ این را بدانید.»
• «بندگان صالح و حکام شایسته آن کسانی هستند که خودشان را بندهٔ خدا بدانند و ملک را مال خدا بدانند و خودشان را متصدی آن ملک بدانند، که این یک راز بزرگ و یک نکتهٔ اساسی در باب حکومت اسلامی است.»
  • ۹ نوامبر ۱۹۸۴/ ۱۸ آبان ۱۳۶۳؛ «تفسیر سوره مُلک (آیات ۱ و ۲)»

۱۹۸۵

۱۱ دی ۱۳۶۳–۱۱ دی ۱۳۶۴

۱۹۸۵

زندگی ائمه (علیهم السّلام) را که دویست و پنجاه سال طول کشیده، زندگی یک انسان به حساب بیاورید؛ یک انسان دویست-و-پنجاه ساله… از هم جدا نیستند، کلّهم نور واحد...
هر کدام از این‌ها که یک کاری انجام دادند، این در حقیقت کار آن دیگران هم هست. یک انسانی که دویست و پنجاه سال گویی عمر کرده‌است. تمام کارهای ائمه در طول این دویست و پنجاه سال، کار یک انسان با یک هدف، با یک نیت و با تاکتیک‌های مختلف است.

• «قدرت انقلاب اسلامی از اینجا معلوم می‌شود که تمام تجهیزات جهانی و فشارهای سیاسی و تبلیغاتی و تسلیحاتی علیه جمهوری اسلامی صرف و خرج می‌شود اما این انقلاب روز به روز نیرومندتر می‌شود.»
• «تروریست شما [آمریکا] هستید که در هر جای جهان به هر کیفیتی که بتوانید حاضرید هر کسی را که در سر راه منافعتان است قتل‌عام کنید؛ ما احتیاجی به عملیات تروریستی نداریم، طبق تعالیم اسلام مرد و مردانه عمل می‌کنیم. همه دنیا بداند! ما دشمن آمریکا هستیم اما ما احتیاجی به عملیات تروریستی نداریم و رو در رو می‌جنگیم و مبارزه می‌کنیم.»
  • ۴ ژانویه ۱۹۸۵/ ۱۴ دی ۱۳۶۳؛ «در دیدار با اعضای امور تربیتی شهرستان‌ای کرج و ورامین و دانشجویان مرکز تربیت معلم دخترانه شهید باهنر»
• «زندگی ائمه (علیهم السّلام) را که دویست و پنجاه سال طول کشیده، زندگی یک انسان به حساب بیاورید؛ یک انسان دویست و پنجاه ساله؛ از هم جدا نیستند، کلّهم نور واحد... هر کدام از این‌ها که یک کاری انجام دادند، این در حقیقت کار آن دیگران هم هست. یک انسانی که دویست و پنجاه سال گویی عمر کرده‌است. تمام کارهای ائمه در طول این دویست و پنجاه سال، کار یک انسان با یک هدف، با یک نیت و با تاکتیک‌های مختلف است.»
  • ۱۲ آوریل ۱۹۸۵/ ۲۳ فروردین ۱۳۶۴؛ «خطبه‌های نماز جمعه تهران»

۴ سپتامبر ۱۹۸۵/ ۱۳ شهریور ۱۳۶۴: آغاز دومین دورهٔ ریاست‌جمهوری او، دولت چهارم جمهوری اسلامی ایران

• «ولادت عیسی، ولادت رحمت و برکت در جهان برای مردمی بود که بر اثر سلطهٔ قدرت‌های مستکبر و سنگینی نظام‌های تباه‌گر غرق در ظلمت و جهالت و فساد و محرومیت و تبعیض بودند. پیام عیسی مسیح، نجات انسان‌ها، از این همه بود.»
  • ۲۵ دسامبر ۱۹۸۵/ ۴ دی ۱۳۶۴؛ «پیام تبریک سال نوی میلادی»

۱۹۸۶

۱۱ دی ۱۳۶۴–۱۱ دی ۱۳۶۵

۱۹۸۶

آزاد، مستقل و برای خود اندیشیدن و تصمیم‌گرفتن و خواست و منافع و نظر قلدران عالم را ندیده گرفتن، همان کمبود بزرگی است که جهان امروز با آن روبرو است.

آیا در حالی که هر جرم کوچک شخصی همواره مستوجب مجازات است، می‌توان پذیرفت که یک جنایات عظیم بین‌المللی بی‌مجازات بماند؟
آیا می‌توان باور کرد که تاریخ، قراردادی است و بر حسب اقتضای روز و علایق قدرت‌ها می‌توان آن را از سر نوشت؟

”	شاید کمتر رژیمی را بتوان یافت که به اندازهٔ رژیم نژادپرست آفریقای جنوبی و رژیم صهیونیستی در نظر و عمل شبیه یکدیگر باشند. هر دو دارای سیاست‌های تبعیض‌آمیز نسبت به ساکنین اصلی هستند.	“

• «آزاد، مستقل و برای خود اندیشیدن و تصمیم‌گرفتن و خواست و منافع و نظر قلدران عالم را ندیده گرفتن، همان کمبود بزرگی است که جهان امروز با آن روبرو است.»
• «فرهنگ سلطه، ملّت‌های ضعیف را ذلّت‌پذیر و معتاد به ستم ساخته‌است. باید از درون ذاتشان آنان را درمان کرد. باید باوری عمیق به کرامت و قدرت انسان به خدا، به ارزش‌های انسانی راستین، به پوچی قدرت‌های طاغوتی در انسان‌ها دمید و آنان را با این سلاح کندی‌ناپذیر مسلّح کرد.»
• «اسلام و همهٔ ادیان آسمانی، انسان را به چنین ایمانی و کاملاً در جهت عکس فرهنگ سلطه سوق می‌دهند. متون خدشه‌ناپذیر اسلامی صریحاً دستور می‌دهد لاتَظلمون و لاتُظلمون نه ظلم کنید و نه مظلوم شوید؛ و می‌آموزند که ستمگری و ستم‌پذیری در یک ردیف‌اند و ستمگر و ستم‌پذیر، شرکای جرم یکدیگرند. تماشاچی ظلم بودن و بی‌تفاوت ماندن نیز همانند ظلم و خود، مرحله‌ای از آن است. تکیه به قدرت لایزال الهی و ایمان راسخ به مردم، درس دیگر اسلام به ملّت‌ها و رهبران است، که آنان را به ایستادگی در برابر سلطه‌های جهانی تشجیع می‌کند و امید موفّقیّت را در آنان پرفروغ می‌سازد.»
• «انقلاب اسلامی ایران و تشکیل نظام جمهوری اسلامی، شاهد زنده و فوق‌العاده‌ای است بر بطلان این پندار که سلطه‌های جهانی شکست‌ناپذیر و خواست و ارادهٔ آن تخلّف‌ناپذیر است. پیام بزرگ انقلاب ما به ملّت‌های مقتدر آن است که گردن نهادن به نظام سلطهٔ ارادهٔ قدرتمندان را فقط به دلیل قدرتشان، مشروعیت بخشیدن، گناه و غلط و خود بزرگترین وسیلهٔ سلطهٔ نامشروع است.»
• «در حالی که قرن بیستم به پایان خود نزدیک می‌شود، هنوز فضای تنفّس برای ادامهٔ حیات رژیم پرتوریا بازمانده است. مشکل آفریقای جنوبی تنها یک مشکل آفریقایی نیست. هتک ارزش‌های والای انسانی در هر گوشهٔ زمین، تجاوز به حقوق همهٔ بشریّت محسوب می‌گردد.»
• «آفریقای جنوبی دیر یا زود، با کمک ما یا بدون آن به اکثریّت سیاه تعلّق خواهد گرفت. ما نه به خاطر نیاز آن‌ها، بلکه به منظور حفظ انسانیّتمان به ادای سهم خود در این راه موظّفیم.»
• «وجدان بشریّت از آنچه در آفریقای جنوبی می‌گذرد سخت آزرده‌است. وجود نظام آپارتاید در دنیایی که ما زندگی می‌کنیم، تحقیری برای همهٔ ما به حساب می‌آید که باید بدان بسرعت پایان بخشیم.»
• «شاید کمتر رژیمی را بتوان یافت که به اندازهٔ رژیم نژادپرست آفریقای جنوبی و رژیم صهیونیستی در نظر و عمل شبیه یکدیگر باشند. هر دو دارای سیاست‌های تبعیض‌آمیز نسبت به ساکنین اصلی هستند.

هر دو دائماً کشورهای مجاور را مورد تجاوز سیستماتیک قرار می‌دهند.

هر دو رکورددار نقض قوانین و مقررات بین‌المللی هستند، علیه هر دو بیش از هر کشوری قطعنامه و بیانّیه صادر شده‌است.

هر دو از مصادیق بارز تروریسم دولتی هستند و هر دو عمدتاً به وسیلهٔ شیطان بزرگ و برخی از کشورهای دیگر غربی تغذیه می‌شوند.»

• «ما معتقدیم جز از طریق مبارزهٔ مسلّحانهٔ تمام عیار، آزادی کامل سرزمین قدس امکان‌پذیر نخواهد بود. تجاوزگری جزو صفات این رژیم‌ها نیست که بشود با مذاکره آن را زائل کرد، بلکه ماهیّت این دو رژیم چنین اقتضایی دارد. تصویر همزیستی مسالمت‌آمیز مردم منطقه با چنین رژیم‌هایی جز اذهان ساده را مشغول نمی‌دارد.»
• «اسناد جنگ چنین حکایت می‌کند:

عراق با سوءاستفاده از شرایط ایرانِ بعد از انقلاب و به تصور اینکه ارتش از هم پاشیده‌است حملهٔ وسیعی را به منظور اشغال سرزمین و سقوط نظام انقلابی، آغاز می‌کند.

قسمت بزرگی از خاک ایران اشغال می‌شود. شهرها و دهات و مناطق اشغالی با خاک یکسان می‌شود، مردم غیرنظامی به اسارت گرفته می‌شوند یا دسته جمعی اعدام می‌گردند.

مقررات بین‌المللی یکی پس از دیگری نقض می‌شود و قرارداد الجزایر که میان رژیم کنونی عراق با رژیم شاه برای حلّ و فصل مسائل مرزی بسته شده بود، از سوی رئیس حکومت عراق پاره می‌گردد.

کاربرد مکرر و وسیع سلاحهای ضد انسانی شیمیایی بدون اعتنا به افکار عمومی جهانی در دو سه سال اخیر ادامه می‌یابد.

شهرها و اماکن مسکونی مورد حملات مکرر هوایی و موشکی قرار می‌گیرند.

حتّی نسلهای گذشته از این جنایات ضد بشری مصون نمانده، یادگارهای آنان و بناهای تاریخی و میراثهای فرهنگیِ بشری نیز مورد تهاجم قرار می‌گیرند؛ و بدین ترتیب در طول شش سال جنگ تحمیلی، رکورد بسیاری از جنایات تاریخی شکسته می‌شود. [...] به محض آزادی خرمشهر و شکست مفتضحانهٔ نیروهای اشغالگر، رژیم عراق ناگهان تغییر ماهیّت داد و یک شبه صلحدوست شد.»

• «تجاوز و جنایت، کمیّت نیستند، هیچ اصل و معیار بین‌المللی یا بررسی کارشناسی و هیچ زبان و قلم آشنا به احساسات بشری قادر نیست حتّی در یک مورد، میزان اندوه مادرانی را که در آخرین لحظه‌های حیات، در حالی که دختر بچه‌های مورد تجاوز قرار گرفته‌شان را برای آخرین وداع قبل از زنده به گور شدن دسته‌جمعی در آغوش می‌کشیدند بیان کند.»

ضعف جهان سوم، مستقیماً و بی‌واسطه ناشی از یک ضعف اخلاقی و فرهنگی است. در واقع نه تنها جهان سوم بلکه مجموعهٔ جهان از یک بحران اخلاقی رنج می‌برد.[...]ورود فرهنگ مصرف، ابتذال و فحشاء به جهان سوم نه تنها همواره با واردات کالاهای صنعتی همراه بوده، بلکه تحت نام انتقال علوم و تکنولوژی نیز صورت گرفته‌است.

یک انسان برای اینکه آزاد باشد، کافی نیست که زیر سلطهٔ یک انسان دیگر یا یک حکومت جبار نباشد، بلکه برای آزادی یک انسان لازم است که زیر سلطهٔ قوهٔ غضبیه و شهویهٔ خودش هم نباشد… آزادی فقط آزادی از قید-و-بندهای خارج از وجود انسان نیست، بلکه آزادی از قیدهای درونی انسان هم بزرگترین آزادی‌هاست.

• «تاریخ می‌گوید هرگاه جنگ‌افروزی و تجاوزات بین‌المللی مورد مجازات قرار نگرفته و عدالت تأمین نشده باشد، ریشه‌های جنگ، به انتظار لحظهٔ مساعد برای بروز مجدد، زنده می‌ماند. بدون تأمین عدالت، بدون رفع ظلم و بدون نابود کردن ذهنیّت‌های تجاوزگر، دعوت از ظالم و مظلوم برای همزیستی مسالمت‌آمیز، معنایی جز به رسمیّت شناختن ظلم و کمک به استمرار آن ندارد.»
• «جنگ متجاوزانه، ناشی از هر کس و یا هر انگیزه، همه جا بطور یکسان در خور سرزنش است؛ پس جنگ‌افروزی مستقیم امپریالیسم همان قدر منفور است که تجاوزگری عوامل دست‌نشاندهٔ آن.»
• «آیا در حالی که هر جرم کوچک شخصی همواره مستوجب مجازات است، می‌توان پذیرفت که یک جنایات عظیم بین‌المللی بی‌مجازات بماند؟»
• «آیا می‌توان باور کرد که تاریخ، قراردادی است و بر حسب اقتضای روز و علایق قدرت‌ها می‌توان آن را از سر نوشت؟ جنگ چگونه آغاز شد؟ به نظر می‌رسد بعضی‌ها پیشنهادهای سازنده‌ای برای تغییر تاریخ و سرگذشت جنگ دارند.[...]. کسانی که معتقد به قراردادی بودن واقعیّات هستند، بهتر است تحریف تاریخ را از جای دیگر آغاز کنند.»
• «در آن هنگام که عراق در موضع قدرت قرار داشت، مجامع بین‌المللی و کشورهای جهان، اقدامی برای جلوگیری از تجاوز و استقرار صلح نکردند ولی اکنون که در اثر مقابلهٔ شجاعانهٔ رزمندگان ما سرنوشت جنگ تغییر یافته و رژیم عراق به شکست قطعی تهدید می‌شود، از هر سو ندای صلح سر می‌دهند. امروز برای ما ثابت شده که هدف بسیاری از واسطگان فقط نجات متجاوز است، نه نیل به صلح و عدالت. لاجرم بار تأمین عدالت، که یک مسؤولیّت بین‌المللی در قبال هر نوع تجاوز است، در تمام دورهٔ جنگ بر عهدهٔ جمهوری اسلامی ایران قرار داشته‌است.»
• «ملّت ما مصمم است یک بار و برای همیشه ثابت کند که ستم را به هیچ قیمتی نخواهد پذیرفت و در این راه حدی برای فداکاری و ایثار نمی‌شناسد. درعین‌حال ما آماده‌ایم در هر راهی که به برقراری یک صلح دائمی و نابودی ریشه‌های جنگ و اختلاف و ایجاد روابط مسالمت‌آمیز با کلیّهٔ کشورهای منطقه انجامد، پیشقدم شویم.»
• «صلح به طور کلّی و به‌ویژه برای منطقهٔ حساس ما یک انتخاب نیست، یک ضرورت حیاتی است.»
• «ضعف جهان سوم، مستقیماً و بی‌واسطه ناشی از یک ضعف اخلاقی و فرهنگی است. در واقع نه تنها جهان سوم بلکه مجموعهٔ جهان از یک بحران اخلاقی رنج می‌برد. [...] ورود فرهنگ مصرف، ابتذال و فحشاء به جهان سوم نه تنها همواره با واردات کالاهای صنعتی همراه بوده، بلکه تحت نام انتقال علوم و تکنولوژی نیز صورت گرفته‌است.»
• «باید مطمئن باشیم که غنی‌ترین و عظیم‌ترین ذخائر فرهنگی متعلّق به ما است و خداوند متّعال نعمت را بر ما تمام کرده‌است. این ذخائر باید کشف شود و در خدمت عدالت، صلح، توسعه، ترقّی و تعالی ارزش‌های انسانی قرار گیرد، این توفیق میّسر نیست مگر اینکه توان خود را باور داشته باشیم. به خداوند تکیه کنیم، از او مدد بگیریم، ارزش‌های الهی را در جامعه جاری کنیم و به نیروی عظیم مردم جهت بدهیم. در این صورت نابودی همهٔ ریشه‌های استعمار و استثمار و استکبار و الحاد در مدتی کوتاه‌تر از آنچه به تصور آید، حاصل خواهد شد.»
• «امید بستن به شمال خطا است، نگاه به شرق و غرب بی‌ثمر است. باید به آسمان، به قلّه‌های رفیع معنویّت و ارزش‌های الهی چشم بدوزیم.»
  • ۵ سپتامبر ۱۹۸۶/ ۱۴ شهریور ۱۳۶۵؛ «سخنرانی در هشتمین نشست سران جنبش عدم تعهد، زیمبابوه»
• «فرهنگ و مفهوم آزادی در اسلام یکی از آن مفاهیم قطعی و حتمی است. اگر کسی تصور بکند یا به ذهنش خطور بکند که اسلام دینی است که آزادی‌های اجتماعی را سلب می‌کند، آزادی‌های فردی را سلب می‌کند و در فرهنگ اسلامی آزادی نیست، نه، این یک حرف بی‌خودی است. البته آزادی غیر از بی‌بند-و-باری است.»
• «آزادی غیر از گمراه کردن افراد و اغواگری است.

آزادی غیر از خودرأیی و خودکامگی است.

آزادی غیر از این است که کسی هر کاری دلش خواست انجام بدهد ولو با چهارچوب‌های پذیرفته‌شدهٔ جامعه یا حقوق جامعه یا حقوق افراد دیگر در تضاد باشد.»

• «آزادی غیر از این است که کسی به استناد آزادی هر سوءاستفاده‌ای خواست بکند، کما اینکه در دنیا این کار شده؛ کما اینکه به نام آزادی بزرگترین بارها بر انسان‌ها تحمیل شده. به نام آزادی بزرگترین جنایت‌ها انجام گرفته. به نام آزادی نسل‌های انسانی به فساد اخلاقی و شهوانی دچار شدند. به نام آزادی، آزادی حقیقی از ذهنهای انسانها در فرهنگ غربی و در مکاتب غربی گرفته شده. به نام آزادی چشم‌های انسان‌ها را بسته‌اند، عقل‌های آنها را بسته‌اند و هرچه خواسته‌اند در ذهن آن‌ها و در دل آن‌ها نفوذ داده‌اند و رسوخ داده‌اند.»
  • ۵ دسامبر ۱۹۸۶/ ۱۴ آذر ۱۳۶۵؛ «خطبه‌های نماز جمعهٔ تهران»
• «یک انسان برای اینکه آزاد باشد، کافی نیست که زیر سلطهٔ یک انسان دیگر یا یک حکومت جبار نباشد، بلکه برای آزادی یک انسان لازم است که زیر سلطهٔ قوهٔ غضبیه و شهویهٔ خودش هم نباشد. آن انسانی که بر اثر ضعف‌ها، بر اثر ترس، بر اثر طمع، بر اثر حرص، بر اثر شهوات نفسانی مجبور می‌شود تحمیلاتی را و محدودیتهائی را قبول کند، آن انسان هم در حقیقت آزاد نیست.»
• «هیچ عاملی از بیرون نمی‌تواند یک انسان را آن جور برده کند که یک شهوت درونی، یک هوی-و-هوس درونی او را برده می‌کند، او را اسیر می‌کند.»
• «در اسلام، آزادی فقط آزادی از قید-و-بندهای خارج از وجود انسان نیست، بلکه آزادی از قیدهای درونی انسان هم بزرگترین آزادی‌هاست و اگر کسی آن را داشته باشد و این را نداشته باشد، در حقیقت آزاد نیست.»
  • ۲۶ دسامبر ۱۹۸۶/ ۵ دی ۱۳۶۵؛ «خطبه‌های نماز جمعهٔ تهران»

۱۹۸۷

۱۱ دی ۱۳۶۵–۱۱ دی ۱۳۶۶

۱۹۸۷

ریشهٔ آزادی در فرهنگ اسلامی، جهان‌بینی توحیدی است. اصل توحید با اعماق معانی ظریف و دقیقی که دارد، آزاد بودن انسان را تضمین می‌کند؛ یعنی هر کسی که معتقد به وحدانیت خداست و توحید را قبول دارد، باید انسان را آزاد بگذارد.

اسلام اجازهٔ سختگیری در عقاید سیاسی را نمی‌دهد، تفتیش عقاید ممنوع است، مؤاخذهٔ کسی به خاطر عقیده و زیر فشار قرار دادن او ممنوع است، کما اینکه در قانون اساسی جمهوری اسلامی هم به این همه تصریح شده.

• «تقوا عبارت است از اینکه انسان هوشیارانه از خود محافظت کند و مانع شود از اینکه هوی‌ها و هوس‌ها و جهالت‌ها و لغزش‌ها او را از راه صحیح الهی و انسانی دور کند و تزکیه عبارت است از اینکه انسان خود را از آلایش‌ها و فسادها و گرفتاری‌های روحی و قلبی پاک کند، خود را پاکیزه از دنائت‌ها و رذالت‌ها و پستی‌ها بکند؛ اگر تقوا و تزکیه در کسی پیدا شد، او در حقیقت آزاد است و او می‌تواند بر قدرت‌های بزرگ عالم هم پیروز بشود.»
• «ریشهٔ آزادی در فرهنگ اسلامی، جهان‌بینی توحیدی است. اصل توحید با اعماق معانی ظریف و دقیقی که دارد، آزاد بودن انسان را تضمین می‌کند؛ یعنی هر کسی که معتقد به وحدانیت خداست و توحید را قبول دارد، باید انسان را آزاد بگذارد.»
• «ریشهٔ آزادی در اسلام عبارت است از شخصیت و ارزش ذاتی انسان که بندهٔ هیچ‌کس غیر خدا نمی‌شود و در حقیقت ریشهٔ آزادی انسان توحید و معرفت خدا و شناخت خداوند است.»
• «آزادیِ اسلامی یعنی آزادی از غیر خدا و اسلام که انسان را بندهٔ خدا می‌داند، این رجحان را بر همهٔ ادیان و مکاتب دیگر دارد.»
• «جهاد برای این است که انسان‌ها را از بردگی بندگان به عبودیت خدا سوق بدهند.»
• «آزادی اسلام، ریشه‌اش آزادی انسان از عبودیت هر آنچه غیر خداست. در حالی که آزادی غربی ریشه‌اش عبارت بود از تمنیات و تمایلات و خواستهای پست انسانی یا همه جور خواست انسانی.»
  • ۹ ژانویه ۱۹۸۷/ ۱۹ دی ۱۳۶۵؛ «خطبه‌های نماز جمعهٔ تهران»
• «اسلام و ادیان الهی علاوه بر اینکه به فکر حفظ حقوق و آزادی‌های دیگران هستند و می‌گویند یک انسان نباید به بهانهٔ آزاد بودن، حقوق دیگران را تهدید کند و به خطر بیندازد؛ همچنین می‌گویند که یک انسان به بهانهٔ آزاد بودن و اختیار داشتن، حق ندارد و نمی‌تواند منافع شخص خودش را هم به خطر بیندازد. خود او هم نباید از قِبل آزادی او ضرر ببیند؛ لذا ضرر زدن به خود در اسلام ممنوع است، خودکشی ممنوع است. بر اساس فکر اسلامی هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید که من آزادم، پس اموال خودم را از بین می‌برم، جان خودم را نابود می‌کنم یا به سلامتی خودم ضرر می‌زنم.»
• «یک انسان نمی‌تواند بگوید من اختیار خودم را دارم و به اختیار خودم می‌خواهم آزادی خودم را سلب کنم یا خودم را در اختیار دیگران قرار بدهم یا فلان تحمیل را و زور را تحمل کنم یا روح خودم و دل خودم را تربیت و تکامل نبخشم.»
• «مردم وظیفه ندارند که کار خلاف دیگران را تحقیق و تفحص کنند، مادامی که آن کار خلاف به خود آن شخص بر می‌گردد. اما به خود او این تکلیف الهی هست، یعنی خدا او را مجازات خواهد کرد.»
  • ۲۳ ژانویه ۱۹۸۷/ ۳ بهمن ۱۳۶۵؛ «خطبه‌های نماز جمعهٔ تهران»
• «فکر کردن و اندیشیدن در اسلام نه فقط آزاد است، بلکه لازم و واجب هم هست.»
• «اصل تفکر و اندیشیدن ولو در اصول مذهبی و پایه‌های حتمی و تثبیت‌شدهٔ دینی ممنوع نیست، بلکه لازم است و پیدا شدن شبهه و شک هم ایرادی ندارد.»
• «عقیدهٔ مذهبی هم تا آنجائی که در صدد مبارزهٔ با عقیدهٔ اسلامی نباشد، دارا بودن آن عقیده ممنوع نیست؛ یعنی مجازات ندارد.»
• «اگر کسی در جامعهٔ اسلامی عقیدهٔ غیر اسلامی داشت، اما عقیده‌ای که او را امر به مخالفت و معارضهٔ با نظام اسلامی نمی‌کند، دارا بودن آن عقیده اشکالی ندارد؛ لذا در جامعهٔ اسلامی یهودیان، مسیحیان، زردشتیان، صابئیان و دیگر مذاهب که مسلمان نیستند، زندگی می‌کنند، از حقوق خودشان استفاده می‌کنند و طبق اصل بیست و سوم قانون اساسی این‌ها آزاد در عقیدهٔ خودشان هستند؛ و عقیده در جامعهٔ اسلامی و بنا بر اسلام ممنوع نیست.»
• «گرایش‌های سیاسی و اندیشه‌های سیاسی در جامعهٔ اسلامی آزاد است. هیچ‌کس را به جرم داشتن یک فکر سیاسی یا یک فکر علمی نمی‌توان مورد تعقیب قرار داد و اسلام اجازهٔ این کار را نمی‌دهد.»
• «تفتیش عقاید در اسلام نیست. اینکه کسی را زیر فشار قرار بدهند، که تو عقیده‌ات راجع به فلان کس، فلان جریان سیاسی، فلان عقیدهٔ مذهبی چیست؟ این یک فکر غلط است.»
• «اسلام اجازهٔ سختگیری در عقاید سیاسی را نمی‌دهد، تفتیش عقاید ممنوع است، مؤاخذهٔ کسی به خاطر عقیده و زیر فشار قرار دادن او ممنوع است، کما اینکه در قانون اساسی جمهوری اسلامی هم به این همه تصریح شده.»
  • ۶ فوریه ۱۹۸۷/ ۱۷ بهمن ۱۳۶۵؛ «خطبه‌های نماز جمعهٔ تهران»
• «عقیدهٔ قلبی چیزی که بتوان آن را مورد فشار و زور قرار داد، نیست. آنچه که می‌تواند مورد زور و فشار و تحمیل قرار بگیرد، او عمل انسانی است، منش انسانی است، نه عقیدهٔ قلبی.»
• «آزادی عقیده به این معنا نیست که اسلام اجازه می‌دهد و جایز می‌شمارد و روا می‌داند که انسان‌ها از عقیدهٔ حق، از بینش درست منحرف بشوند و یک اعتقاد غلط و نادرست را در قلب و فکر خود بپذیرند.»
• «آزادی عقیده به این معناست که هیچ‌کس در جامعهٔ اسلامی به خاطر عقیدهٔ غلط و باطل خود زیر فشار قرار نمی‌گیرد.»
• «عقیدهٔ شما برای خودتان، اما اگر عملی بر آن عقیده بخواهد مترتب بشود، این در صورتی مجاز هست که با چهارچوب جامعه منافاتی نداشته باشد.»
• «اسلام در نظام تربیتی خود مردم را وادار به تفکر می‌کند، مردم را از لجاجت در عقاید و در اعمال بازمی‌دارد، مردم را از تعصب به آنچه که از گذشتگان شنیده‌اند منع می‌کند، مردم را از اینکه با عجله یک فکر را بپذیرند و جوانب آن را مطالعه نکنند بازمی‌دارد و منع می‌کند.»
• «اسلام در بافت اجتماعی خود اجازه نمی‌دهد انسان‌ها از شناخت سخن حق و تبلیغ سخن حق دور بمانند، آن‌ها را با حقایق آشنا می‌کند و اجازه نمی‌دهد که کسانی در هر گوشهٔ دنیا که زندگی می‌کنند، سخن حق به گوش آن‌ها نرسد. وظیفهٔ تبلیغ دین را که همان رساندن پیام دین هست، بر عهدهٔ همهٔ مسلمان‌ها می‌گذارد.»
• «اسلام کسی را بزور و اجبار وادار به پذیرفتن یک عقیده‌ای یا اعراضی از یک عقیده‌ای نمی‌کند، اما از اینکه آن عقیدهٔ غلط و باطل منشأ فساد در جامعه بشود جلوگیری می‌کند و راه‌های اعتقاد درست را روی انسان‌ها باز می‌کند و راه‌های اعتقاد غلط را روی انسان‌ها می‌بندد.»
  • ۲۰ فوریه ۱۹۸۷/ ۱ اسفند ۱۳۶۵؛ «خطبه‌های نماز جمعهٔ تهران»
• «اسلام با ایمان باطل و غلط مخالف است، اما اسلام با کسانی که مؤمن به باطل هستند و اعتقاد باطلی آورده‌اند، با اعمال زور مقابله نمی‌کند، بلکه آن‌ها را به وسیلهٔ حکمت، به وسیلهٔ موعظه، به وسیلهٔ تبلیغ و بیان حقیقت، به سمت ایمان صحیح جلب و جذب می‌کند؛ و علاوهٔ بر این‌ها، اگر آن کسی که مؤمن به غیرحق هست، این ایمان او در عمل او آثار تخریبی علیه جامعه به‌جا بگذارد، با این هم اسلام مقابله می‌کند.»
  • ۶ مارس ۱۹۸۷/ ۱۵ اسفند ۱۳۶۵؛ «خطبه‌های نماز جمعهٔ تهران»

انسان می‌تواند با استخراج گنجینه‌های استعداد - که در نهاد اوست - خود را و جهان را که برای او آفریده شده به زیباترین وجهی بسازد و بیاراید، و با دو بال علم و ایمان به عروج معنوی و مادی نائل آید.

میان نژادها، رنگ‌ها، مردمِ سرزمین‌ها هیچ تفاوت نیست، و این‌ها مایهٔ برتری کس یا ملتی نیست. انسانیت پیوسته‌است و تعرض به یک انسان تجاوز به همهٔ انسانیت است؛ بدون دخالت خصوصیات جغرافیایی و نژادی.

انقلاب ما… انقلابی که اگر موج امیدی گسترده میان ملت‌های رنج دیده از سلطهٔ استکبار جهانی پدیدآورد، موج مخالفتی به همان گستردگی نیز میان قطب‌های سلطهٔ بین‌المللی ایجاد کرد؛ و این مخالفت‌ها هر چند جدی، عمیق و متنوع بود، نتوانست نهالی را که ریشه در اعماق داشت و روزبه‌روز استوارتر می‌شد، از پا بیاندازد؛ هر چند سنگ و زخم فراوان به آن زده شد.

تاریخ ملت ما در فصلی سیاه، تلخ و خونین آمیخته به انواع دشمنی‌ها و کینه‌ورزی‌های رژیم آمریکاست.

• «انسان می‌تواند با استخراج گنجینه‌های استعداد - که در نهاد اوست - خود را و جهان را که برای او آفریده شده به زیباترین وجهی بسازد و بیاراید، و با دو بال علم و ایمان به عروج معنوی و مادی نائل آید، و می‌تواند با تضییع یا به انحراف کشاندن این استعدادها جهنمی از ظلم و فساد در جهان بیافریند. چراغ هدایت بشر ایمان او به خدا و تسلیم او در برابر امر و نهی الهی است. دنیا کشتزار آخرت است، و مرگ نه پایان زندگی که دروازهٔ ابدیت و سرآغاز نشئه‌ای جدید. در اندیشهٔ الهی اسلام افراد بشر، برادران و خواهران یکدیگر و همه بندگان خدایند.»
• «میان نژادها، رنگها، مردم سرزمین‌ها هیچ تفاوت نیست، و اینها مایهٔ برتری کس یا ملتی نیست. انسانیت پیوسته‌است، و تعرض به یک انسان تجاوز به همهٔ انسانیت است؛ بدون دخالت خصوصیات جغرافیائی و نژادی. برتریجوئی و انحصارطلبی برادری را به جان برادری افکند و خونی که جاری شد دیگر فرو ننشست، و شبیه آن ضربه و آن انگیزه، جویهای خون به راه انداخت و میان برتری جویان و قربانیان برتریجوئی دریاهای خون پدیدآورد و آسایش از بشر گرفته شد. پیغمبران مردم را به بندگی خدا - که پتکی بر سر خودخواهی و برتریجوئی است - فرا خواندند، و آئینی که بهشت صفا و آرامش را حتی پیش از بهشت اخروی به بشر ارزانی می‌داشت بدو عرضه کردند، و او را به مهار کردن غریزهٔ افزون‌خواهی و سلطه‌جویی تشویق نمودند، و از تباه شدن و هرز رفتن استعدادها و غلتیدن در لجنزار فساد اخلاقی برحذر داشتند، و سرچشمه‌های فضیلت و راستی و محبت و کار و ابتکار و دانش و آگاهی را در او جاری ساختند، و یاد خدا و عشق به او را - که ضامن این همه و تعالی بخش روان اوست - بدو تلقین کردند.»
• «آزادی، برابری انسانها، عدل اجتماعی، خودآگاهی افراد جامعه، مبارزه با کژی و زشتی، ترجیح آرمانهای انسانی بر آرزوهای شخصی، توجه و یاد الهی، نفی سلطه‌های شیطانی و دیگر اصول اجتماعی نظام اسلامی و نیز اخلاق و رفتار شخصی و تقوای سیاسی و شغلی، همه و همه ملهم و زائیدهٔ آن جهان‌بینی و برداشت کلی از جهان و انسان است. اسلام نظامهای مبتنی بر زور و قلدری و زایندهٔ ظلم، جهل، اختناق، استبداد، تحقیر انسان و تبعیض نژادها، ملتها، خونها و زبانها را رد می‌کند و غلط می‌شمرد، و با هر آن نظام و کس که به ستیزهٔ نظام اسلامی کمر بندد، با شدت و مقاومت می‌ستیزد، و بجز آنان با همهٔ انسانها - چه هم کیش و چه ناهم کیش - به محبت و مساعدت امر می‌کند. بر چنین پایه‌ها و با چنین هدفهایی انقلاب اسلامی در ایران پدید آمد، و نظام جمهوری اسلامی را بنا نهاد. بسیاری پیدایش انقلاب اسلامی در بهمن ۵۷ را ریشه‌جوئی کرده، و بسیاری به خطا در فهم درست این مسئله دچار شده‌اند.»
• «چه شهرهای آبادی همچون خرمشهر، آبادان، هویزه، قصرشیرین که با خاک یکسان شد، و تنها شهر دزفول مورد اصابت یکصدوهفتادوسه موشک زمین به زمین قرار گرفت. چه روستاهای آبادی که از آن حتی دیوار نیمه خرابی برجای نماند؛ چه کارخانه‌هایی که به آهن‌پاره‌ای تبدیل گشت، و چه مزارعی که در آن نشانی از آبادی نماند، و چه آثار گرانبهای فرهنگی که مورد آسیب قرار گرفت و از همه عزیزتر چه جانهای گرامی و انسانهای بیگناه که به قتل رسیدند.»
• «صلح بیشک کلمه‌ای زیبا و جذاب است؛ تا آن حد که آتش‌افروزان بزرگ بین‌المللی و پدید آورندگان سلاحهای جهان‌سوز نیز بدان علاقه نشان می‌دهند، و ریاکارانه از آن دم می‌زنند. اما به نظر ما عدالت - واژه‌ای که زورمندان و متجاوزان همواره با ترس و احتیاط بدان می‌نگرند - از صلح بالاتر و مهمتر است. ای بسا مظلومانی که زندگی را و رفاه را و صلح را به خاطر رسیدن به عدالت فدا کرده‌اند، اینها همواره قهرمان شناخته شده‌اند.»
• «قدرتهای بزرگ ریاکارانه این جنگ را - که بر ما تحمیل شده - بیمعنا می‌نامند و این در حالی است که خود همواره از آغازگر متجاوز آن حمایت نظامی، سیاسی و اقتصادی کرده‌اند. شک نیست که به راه انداختن چنین جنگی همواره بیمعناست، ولی آنان تا وقتی هنوز متجاوز از دست یافتن به هدفهای شومش مأیوس نشده بود چنین تعبیری نمی‌کردند. اما امروز این جنگ برای ملت ما دارای معنایی بسیار مهم است. کوشش مجاهدت‌آمیز و فداکارانه برای سوزاندن ریشهٔ تجاوز و اثبات این‌که یک ملت قادر است که علی‌رغم خواست قدرتهای بزرگ از انقلاب و ثبات و شرف خود دفاع کند. ملت ما با فداکاری و ایثار خود در حال شکستن و ابطال معادله‌ای است که همیشه مشوق تجاوز و جنگ بوده‌است، و آن معادله این است که تکیه بر سلاح پیشرفته و تکیه بر حمایت قدرتها تضمین کنندهٔ موفقیت است.»
• «تاریخ ملت ما در فصلی سیاه، تلخ و خونین آمیخته به انواع دشمنی‌ها و کینه‌ورزی‌های رژیم آمریکاست.»
• «ملت ما نشان داده‌است که به هدف‌های خود مؤمن و در راه آن تا سرحد نثار جان ایستاده‌است. چنین ملتی از آمریکا و از هیچ قدرتی نمی‌ترسد، و به یاری خدا نشان خواهد داد که پیروزی از آن حق و مؤمنان به حق است.»
• «انقلاب ما… انقلابی که اگر موج امیدی گسترده میان ملت‌های رنج دیده از سلطهٔ استکبار جهانی پدیدآورد، موج مخالفتی به همان گستردگی نیز میان قطب‌های سلطهٔ بین‌المللی ایجاد کرد؛ و این مخالفت‌ها هر چند جدی، عمیق و متنوع بود، نتوانست نهالی را که ریشه در اعماق داشت و روزبه‌روز استوارتر می‌شد، از پا بیاندازد؛ هر چند سنگ و زخم فراوان به آن زده شد.»
• «نظام سلطه با مفاهیم به میل خود بازی می‌کند، و آن را بر طبق مصالح خود تغییر می‌دهد؛ و همهٔ امکانات خود را برای جا انداختن آن به کار می‌برد. تروریسم و حقوق بشر نمونه‌هایی از مفاهیم دست‌کاری شده‌اند.»
• «سلطه‌های جهانی جز قوّت و قدرت هیچ نمی‌فهمند، و در برابر زبان قدرتی که آنان به کار می‌گیرند با زبان قدرت باید سخن گفت.»

اتحادی که ما به کشورهای جهان سوم پیشنهاد می‌کنیم، اتحاد برای جنگیدن با قدرت‌های بزرگ نیست؛ اتحاد برای دفاع از خود و جلوگیری از تضییع حقوق حقهٔ خود است. قدرت‌های سلطه‌گر بزرگترین عامل توجیه و نشر فسادند؛ فساد اخلاقی، فساد جنسی و فساد اعتقادی.

• «اتحادی که ما به کشورهای جهان سوم پیشنهاد می‌کنیم، اتحاد برای جنگیدن با قدرتهای بزرگ نیست؛ اتحاد برای دفاع از خود و جلوگیری از تضییع حقوق حقهٔ خود است. قدرتهای سلطه‌گر بزرگترین عامل توجیه و نشر فسادند؛ فساد اخلاقی، فساد جنسی و فساد اعتقادی.»
• «ما باید در کشورهای خود با فساد مبارزه‌ای جدی آغاز کنیم؛ باید بنیان خانواده را محکم و نخستین و اصلیترین پرورشگاه آدمی را کانون محبت، صفا، عاطفه و معنویت سازیم.»
• «باید حراست از حقوق و ارزش‌های زن را مورد تأکید قرار داده، در معیارهای کنونی آن - که ساختهٔ دست و پندار همین نظام سلطه است - تجدید نظر کنیم؛ و زن را جداً از وسیله‌ای برای التذاذ - که فرهنگ سلطهٔ غرب عملاً بر او تحمیل کرده - رها سازیم. زن یک عالِم، یک سیاستمدار، یک مدیر، یک شخصیت برجسته و برتر از همه یک همسر و یک مادر آری، اما یک وسیله برای کامجویی و سرگرمی نه. این است آنچه خواهد توانست به نیمی از بشریت هویت و شخصیت حقیقیاش را اعطاء کند؛ و خانواده را بنیانی ماندگار و مقدس ببخشد.»
  • ۲۴ اوت ۱۹۸۷/ ۳۱ شهریور ۱۳۶۶؛ «سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل»
• «اگر ما میگوئیم و معتقدیم که آزادی اقتصادی در اسلام هست، این آزادی اقتصادی به هیچ وجه نباید تشبیه بشود به آزادی اقتصادی در دنیای سرمایه‌داری غرب. دو نوع چیز، دو نوع آزادی، دو نوع تلاش اقتصادی وجود دارد؛ آنچه که امروز در غرب هست که من مقداری بیشتر شرح خواهم داد، مورد قبول اسلام نیست و سرمایه‌داری به معنای غربی آن، به هیچ وجه از نظر اسلام امضا و تأیید نشده، بلکه حتی با آن مبارزه و مقابلهٔ جدی هم در احکام فراوان صورت گرفته.»
• «راه درست اقتصاد آزاد در جامعهٔ اسلامی این نیست که ما این آزادی را فقط در اختیار آن کسانی قرار بدهیم که قدرت مانور اقتصادی دارند، بلکه علاوهٔ بر اینکه افرادی که قدرت حرکت و فعالیت اقتصادی دارند، آنها باید کار اقتصادی بکنند، باید وضع جامعه، نظام جامعه، قوانین جامعه، کیفیت ارتباطات جامعه به شکلی باشد که همهٔ مردم، یعنی همهٔ آن کسانی که قدرت کار دارند، آنها همه بتوانند فعالیت آزاد اقتصادی کنند و از کار خودشان منتفع بشوند.»
• «همهٔ انواع آزادی در جامعهٔ اسلامی باید به وسیلهٔ قدرت حاکم اسلامی در جامعه کنترل و هدایت و نظارت بشود. این کنترل برای چیست؟ برای این است که این آزادی به فساد منتهی نشود؛ این آزادی موجب سلب آزادی دیگران نشود.»
• «هیچ‌گاه اجازه داده نمی‌شود در اسلام که فعالیت آزاد اقتصادی موجب دست‌درازی به سرنوشت سیاسی جامعه و دخالت در بافت سیاسی و تشکیلات سیاسی جامعه بشود؛ سرمایه‌سالاری. آن چیزی که امروز در کشورهای سرمایه‌داری غرب به قوت هرچه تمامتر وجود دارد.»
• «این چیزی که امروز در دنیای غرب وجود دارد که به اعتقاد بنده دنیای غرب را باید دنیای سرمایه‌سالاری گفت. کاپیتالسیم به معنای سرمایه‌داری شاید خیلی دقیق نباشد؛ سرمایه‌گرائی، سرمایه‌سالاری، آقائی سرمایه و سرمایه‌دار، آقائی کمپانیها و ثروتمندها و پولدارها بر امور جامعه، این است که شاخصهٔ بزرگ دنیا سرمایه‌داری غرب را امروز به وجود آورده.»
• «در اقتصاد آزاد اسلامی به مقتضای آزادی اقتصادی، مسئولیت امور اقتصادی جامعه و سنگینی بار امور اقتصادی جامعه هم بر دوش مردم است… انفاق و دادن مال و ادارهٔ امور نیازهای اقتصادی و پر کردن خلأهای اقتصادی مستقیماً بر دوش ملت و مردم است و آحاد مردمی است که کارهای اقتصاد جامعه و فعالیت آزاد اقتصادی را در جامعه دارا هستند. این یک اصل اسلامی است؛ مسئلهٔ انفاق… نکته اینجاست که جامعهٔ اسلامی به صورت تعارف این حرف را نمی‌زند، این یک وظیفه است، یک تکلیف است، نه فقط یک حکم اخلاقی. این همه آیات انفاق در قرآن بیان یک حکم اخلاقی نیست، بیان یک فریضهٔ شرعی است.»
  • ۱۶ اکتبر ۱۹۸۷/ ۲۴ مهر ۱۳۶۶؛ «خطبه‌های نماز جمعهٔ تهران»
• «جمع ثروت و عدم انفاق از نظر اسلام یک ضد ارزش و یک گناه و شاید یک گناه کبیره است. اینجور نیست که چون کار با سرمایه جایز و مباح هست، پس بنابراین انسان حق دارد - ولو از طرق مشروع و حلال - ثروتی را جمع کند و آن را نگه دارد، در حالی که جامعه به ثروت او و به امکانات او و به دارائی او احتیاج دارد، آن را در راه مصالح عمومی و در راه خدا خرج نکند؛ این جایز باشد و مباح باشد، چنین چیزی نیست.»
• «در اسلام انفاق یک اصل است؛ باید در راه خدا خرج کرد.»
• «عدم انفاق منفور و مذموم است و اگر با جمع ثروت همراه باشد، حرام است.»
  • ۶ نوامبر ۱۹۸۷/ ۱۵ آبان ۱۳۶۶؛ «خطبه‌های نماز جمعهٔ تهران»
• «به چه دل خوش هستند کسانی که در راه خدا حاضر نیستند انفاق بکنند؟... خُذُوهُ فَغُلُّوهُ ثُمَّ الْجَحِیمَ صَلُّوهُ ثُمَّ فِی سِلْسِلَةٍ ذَرْعُهَا سَبْعُونَ ذِرَاعًا فَاسْلُکُوهُ إِنَّهُ کَانَ لَا یُؤْمِنُ بِاللَّهِ الْعَظِیمِ وَلَا یَحُضُّ عَلَی طَعَامِ الْمِسْکِینِ ... اینجا مسئلهٔ انفاق نکردن نیست، مسئله، بی‌تفاوت بودن در مقابل فقرِ فقرا و مستمندان است… حتی آن کسی که خودش هم نمی‌تواند انفاق کند، باید دیگران را وادار کند به انفاق.»
  • ۲۰ نوامبر ۱۹۸۷/ ۲۹ آبان ۱۳۶۶؛ «خطبه‌های نماز جمعهٔ تهران»

۱۹۸۸

۱۱ دی ۱۳۶۶–۱۱ دی ۱۳۶۷

۱۹۸۸

اگر نظارت دولت اسلامی و حاکمیت اسلام نباشد، قانون اسلامی به خودی خود، نمی‌تواند معجزه بکند. قانون هنگامی کاربرد دارد و مؤثر است که بالای سر قانون، یک دست قوی و نیرومندی باشد و آن دولت اسلامی است.

• «اگر نظارت دولت اسلامی و حاکمیت اسلام نباشد، قانون اسلامی به خودی خود، نمی‌تواند معجزه بکند. قانون هنگامی کاربرد دارد و مؤثر است که بالای سر قانون، یک دست قوی و نیرومندی باشد و آن دولت اسلامی است.»
• «بغی یعنی همین ظلم کردن، تعدی کردن، از حقوق خود تجاوز کردن، طغیان کردن، اموال دیگران را به ناحق و ظلم غصب کردن، به مردمی که به کار آنها محتاج هستند تعدی کردن، طبقهٔ مستمند و محروم و مستضعف جامعه را پایمال کردن.»
  • ۱ ژانویه ۱۹۸۸/ ۱۱ دی ۱۳۶۶؛ «خطبه‌های نماز جمعهٔ تهران»
• «ما راه نباید را بر کسی ببندیم. هر کس از هر چی می‌خواهد استفاده کند و هر جور استفاده‌ای دل او می‌خواهد بکند، او آزاد است.»
  • خاطرهٔ بیان‌شده در ۱۹ نوامبر ۱۹۸۸/ ۲۸ آبان ۱۳۶۷؛ دربارهٔ حاشیه‌نویسی میرزا جواد ملکی تبریزی بر دیوان حافظ، آن هنگام که به حج می‌رفته‌است.

۱۹۸۹

۱۱ دی ۱۳۶۷–۱۱ دی ۱۳۶۸

۱۹۸۹

ما از هر حرکتی که در قبال زورگویی‌های دولتمردان آمریکا صورت پذیرد حمایت می‌کنیم.

برای دولتمردان آمریکا احساسات ملت‌ها و گرایش آنان برای تأمین منافع خودشان یک امر غیرقابل اعتنایی است. رفتار رژیم آمریکا [...] نمایشگر زشت‌ترین زورگویی‌هاست و علاوه بر آن با کمال گستاخی ادعای انسان‌دوستی و دفاع از حقوق انسان‌ها را نیز دارد.

پیروزی انقلاب اسلامی ایران [...] دگرگونی عمیق در نحوهٔ تفکر و وجدان آگاه بشریت پدیدآورد که می‌تواند نتیجهٔ تلفیق وهماهنگی دین، سنت و عرفان از یک طرف با فن، دانش و اندیشه از طرف دیگر تلقی گردد.

• «ما از هر حرکتی که در قبال زورگویی‌های دولتمردان آمریکا صورت پذیرد حمایت می‌کنیم.»
• «رژیم ایالات متحده آمریکا سیاست‌های خارجی خود را بر پایه‌هایی که یکی از عمده‌ترین آنها زورگویی است بنا نهاده‌است.»
• «برای دولتمردان آمریکا احساسات ملت‌ها و گرایش آنان برای تأمین منافع خودشان یک امر غیرقابل اعتنایی است. رفتار رژیم آمریکا در دهه‌های اخیر در همهٔ نقاط جهان به‌ویژه آمریکای لاتین، خاورمیانه و شرق آسیا نمایشگر زشت‌ترین زورگویی‌هاست و علاوه بر آن با کمال گستاخی ادعای انسان‌دوستی و دفاع از حقوق انسان‌ها را نیز دارد.»
• «ما… معتقدیم که قدرت‌های بزرگ بایستی از جنبش غیرمتعهدها حساب ببرند. به‌طوری که هر گاه خواستند به کشور کوچکی تجاوز کنند به یاد داشته باشند که ۱۰۱ کشور غیر متعهددر مقابل آنان خواهد ایستاد.»
  • ۲۸ مه ۱۹۸۹/ ۷ خرداد ۱۳۶۸؛ «در چند دیدار با سفرای گوناگون»
• «ما در برههٔ خاصی از تاریخ زندگی می‌کنیم و در دورانی به سر می‌بریم که پیروزی انقلاب اسلامی ایران پویایی بی‌سابقه‌ای در تاریخ بشریت ایجاد کرده‌است. به راستی پیروزی انقلاب اسلامی را می‌توان سرآغاز تغییرهای ریشه‌ای در نظام اجتماعی و پیشرفت انسان به شمار آورد. پیروزی انقلاب اسلامی نه تنها کانون توجه جهانیان را از اروپا و آمریکا به ایران، لبنان، فلسطین و افغانستان تغییر داد بلکه دگرگونی عمیق در نحوهٔ تفکر و وجدان آگاه بشریت پدیدآورد که می‌تواند نتیجهٔ تلفیق وهماهنگی دین، سنت و عرفان از یک طرف با فن، دانش و اندیشه از طرف دیگر تلقی گردد. این تلفیق نشان داد که بشریت، بدون غفلت از پیشرفت فن و دانش، می‌تواند با برنامه‌ریزی آن را هدایت کند.»
  • ۲۹ مه ۱۹۸۹/ ۸ خرداد۱۳۶۸؛ «پیام به گردهمائی اعضای هیئت‌های رسیدگی به تخلفات اداری»

۴ ژوئن ۱۹۸۹/ ۱۴ خرداد ۱۳۶۸: برگزیدگی او به رهبری معظم ایران از سوی مجلس خبرگان رهبری

• «من خود را یک طلبه می‌دانم و در این مسؤولیت خطیر هر لحظه در حال استمداد از خداوند هستم تا آن را با قدرت و قوت و حفظ شأن والای این مقام به انجام رسانم. این تکلیف من است و امیدوارم مشمول لطف الهی، دعای ولی عصر (عج) و مؤمنین صالح قرار گیرم.»
  • ۱۴ ژوئیه ۱۹۸۹/ ۱۲ تیر ۱۳۶۸؛ «دیدار با امامان جمعهٔ سراسر کشور»
• «قدرت واقعی، عبارت است از قدرت ملتی که اولاً آگاه باشد پیرامون او چه می‌گذرد، ثانیاً به حق و راه خود ایمان داشته باشد، ثالثاً تصمیم بگیرد که این راه را ادامه دهد. اگر ملتی این سه خصوصیت را داشت، هیچ قدرتی در دنیا از او قویتر نیست.»
• «اسلام و جمهوری اسلامی باید نشان دهد که می‌تواند ایران را چنان بسازد که در طول تاریخ کشورها، با این کیفیت ساخته نشده باشد. این هنر را اسلام و ملت مسلمان ما دارند.»
• «اینکه ما می‌گوییم بر دشمن پیروز بشویم، یعنی کشور را بسازیم. دشمن نمی‌خواهد ما کشور خود را آن‌چنان‌که شایستهٔ یک ملت انقلابی و بزرگ است، آباد و آزاد و آراسته و پیراسته بسازیم.»
  • ۱۴ ژوئیه ۱۹۸۹/ ۲۳ تیر ۱۳۶۸؛ «خطبه‌های نماز جمعهٔ تهران»
• «کارائی ایمان در مرحلهٔ عمل و تحرک، هنگامی است که با محبت و عشق و پیوند عاطفی همراه باشد و در تفکر اسلامی ما، بالاترین عنوان، محبت، عشق و علاقه به اهل بیت علیهم السلام است که اوج آن در مسئلهٔ کربلا و عاشورا تجلی می‌یابد.»
  • ۲ اوت ۱۹۸۹/ ۱۱ مرداد ۱۳۶۸؛ «دیدار علما، وعاظ و ائمهٔ جماعت»

۳ اوت ۱۹۸۹/ ۱۲ مرداد ۱۳۶۸: پایان ریاست‌جمهوری او و دولت چهارم جمهوری اسلامی ایران

هیچ‌کس نباید در کاری که انجام می‌دهد، هدف سازندگی جامعهٔ اسلامی را فراموش کند؛ ولو کاری که شما می‌کنید، برای زندگی خودتان باشد.

سعی کنید همه را دوست بدارید. برای دشمن داشتن، نباید بهانه پیدا کرد و انسان هر کسی را به بهانه‌ای، از مجموعه و لیست محبت خود خارج کند و دور بیندازد. فضای جامعهٔ اسلامی، فضای صمیمیت است، ولو کسی را که نمی‌شناسید.

آمریکا که بر تخت امپراطوری زر-و-زور تکیه‌زده، نمی‌تواند در برابر رشد فکرها و اندیشه‌هایی که پایهٔ آن واژگون کردن تخت استکبار است، آرام بنشیند.

معنای استکبار این است:
یک دولت و حکومتی با تکیه بر قدرت خود در هر جایی که بخواهد راه را برای اعمال زور باز ببیند.
به هر ملتی که اراده کند ضربه بزند.
با دخالت در امور دیگر کشورها زشت‌ترین اعمال نظیر تجاوز، دزدی و آدم‌کشی را مرتکب شود
و چنین دولتی از نظر ما مستکبر است

• «سلامت همهٔ دستگاه‌ها وابسته به سلامت قوهٔ قضائیه است و این دستگاه است که اقامهٔ کامل عدل و قسط را در جامعه تضمین می‌کند و ملاک اقامهٔ عدل نیز اجرای صحیح قانون می‌باشد.»
• «اگر امری بر طبق قانون تحقق پیدا کرد عدالت تحقق یافته‌است و ظلم آن است که بر خلاف قانون عمل شود. وقتی گفته می‌شود باید در جامعه اسلامی و یا قوه قضائیه عدل حاکم باشد یعنی اینکه باید همه چیز منطبق بر قوانینی باشد که اسلام آن را معتبر می‌داند.»
  • ۱۱ سپتامبر ۱۹۸۹/ ۲۰ شهریور ۱۳۶۸؛ «در دیدار رئیس و مسؤولین قوه قضائیه»
• «مسلمانان از هر مذهبی که هستند باید به یکدیگر محبت کنند.»
  • ۱۱ اکتبر ۱۹۸۹/ ۱۹ مهر ۱۳۶۸؛ «سخنرانی در هفتهٔ وحدت»
• «مسلمان‌ها نسبت به یکدیگر، باید با علاقه و دلسوزی و بدون ذره‌ای بی‌تفاوتی، سر-و-کار داشته باشند. این‌طور نیست که اگر شما دیدید مسلمانی مورد ابتلا به حادثه‌ای قرار گرفته‌است، از کنار او بی‌تفاوت بگذرید.»
• «هیچ‌کس نباید در کاری که انجام می‌دهد، هدف سازندگی جامعهٔ اسلامی را فراموش کند؛ ولو کاری که شما می‌کنید، برای زندگی خودتان باشد.»
• «سعی کنید همه را دوست بدارید. این، یک تکلیف و یک تعلیم اسلامی است… برای دشمن داشتن، نباید بهانه پیدا کرد و انسان هر کسی را به بهانه‌ای، از مجموعه و لیست محبت خود خارج کند و دور بیندازد… فضای جامعهٔ اسلامی، فضای صمیمیت است، ولو کسی را که نمی‌شناسید.»
  • ۲۰ اکتبر ۱۹۸۹/ ۲۸ مهر ۱۳۶۸؛ «خطبه‌های نمازجمعه تهران»
• «آمریکا که بر تخت امپراطوری زر-و-زور تکیه‌زده، نمی‌تواند در برابر رشد فکرها و اندیشه‌هایی که پایهٔ آن واژگون کردن تخت استکبار است، آرام بنشیند».
  • ۱ نوامبر ۱۹۸۹/ ۱۰ آبان ۱۳۶۸؛ «دیدار به‌مناسبت ۱۳ آبان»
• «علی‌رغم فشاری که امروز در جهان بر علیه اسلام و مسلمین وجود دارد، دل‌های مردم به ویژه جوانان، روشنفکران وانسان‌های آگاه، متمایل و مجذوب اسلام است؛ و این چیزی است که گسترش اسلام حقیقی را تضمین خواهد کرد، زیرا اسلامی که به فطرت انسان‌ها و مبارزه با تمامی دستگاه‌های ظلم و ستم متکی باشد باقی خواهد ماند و می‌تواند بر جهان حکومت کرده و انسان‌ها را به سوی خود جلب کند.»
• «در جهان کنونی که دنیا به دو بخش ستمگر و ستم‌پذیر تقسیم شده‌است، ملت ایران ثابت کرده که از نفوذ تمامی قدرت‌های زورگو آزاد است و امروز هیچ‌یک از قدرت‌های بزرگ قادر به اعمال نفوذ بر نظام جمهوری اسلامی و ملت رشید ایران نیستند.»
  • ۲۲ نوامبر ۱۹۸۹/ ۱ آذر ۱۳۶۸؛ «سخنرانی در ساختمان تازهٔ حسینیه جماران»
• «انقلاب اسلامی همچون آتشفشانی تمام‌نشدنی است و انقلاب همچنان می‌جوشد که اسلام و قرآن جریان دارد و دشمنان را می‌لرزاند و دوستان را شاداب می‌کند و به آنان نیروی استقامت و پایداری می‌بخشد.»
  • ۲۶ نوامبر ۱۹۸۹/ ۵ آذر ۱۳۶۸؛ «دیدار بسیجیان نمونهٔ سراسر کشور»
• «با عدم وابستگی فرهنگی است که استقلال یک ملت تأمین می‌شود. اگر فرهنگ، اخلاق، عقاید و باورهای دشمنان و بیگانگان در میان ملتی رواج داشته باشد، چنین ملتی نمی‌تواند -علی رغم مستقل بودن در امور سیاسی و اقتصادی- ادعای استقلال کند. تنها در صورتی می‌توان یک مجموعه بشری را مستقل دانست که بتواند خود را از سرایت امواج مسموم فرهنگی که توسط بیگانگان ساخته و پرداخته شده‌است، حفظ کند.»
• «زندگی غربی یک زندگی لجن‌آلود و فاسدی است که در آن هیچ‌یک از بنیان‌های اصیل بشری، خانواده و شخصیت مرد و زن سالم نمی‌ماند. آمریکا و انگلیس همجنس‌بازی را قانونی کردند و خجالت هم نکشیدند. بدون تردید در چنین جوامعی بنیاد خانواده باقی نخواهد ماند و این چیزی است که امروز توده مردم آمریکا و اروپا از آن رنج می‌برند.»
• «ما بین زن و مرد تفاوتی قائل نیستیم و به ارزش واقعی انسانی برای زنان مسلمان کشورمان معتقدیم. راه علم و دانش و حضور در صحنهٔ سیاسی نیز به طور یکسان برای زنان و مردان فراهم است و این زنان بودند که حماسه جنگ را سرودند و آن را به عنوان یک ارزش در میان خانواده‌ها مطرح کردند.»
• «بازگشت به فرهنگ فاسد و منحط غربی در جامعهٔ انقلابی و اسلامی ما محال و محکوم است و تحقق چنین چیزی ممکن نیست. ملت، مسؤولین و انقلاب ما اجازه نخواهند داد که زندگی مردم به سمت همان چیزی که فرهنگ فاسد غرب بر ملت ما تحمیل کرده بود، سوق داده شود.»
  • ۶ دسامبر ۱۹۸۹/ ۱۵ آذر ۱۳۶۸؛ «در دیدار جمعی از پرستاران، پزشکان»
• «ما هنگامی خواهیم توانست روی پای خود بایستیم که علم از درون خود ما بجوشد و استعدادهای درخشان ما شکفته شود.»
  • ۲۰ دسامبر ۱۹۸۹/ ۲۹ آذر ۱۳۶۸؛ «در دیدار دانشگاهیان، طلاب و دانش‌آموزان»
• «ارادهٔ ملّتِ مسلمانِ ایران بر بازگشت به شؤون صدر اسلام و توجه به عدالت و قاطعیت در راه دین خدا قرار گرفته‌است.»
  • ۲۶ دسامبر ۱۹۸۹/ ۵ دی ۱۳۶۸؛ «در دیدار گروهی از روحانیون، ائمه جمعه و اساتید حوزه‌های علمیه اهل سنت استان‌های سیستان و بلوچستان، خراسان و مازندران»
• «ما در مبارزهٔ خود به پیروزی خواهیم رسید و سرانجام شاخ و دندان آمریکای متجاوز را در هم خواهیم شکست.»
• «ما از اسلام عزیز و امام حکیم و بزرگوارمان آموخته‌ایم، هر نظامی که بر پایهٔ اراده و خواست مردم پایه‌گذاری نشده باشد، ماندنی نیست و این مردم هستند که می‌توانند نظامی را علی رغم مخالفت قدرت‌های استکباری حفظ و یا سرنگون کنند.»
• «کسانی که پنجه در پنجهٔ دین و ایمان مردم می‌اندازند باید بدانند و عبرت بگیرند که سرانجام اعتقادات و ایمان دینی مردم سر برآورده و خود را بر آن‌ها تحمیل خواهد کرد.»
• «معنای استکبار این است که یک دولت و حکومتی با تکیه بر قدرت خود در هر جایی که بخواهد راه را برای اعمال زور باز ببیند و به هر ملتی که اراده کند ضربه بزند و با دخالت در امور دیگر کشورها زشت‌ترین اعمال نظیر تجاوز، دزدی و آدم‌کشی را مرتکب شود و چنین دولتی از نظر ما مستکبر است.»
• «نظام سلطه، بزرگترین بلاهای جهان و خطرناکترین بیماری برای ملت‌هایی است که در کشور و خانهٔ خود نیز بی‌اختیار هستند و حکومت‌ها نیز در مقابل چنین جنایت بزرگ و آفت عظیم بشری سکوت را در پیش گرفته‌اند.»
• «ما با آمریکا به عنوان شیطان بزرگ حتی یک لحظه هم کنار نیامدیم و این راه درستی است که انتخاب کرده‌ایم. طبیعت دشمن ما بر زورگوئی، تجاوز و تعرض استوار است و ما با توکل بر خدا و تکیه بر استحکام و همبستگی ملت و انقلابمان در آینده نیز با آمریکا و زورگوئی‌های او کنار نخواهیم آمد.»
  • ۲۷ دسامبر ۱۹۸۹/ ۶ دی ۱۳۶۸؛ «دیدار اقشار مختلف مردم»

۱۹۹۰

۱۱ دی ۱۳۶۸–۱۱ دی ۱۳۶۹

۱۹۹۰

ابرقدرت‌ها شریر واقعی هستند و هیچ‌کس در اینکه دولتی مانند دولت آمریکا مظهر شر و فساد است، شک نمی‌کند. هیچ عمل شرورانه ای را در دنیا نمی‌توان سراغ گرفت که آن‌ها نکرده باشند… هر جایی که احساس کردند منافع آن‌ها موقف بر کشتن انسان است، دریغ نکردند.

اسلام دین سیاست و زندگی است و بر حضور معتقدین خود در صحنه سیاست و کشورداری و تصمیم‌گیری تأکید می‌کند.

• «زنان ایران به‌ویژه آنهایی که در زمینه‌های علمی در چارچوب ارزش‌های اسلامی به‌ویژه حجاب حرکت می‌کنند، باید به زنان دنیا تفهیم کنند که دست‌یابی به مدارج عالی علمی به معنای پشت کردن به مفاهیم و ارزش‌های والای دینی و روی آوردن به مظاهر فریبندهٔ تمدن غربی نیست و با رعایت کامل موازین دینی می‌توان کسب علم کرد و از بی‌بند-و-باری رهایی جست.»
  • ۱۶ ژانویه ۱۹۹۰/ ۲۶ دی ۱۳۶۸؛ «دیدار با بانوان پزشک»
• «مشکلات تمام‌شدنی است ولی آنچه که پایان‌ناپذیر می‌باشد، دعوت الهی به سمت اهداف الهی است.»
  • ۲۳ ژانویه ۱۹۹۰/ ۳ بهمن ۱۳۶۸؛ «در دیدار هیئت علمای جبل عامل لبنان»
• «انقلاب اسلامی زنجیرهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، زنجیر استبداد یک حکومت دست‌نشانده و نیز زنجیر بی‌اعتقادی این ملت به خود را از هم گسست و زندگی، نشاط و ایمان مردم رابه آن‌ها بازگرداند و ما امروز یک ملّت زنده هستیم.»
  • ۲۴ ژانویه ۱۹۹۰/ ۴ بهمن ۱۳۶۸ «در دیدار عمومی به‌مناسبت دههٔ فجر»
• «اگر تمام قوای عالم هم بسیج شوند که بشریت را در طول ده‌ها سال به بی‌ایمانی برسانند، نتوانسته و در نهایت سقوط خواهند کرد زیرا که نیروهای مادی دنیا ضعیف‌تر از آن هستند که بتوانند در برابر اراده و خواست الهی مقاومت کنند.»
• «امروز جهان اسلام با دو دشمن کفر و نفاق مواجه است و تنها با کفار به مبارزه برنخواسته، بلکه با جریان نفاق و مرتجعینی که اسلام تحریف شده را در جهان مطرح می‌کنند نیز در حال ستیز است.»
• «امروز عصر اسلام شروع شده‌است و در راهی که ما در پیش گرفته‌ایم خستگی و ناامیدی مفهومی ندارد… بایستی تلاش کنیم تا می‌توانیم وحدت کلمهٔ خود را حفظ کنیم و با اتکال به خدای متعال جبههٔ عظیم اسلامی را تقویت کنیم تا آرمان‌های اسلامی هر چه سریعتر محقق شود.»
  • ۳۱ ژانویه ۱۹۹۰/ ۱۱ بهمن ۱۳۶۸
• «هدف از مبارزاتی که ملت مسلمان ایران به رهبری امام بزرگوار و با همت و ارادهٔ نیرومند آن شخصیت عظیم انجام داد، تشکیل حیات طیبهٔ اسلامی برای سعادت و کمال انسان‌ها بوده‌است و دشمنان بشریت و طواغیت نیز همواره بر دور ساختن بشر از این حیات طیبه اهتمام داشته‌اند. ما در پایگاه اسلام تلاش داریم تا راه نجات ملت‌هایی را که در زیر سایهٔ سنگین و خبیث حاکمیت استکبار بر عالم رنج می‌برند و روز به روز به بدبختی نزدیکتر می‌شوند نشان دهیم.»
• «دایرهٔ نفوذ و گسترش اسلام بیش از گذشته فراتر خواهد رفت و در صحنهٔ ذهن بشر و واقعیات زندگی انسان‌ها حاکم خواهد شد و دیری نخواهد پائید که بشریت شاهد نابودی حاکمیت فرهنگ سلطهٔ غرب و معیارهای حاکم ضد بشری خواهد بود و آنچه که امروز بنام بلوک غرب بر دنیا ظلم و جفا می‌کند نیز به زودی متلاشی خواهد شد و این از برکات اسلام است.»
  • ۱ فوریه ۱۹۹۰/ ۱۲ بهمن ۱۳۶۸؛ «دیدار میهمانان مراسم دهه فجر و کنفرانس اندیشه اسلامی»
• «ما از بیداری اسلامی در سراسر دنیا حمایت می‌کنیم و مسلمان‌هایی را که در نقاط مختلف عالم می‌خواهند به زندگی و فرهنگ اسلامی خود برگردند، تأیید می‌کنیم؛ چون حقِ آن‌هاست. آنچه که امروز در دنیا شنیده می‌شود، همه یک طور نیست. شعارها، همه به یک حقیقت اشاره نمی‌کنند. قضاوت دربارهٔ مسایل مسلمان‌ها در عالم، قضاوت یکسانی نسبت به همه نیست؛ اما آنچه برای ما محترم است، همان بازگشت به اسلام از سوی مسلمان‌هاست. امروز، مسلمانان عالم حق دارند اسلام و قرآن را گرامی و عزیز بدارند و گرامی و عزیز هم خواهند داشت و به زندگی اسلامی هم برخواهند گشت و تلاشها و سرکوب‌ها هم هیچ فایده‌ای نخواهد داشت.»
  • ۹ فوریه ۱۹۹۰/ ۲۰ بهمن ۱۳۶۸؛ «خطبه‌های نماز جمعهٔ تهران»
• «فشار ظلم و بی‌عدالتی قدرت‌های بزرگ بر دوش میلیاردها انسان در سراسر جهان سنگینی می‌کند و برای رهایی از آن در پی یافتن الگویی است که ملت مسلمان ما باید این الگو را به آنان ارائه دهد و این خود بسیار کار بزرگ و سنگینی می‌باشد.»
• «راه ما راه آن اسلامی است که دشمنان خدا از آن می‌ترسند و مستضعفان و مسلمانان جهان را خوشحال و امیدوار می‌کند. اسلام ناب ما آن اسلامی است که ابوجهل‌ها و ابوسفیان‌ها باید از آن بترسد و اگر نترسیدند باید در آن اسلام شک کرد. آن اسلامی که طبقات مستضعف و محروم به آن امید نبندند و دل ندهند اسلام نیست و باید در اسلامی که نتواند آرزوهای خفته و فروکشتهٔ قشرهای محروم در سطح دنیا را احیاء کند شک کرد. امروز همهٔ بشریت متدین منتظر مصلح همهٔ مسلمین، منتظر مهدی موعود (عج) می‌باشند و عدل و داد، استقرار عدالت در جامعه و ریشه کن کردن ظلم در سطح زمین از ویژگی‌های آن حضرت است.»
  • ۱ مارس ۱۹۹۰/ ۱۰ اسفند ۱۳۶۸؛ «دیدار فرماندهان، مسؤولین و پرسنل نیروهای نظامی و انتظامی به مناسبت روز پاسدار»

استکبار آمریکا و صهیونیست چه بخواهند و چه نخواهند اسلام امروز دوباره بیدار شده و قهرمان بزرگ قرن‌ها از نو به میدان آمده‌است

در ایرانِ اسلامی، وظیفهٔ دینی و معنویت حاکم است. خواستِ اسلام از ما، تلاش برای ساختن ایران بر مبنای وحدت و مدیریت توأم با عواطف و محبت با مردم است.

دنیا بدون انسان صالح، یک پدیدهٔ بی‌جان و تاریک است. انسان صالح به عالم خاکی جان می‌بخشد و به آن ارزش، نور و معنا می‌دهد. خداوند انسان را جانشین خود در زمین قرارداده و بدون او زمین فاقد ارزش است. هدف اسلام و پیامبران الهی ایجاد، حفظ و رشد انسان صالح در زمین می‌باشد.

• «ورود عیب و انحراف‌ها در انقلاب‌ها، حکومت‌ها و ریاست‌ها از غافل ماندن آن‌ها به ارتباط و اتصال قلب با خدا ناشی می‌شود. هر جا که ما این جنبه را تأمین کردیم پیشرفتیم، موفق شدیم و خوب عمل کردیم.»
• «اختلاف سلیقه‌ها و نظرها را نادیده بگیریم، حقیقت را برای هواهای نفسانی زیر پا نگذاریم، مصلحت را فدای غرض شخصی نکنیم، دلهایمان را از محبت به مؤمنین و پویندگان راه خدا پر کنیم و از پیمودن این راه پشیمان، خسته و ملول نشویم.»
  • ۲۱ مارس ۱۹۹۰/ ۱ فروردین ۱۳۶۹؛ «دیدار مسؤولان نظام»
• «هر انسانی که با شیطان ضدیت دارد باید با مشاهدهٔ عداوت ورزی و صف‌آرایی شیاطین، شرورها، قلدرها و دستگاه‌های منفور عالم در برابر جمهوری اسلامی ایران از آن دفاع کنند. آن‌هایی که ادعای شم سیاسی دارند و از اظهار مخالفت با این نظام بر حق خجالت نمی‌کشند، وجدانشان مرده و چشم دلشان کور شده‌است.»
• «اسلام ما، اسلام ضعفا و پابرهنه‌هاست که به پایین دست‌های جامعه آقایی و منزلت می‌دهد و زورمندان ظالم را از سریر قدرت به زیر می‌کشد.»
  • ۲۲ مارس ۱۹۹۰/ ۲ فروردین ۱۳۶۹؛ «سخنرانی در حرم امام رضا»
• «در نظام اسلامی محور حرکت و قدرت یک امر الهی است و تنها کسانی که بر معیارهای الهی انطباق داشته باشند مورد قبول مردم واقع می‌شوند. در این نظام، مردم به معنای حقیقی کلمه دارای ارزش و قدرت انتخاب و تصمیم‌گیری و مسلط بر سرنوشت و امور خویش هستند و این بر خلاف حزب‌بازی‌ها و انتخاب‌های بدون شناخت در سیستم‌های غربی است.»
  • ۲۷ آوریل ۱۹۹۰/ ۷ اردیبهشت ۱۳۶۹؛ «دیدار مسؤولان نظام به مناسبت عید فطر»
• «اسلام دین سیاست و زندگی است و بر حضور معتقدین خود در صحنه سیاست و کشورداری و تصمیم‌گیری تأکید می‌کند.»
• «حرکت انقلابی ملت مسلمان ایران ضربهٔ خود را به ابرقدرت‌ها وارد کرده و آن احساس هویت اسلامی مسلمانان درسطح عالم است… این انقلاب، جنگ، مقاومت، روحیهٔ پولادین، سخن حق و مشت گره‌کردهٔ ملت بزرگ و پر افتخار ایران بود که مسلمانان جهان را زنده کرد.»
  • ۵ ژوئن ۱۹۹۰/ ۱۵ خرداد ۱۳۶۹؛ «دیدار عمومی و با علما»
• «مصائب دنیا در حکم بارهای سنگینی است که بر دوش انسان‌ها قرار می‌گیرد و اگر آنان توانستند این بار را از طریق مسیر صعب العبور و ناهموار به مقصد برسانند به مقامات عالیه راه یافته و در جایگاه شایسته و مناسب خود قرار خواهند گرفت.»
• «امروز هر کس با اسلام مخالف باشد باید از بین برود… استکبار آمریکا و صهیونیست چه بخواهند و چه نخواهند اسلام امروز دوباره بیدار شده و قهرمان بزرگ قرن‌ها از نو به میدان آمده‌است.»
  • ۲۷ ژوئن ۱۹۹۰/ ۶ تیر ۱۳۶۹؛ «دیدار عمومی»
• «ولی امر مسلمین باید مظهر قدرت خدا و عدالت، رحمت و حکمت الهی باشد. کسانی که دست خوش جهالتها، شهوات نفسانی، هوی و هوس، سلیقه‌های شخصی و متکی به منافع فردی و گروهی باشند حق سرپرستی ادارهٔ امور زندگی و تعیین سرنوشت مردم را ندارند.»
• «بلای بی‌ایمانی، سردرگمی و عدم تکیهٔ روحی به یک نقطهٔ مطمئن، جوامع غربی را دربر گرفته و همین امر آنان را به نابودی و فنا خواهد کشاند.»
• «ولایت به معنای پیوند، ارتباط، اتصال و بهم‌پیوستگی مؤمنین به یکدیگر است. در جامعهٔ اسلامی بین ولی و مردم یک رابطهٔ ولایتی وجود دارد و دستگاه مدیریت و حاکمیت جامعه متکی بر مردم، جزو مردم و همراه و متصل به مردم است.»
• «در نظام اسلامی حاکم و ولی امر دوست، سرپرست، برادر و مرتبط با مردم است. یکی از افتخارات جمهوری اسلامی توفیق در پیاده کردن ولایت اسلامی است.»
• «ما نباید فراموش کنیم که همین مردم و کسانی که در معیارهای مادی چیزی به حساب نمی‌آیند، صاحبان اصلی کشورند. آنان بودند که اسلام را برای ایران خواستند و با ارادهٔ خود آن را تحقق بخشیدند.»
• «امروز هر کس که برای عزت و پیشرفت جمهوری اسلامی، اصلاح امور مردم و موفقیت‌های روزافزون این نظام مقدس تلاش کند برای کل اسلام تلاش و مجاهدت کرده و در حقیقت اسلام را یاری داده‌است.»
• «مسائل ما، مسائل دنیای اسلام، اصل دین و اهتزاز پرچم و علم اسلام است؛ لذا هر کس که در تضعیف نظام جمهوری اسلامی اقدامی بکند دامنهٔ کار خلاف او به همهٔ ملت‌های مسلمان گسترش می‌یابد و این کارفقط خیانت به ملت ایران نیست بلکه خیانت به اسلام و ملت‌های مسلمان است.»
• «در ایران اسلامی وظیفهٔ دینی و معنویت حاکم است. خواست اسلام از ما تلاش برای ساختن ایران بر مبنای وحدت و مدیریت توأم با عواطف و محبت با مردم است.»
  • ۱۱ ژوئیه ۱۹۹۰/ ۲۰ تیر ۱۳۶۹؛ «دیدار عمومی»
• «صهیونیزم خبیث، خطرناک وجنایتکار، دشمن اسلام و متجاوز به حقوق مسلمین است… دشمن چندان قوی نیست بلکه مسلمانان از قدرت خود غافل مانده‌اند.»
  • ۲۴ اکتبر ۱۹۹۰/ ۲ آبان ۱۳۶۹؛ «دیدار عمومی»
• «بسیج تمامی نیروهای مؤمن، پرشور، باانگیزه و توانمند در جامعه اسلامی اعم از زن و مرد که قادر به دفاع از انقلاب و کشور هستند را شامل می‌شود.»
  • ۲۲ نوامبر ۱۹۹۰/ ۱ آذر ۱۳۶۹؛ «دیدار فرماندهان نیروی مقاومت بسیج»
• «هدف محو اسرائیل است و میان سرزمین‌های اشغال‌شده قبل و بعد از سال ۱۹۶۷ هیچ تفاوتی وجود ندارد. هر وجب از خاک فلسطین یک وجب از خانهٔ مسلمین است و هر حاکمیتی به جز حاکمیت اسلام و مردم مسلمان فلسطین حکومتی غاصب محسوب می‌شود. بحث… ستیز با یهودیان نیست بلکه مسئله بر سر خانهٔ غصب‌شدهٔ مسلمین است.»
  • ۴ دسامبر ۱۹۹۰/ ۱۳ آذر ۱۳۶۹؛ «دیدار اعضای کنفرانس اسلامی فلسطین»
• «حکومت اسلامی یک معنای خاص دارد که در آن کارگزاران برای اسلام و خدا کار می‌کنند و به معنای واقعی کلمه خود را خدمتگزار مردم می‌دانند.»
  • ۵ دسامبر ۱۹۹۰/ ۱۴ آذر ۱۳۶۹؛ «دیدار با مقام‌داران ارشد نظام»
• «تعمق در علم همانند نماز یک حکم اسلامی است. مصرف بیت المال و امکانات مردم در دانشگاه‌ها بدون اهمیت دادن به علم و فراگیری دانش‌های گوناگون آن هم با هدف بدست آوردن مدرک و درآمد مالی، عمل اسلامی نیست. بلکه باایجاد روابط اسلامی در دانشگاه‌ها باید به تعلیم و فراگیری علم اهمیت لازم داده شود.»
  • ۱۹ دسامبر ۱۹۹۰/ ۲۸ آذر ۱۳۶۹؛ «دیدار با طلاب و دانشجویان، هفته وحدت»
• «دنیا بدون انسان صالح، یک پدیدهٔ بی‌جان و تاریک است. انسان صالح به عالم خاکی جان می‌بخشد و به آن ارزش، نور و معنا می‌دهد. خداوند انسان را جانشین خود در زمین قرارداده و بدون او زمین فاقد ارزش است. هدف اسلام و پیامبران الهی ایجاد، حفظ و رشد انسان صالح در زمین می‌باشد.»
• «در جمهوری اسلامی، قانون جزئی از حدود الهی است و باید اجرا شود.»
  • ۱۹ دسامبر ۱۹۹۰/ ۲۸ آذر ۱۳۶۹؛ «دیدار با طلاب و دانشجویان، هفته وحدت»

۱۹۹۱

۱۱ دی ۱۳۶۹–۱۱ دی ۱۳۷۰

۱۹۹۱

استفادهٔ ظالمانه و غاصبانهٔ سردمداران آمریکا و برخی کشورهای اروپایی از قدرت را نمی‌توان سیاست‌مداری و زمامداری نامید بلکه باید آن را جنایت به حساب آورد.

حیات طیبه برای یک ملت به معنای تلاش و زندگی در راه تقویت صنعت، بازرگانی، کشاورزی، قدرت علمی و تکنیکی در کنار آن، آشنایی فزاینده با خدا و افزودن بر ایمان اسلامی است.

• «دههٔ فجر، سرآغاز طلوع اسلام، خاستگاه ارزش‌های اسلامی، مقطع رهایی ملت ایران و بخشی از تاریخ ماست که گذشته را از آینده جدا ساخته‌است. در دهه فجر اسلام تولدی دوباره یافت و این دهه در تاریخ ایران نقطه‌ای تعیین‌کننده و بی‌مانند به شمار می‌رود.»
  • ۱ ژانویه ۱۹۹۱/ ۱۰ دی ۱۳۶۹؛ «دیدار مسؤولان و پاسداران کمیته‌های انقلاب اسلامی»
• «درطول تاریخ، زنان به خاطر ناشناخته ماندن قدر و منزلتشان همواره تحت ستم قرار داشته و شأن حقیقی خود را آن گونه که خواست اسلام بوده حفظ نکرده‌اند. سوق دادن زن به سوی تجمل‌گرایی، آرایش‌های بیهوده و تبدیل ساختن او به یک وسیلهٔ مصرف، ستم و ظلم بزرگی است که زن را از آرمان‌ها و اهداف تکاملی خود غافل کرده و او را به امور کوچک و حقیر سرگرم می‌کند. اما اسلام بر اساس بنای منطقی خود نسبت به زن یک دید واقع‌بینانه و متکی بر فطرت و طبیعت و نیازهای حقیقی دارد.»
  • ۶ ژانویه ۱۹۹۱/ ۱۶ دی ۱۳۶۹؛ «دیدار شورای فرهنگی و اجتماعی زنان»
• «براساس یک تحلیل روشن می‌توان گفت که یک مجموعه عظیم مردمی اگر به خداایمان داشته و آماده فداکاری باشد در همیشهٔ زمان و در هر نقطه‌ای از جهان قادربه پیروزی بر بزرگترین قدرتهای استکباری خواهد بود و این اصل را ملت ایران تجربه کرده‌است.»
• «امروز هر سخنی که یأس مردم نسبت به جمهوری اسلامی را به دنبال داشته باشد از زبان هرکس که صادر شود سخن دشمن بشمار می‌رود. امروز هرکس ملت ایران را ناامید و خدمات، پیشرفتها و تلاشهای موفق جمهوری اسلامی را در سطح کشور و مسلمین عالم کوچک کند از زبان دشمن سخن گفته‌است.»
• «این ملت سخت‌ترین کارها یعنی تشکیل نظام جمهوری اسلامی و حفظ انقلاب را انجام داده‌است و یک جزیرهٔ امن الهی را در میان اقیانوس متلاطم مادی‌گری، کفر و طغیان به وجود آورد.»
  • ۹ ژانویه ۱۹۹۱/ ۱۹ دی ۱۳۶۹؛ «دیدار با مردم قم»
• «راه انقلاب ما، راه اسلام، راه ولایت امیرالمؤمنین و حکومت علوی است؛ و ملت ما باید به خاطر تمسک به ولایتِ برترین و بزرگترین منادی، سردار و مجاهدی که در راه اسلام زندگی کرد و برای آن شهید شد، خدا را شکر کند.»
• «در نظام ما، قوانین و تلاش‌ها باید در خدمت به مردم مستضعف و محرومی باشد که حکومت طولانی طاغوت‌ها آنان را به استعضاف دچار کرده‌است.»
  • ۳۰ ژانویه ۱۹۹۱/ ۱۰ بهمن ۱۳۶۹؛ «دیدار اقشار مختلف مردم و مسئولان و کارکنان دستگاه‌ها»
• «استفاده ظالمانه و غاصبانهٔ سردمداران آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی از قدرت را نمی‌توان سیاست‌مداری و زمامداری نامید بلکه باید آن را یک جنایت به حساب آورد. فرهنگ صحیح الهی، قدرتی را که آن‌ها به آن متکی هستند، غاصبانه و ظالمانه دانسته و آن را نفی می‌کند.»
  • ۱۳ فوریه ۱۹۹۱/ ۲۴ بهمن ۱۳۶۹؛ «دیدار مسئولان نظام»
• «ما آنچه را که تکلیف شرعی خود تشخیص دهیم، حتی اگر تمامی دنیا مخالف باشند آن را انجام خواهیم داد و اگر تکلیف شرعی ندانستیم و تمام دنیا با آن موافق هم باشند از انجام آن اجتناب می‌کنیم.»
• «پیش‌بینی ما این است که صدام نمی‌تواند برای مدت زیادی در عراق دوام بیاورد و به خاطر سلاح‌هایی که در دست مردم قرار گرفته‌است، ادامهٔ حکومت او ممکن نیست؛ و ما امیدواریم که یک حکومت اسلامی و حقیقتاً مردمی و بر اساس خواست ملت مظلوم عراق در آن کشور بوجود آید.»
  • ۱۸ مارس ۱۹۹۱/ ۲۷ اسفند ۱۳۶۹؛ «دیدار گروه‌های اسلامی و مبارز فلسطین و لبنان»
• «اهدافی که نظام اسلامی در پی آن است بالاتر از اهداف مادی است. اسلام به تأمین زندگی مادی، رفاه و امنیت انسان‌ها اهمیت می‌دهد اما اضافه بر آن تلاش می‌کند تا روح و دل انسان‌ها از صفا و نورانیت و برادری و فداکاری نسبت به همنوعان خود و عبودیت و بندگی و اخلاص نسبت به خدای متعال برخوردار باشد. اما در تمدن مادی غرب چنین چیزی هرگز وجود نداشته است و سردمداران این تمدن با تمامی پیشرفت‌های علمی و ثروت‌های مادی که از کشورهای جهان سوم به غارت برده‌اند در ادعای خود مبنی بر ریشه کن کردن فقر دروغ گفته‌اند و رفاه، آسایش و زندگی مرفهی که آنان عنوان می‌کنند تنها به یک طبقه خاص اختصاص دارد.»
• «حیات طیبه برای یک ملت به معنای تلاش و زندگی او در راه تقویت صنعت، بازرگانی، کشاورزی، قدرت علمی و تکنیکی در کنار آن آشنائی فزاینده با خدا و افزودن بر ایمان اسلامی است؛ این هدفی است که نظام اسلامی برای رسیدن به آن تلاش می‌کند و پیامبران الهی و مصلحان جهان آن را اعلام کرده‌اند.»
  • ۱۸ آوریل ۱۹۹۱/ ۲۹ فروردین ۱۳۷۰؛ «سخنرانی در حرم امام رضا»
• «در جمهوری اسلامی هر کس به کار فرهنگی، اقتصادی و ارائه خدمات صحیح و مفید به جامعه مشغول است باید بداند که برای خدا کار می‌کند و تلاش او در دیوان الهی ذخیره خواهد شد و به سیر تکاملی جامعه کمک کرده‌است.»

”	موفقیت‌ها در سایه مقاومت به دست خواهد آمد.	“

• «موفقیت‌ها در سایه مقاومت بدست خواهد آمد.»
  • ۱ مه ۱۹۹۱/ ۱۱ اردیبهشت ۱۳۷۰؛ «دیدار فرهنگیان و کارگران»
• «ما دشمن همهٔ مستکبران عالم و همهٔ چپاولگران و غارتگران ملت‌ها هستیم.»
  • ۴ ژوئن ۱۹۹۱/ ۱۴ خرداد ۱۳۷۰؛ «سخنرانی در مراسم دومین سالگرد درگذشت امام خمینی»
• «الگوی زندگی سیاسی، اقتصادی و مشی کلی انقلاب ما منطبق بر همان منش، افکار بلند و رفتار نمونه امام امت -قُدِّسَ سِرهُ- است و امروز ملت ایران و مسئولین نظام همواره با جان و دل بدنبال همان راه حق امام خود هستند و هرگز از آن جدا نخواهند شد.»
• «تلاش، کار و جهاد ما در دنیا برای بوجود آوردن حاکمیت خدا در زمین است و هدف آن است که انسانها نورانیت پیدا کنند و متخلق به اخلاق الهی شوند.»
  • ۹ ژوئیه ۱۹۹۱/ ۱۸ تیر ۱۳۷۰؛ «دیدار سفرا و کارداران»
• «مبنای ادیان الهی مطلق کردن ارزش‌های صحیح و راستین است و هنری که در خدمت حق، انسانیت و راستی و درستی قرار داشته باشد ارزشمند محسوب می‌شود اما علم، صنعت و تکنولوژی که در خدمت سلاح‌های اتمی و در اختیار استکبار جهانی و صهیونیزم باشد فاقد هرگونه ارزشی است.»
  • ۱۶ ژوئیه ۱۹۹۱/ ۲۵ تیر ۱۳۷۰؛ «دیدار مسئولان، نویسندگان و هنرمندان دفتر هنر و ادبیات مقاومت»
• «بزرگترین عذاب خدا برای یک ملت و بدترین درد برای یک جامعه، غفلت از خدا به هنگام انجام فعالیت‌های روزمرهٔ سیاسی، نظامی، اقتصادی و قضایی و قانون‌گذاری است.»

”	لقب‌ها افتخارآفرین نیستند بلکه خدمتگزاری به مردم افتخار است.	“

• «اسم‌ها، عناوین و القاب افتخارآفرین نیستند بلکه خدمتگزاری به مردم افتخار است.»
  • ۱۴ ژوئیه ۱۹۹۱/ ۲۳ مرداد ۱۳۷۰؛ «دیدار مسؤولان نظام»
• «قدرتِ دولت‌های مسلمان، اگر متفق و هم صدا باشند، از قدرتِ امریکا بیشتر است. امریکا به این منطقه محتاج‌تر است، تا این منطقه به امریکا. دولت‌ها باید بدانند که خواست ملت‌های مسلمان آن است که همهٔ آن‌ها با هم به خواست مستکبرانهٔ امریکا و اسرائیل، پاسخ نه بگویند. این مطمئن‌ترین اقدام برای حفظ خود دولت‌ها و حفظ شرف و عزت کشورهای اسلامی است.»
  • ۱۷ اکتبر ۱۹۹۱/ ۲۵ مهر ۱۳۷۰؛ «پیام به مناسبت کنفرانس صلح خاورمیانه»
• «رستگاری مادی و معنوی انسان به اصلاح و سلامت نفس بستگی دارد. سرچشمه تمامی شرارتها از یکسو و خیرات و کمالات ازسوی دیگر در وجود انسان نهفته‌است و تنها با نجات از چنگال بت نفس و شهوات نفسانی است که سرچشمهٔ خوبی‌ها و زیبایی‌ها به روی انسان گشوده خواهد شد.»
• «آلودگی‌های نفسانی عامل بدبختی‌های بشری است و تنها با تهذیب اخلاقی می‌توان با اختلافات، دنیاطلبی‌ها، طمع‌ورزی‌ها، بداندیشی‌ها و تمایلات شهوانی به مقابله برخاست.»
  • ۲۳ اکتبر ۱۹۹۱/ ۱ آبان ۱۳۷۰؛ «دیدار خانواده شهدا، اساتید و دانشجویان دانشگاه هنر»
• «راهی که امروز امت اسلام و به‌ویژه ملت بزرگ و شجاع ایران در آن قرار گرفته‌است راه نجات انسان‌ها، تحقق آرمان‌های اسلامی، دفع ظلم و شکستن بت‌های زر و زور و قدرت در دنیاست؛ و پاسداری و حراست از این راه تنها با اراده‌های نیرومند، دل‌های محکم، ظرفیتهای بالا و تربیت الهی و اسلامی مردان و زنان مسلمان امکان‌پذیر خواهدبود.»
  • ۱۳ اکتبر ۱۹۹۱/ ۲۲ آبان ۱۳۷۰؛ «دیدار پرستاران همزمان با میلاد حضرت زینب»
• «سیاست ما کسب علم، صنعت و فنون مختلف از بیگانگان و اداره و انتخاب آن به دست خودمان است. انسان باید علم را از هر کسی که آن را در اختیار دارد فرا بگیرد. اما مزدور او نباشد. ما علم را می‌آموزیم و آن را در خدمت سازندگی کشور بکار می‌بندیم.»
• «نباید از کاروان علم و صنعت دنیا عقب بمانیم.»
• «مسلمانان باید به عنوان یک خانواده از علم، صنعت و پول یکدیگر استفاده کرده و در مقابل دشمن جهانی خود جبههٔ نیرومندی را تشکیل دهند.»

”	احساس قدرت آمریکا به خاطر آن است که برخی از ملت‌ها و دولت‌ها هنوز به قدرت خود پی نبرده‌اند.	“

• «احساس قدرت آمریکا به خاطر آن است که برخی از ملت‌ها و دولت‌ها هنوز به قدرت خود پی نبرده‌اند.»
• «ملت مسلمان ایران که به برکت اسلام بیدار، زنده، مستقل و آزاد شده‌است امروز قدرتمندانه و با صدایی رسا می‌گوید: اسلام و فلسطین آری، اسرائیل، آمریکا و استکبار نه.»
  • ۴ دسامبر ۱۹۹۱/ ۱۳ آذر ۱۳۷۰؛ «دیدار اقشار مختلف مردم»

مشکل اساسی خانواده در جهان امروز از نگرش نادرست نسبت به مسئلهٔ زن، ارتباط زن و مرد و کیفیت دو جنس ناشی می‌شود؛ برای حل آن، پیام وحی که حاوی مسائل مهمی دربارهٔ مسئلهٔ زن و مرد است، راه صحیح را نشان می‌دهد.

کانونِ خانواده، محلِّ رشد و بالندگی عواطف و احساسات است؛ زنان با هر تخصص علمی باید به عنوان محور اصلی خانواده و کدبانوی خانه نقش مهم خود را به خوبی ایفا کنند.

• «اصول و ارزش‌های امپراطوری روم مبنا و معیار فرهنگ و تمدن امروز غرب است و ما آن را به دلیل تحقیر فراوان زن محکوم می‌کنیم. غرب با هدف اشباع یکی از پست‌ترین خصلت‌ها و غرایز مادی بشری به زن مقام می‌دهد و به او احترام می‌کند و این بزرگترین توهین و تحقیر به زن محسوب می‌شود.»
• «مشکل اساسی خانواده در جهان امروز از نگرش نادرست نسبت به مسئله زن، ارتباط زن و مرد و کیفیت دو جنس ناشی می‌شود و برای حل آن، پیام وحی که حاوی مسائل مهمی دربارهٔ مسئلهٔ زن و مرد استراه صحیح را نشان می‌دهد.»
• «قرآن کریم تنها موعظه نمی‌کند بلکه برای معرفی زن نمونه‌هایی را ارائه می کندو تربیت معنوی و رشد و بالندگی زن را با نمونه سازی به او می‌آموزد.»
• «حجاب زنان به چادر منحصر نمی‌شود اما چادر بهترین نوع حجاب و نشانهٔ ملی ماست و هیچ منافاتی با فعالیتهای زنان مسلمان در مسائل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ندارد.»
• «کانون خانواده محل رشد وبالندگی عواطف و احساسات است و زنان با هر تخصص علمی باید به عنوان محور اصلی خانواده و کدبانوی خانه نقش مهم خود را بخوبی ایفا کنند.»
  • ۲۵ دسامبر ۱۹۹۱/ ۴ دی ۱۳۷۰؛ «دیدار شورای فرهنگی اجتماعی زنان»
• «آن کلمهٔ خدا در دوران گمراهی و جهل و بی‌عدالتی و بی‌اعتنایی به ارزش انسان، پرچم هدایت و نجات انسان‌ها رابر دوش گرفت و با قدرت‌های ستمگر زر و زور به ستیزه برخاست و به بسط عدل و رحمت و توحید همت گماشت.»
• «قدرت‌های ستمگر عالم بخصوص در صد سال اخیر بر خلاف معنویت و ارزش‌های والای انسانی در زندگی جوامع بشری پای فشرده‌اند و نتیجهٔ آن گسترش فسادهای اخلاقی و اعتیاد و بی‌بندوباری و ویرانی بنیان خانواده و نیز رشد استثمار و افزایش فاصلهٔ میان ملت‌های فقیر و غنی و دوری روزافزون از عدالت اجتماعی و بی‌اعتنایی به کرامت انسان و تولید سلاح‌های مرگبار و افزایش کشتارهای دسته‌جمعی گردیده‌است. علم نیز مانند انسان، قربانی حذف معنویت و بی‌اعتنایی به ارزش‌های دینی شده‌است.»
• «اگر حضرت مسیح (ع) امروز در میان ما می‌بود لحظه‌ای را برای مبارزه با سردمداران ظلم و استکبار جهانی از دست نمی‌داد و گرسنگی و سرگردانی میلیاردها انسانی را که به وسیلهٔ قدرت‌های بزرگ، استثمار و به جنگ و فساد و ستیزه‌خویی سوق داده می‌شوند، تحمل نمی‌کرد.»
  • ۲۸ دسامبر ۱۹۹۱/ ۷ دی ۱۳۷۰؛ «پیام به مناسبت میلاد مسیح»

۱۹۹۲

۱۱ دی ۱۳۷۰–۱۱ دی ۱۳۷۱

۱۹۹۲

دنیای امروز دنیای مبارزه است و هر ملتی که به مقابله با جهان‌خواران برنخیزد از بین خواهد رفت.

آنچه که کشورهای پیشرفته از آن برخوردارند مایهٔ قدرت آن‌هاست اما موجب کمال آنان نیست.

آنچه که کشورهایی نظیر آمریکا از آن برخوردارند قدرت و سلاح است اما کمال محسوب نمی‌شود.

• «ملت ما باید در درون خود نور معنویت، صبر و یقین و عبادت و ذکر خداوند را برافروزد تا به عنوان الگوی ملت‌های دیگر برای خود و آنان سعادت به ارمغان آورد.»
  • ۹ ژانویه ۱۹۹۲/ ۱۹ دی ۱۳۷۰؛ «دیدار عمومی»
• «آنچه که امروز مانع غارتگری‌ها و سلطهٔ قدرت‌های استکباری بر ملت‌ها و مانع تحمیق افراد بشر می‌شود، تنها اسلام است.»
  • ۱۹ ژانویه ۱۹۹۲/ ۲۹ دی ۱۳۷۰؛ «دیدار عمومی»
• «ما اعتقاد داریم که با ظهور مهدی موعود (عج) اندیشه و عقول بشری از همیشه خلاق‌تر خواهد بود. ملت‌ها با یکدیگر نمی‌جنگند، از دست‌های جنگ‌افروز اثری نخواهد بود و صلح و امنیت کامل در مقیاس جهانی آن به وجود خواهدآمد.»
  • ۱۹ فوریه ۱۹۹۲/ ۳۰ بهمن ۱۳۷۰؛ «سخنرانی در حرم معصومه، قم»
• «واقعیت تعالیم اسلامی نشان دهنده آن است که اسلام می‌تواند با ایجادعدالت به رشد مادی و معنوی زندگی مردم و ایجاد فضایی که انسانها در آن احساس آسایش، آزادی و استقلال واقعی کنند، بپردازد.»
  • ۲ مارس ۱۹۹۲/ ۱۲ اسفند ۱۳۷۰؛ «دیدار اعضای مجلس خبرگان»
• «آنچه که کشورهای پیشرفته از آن برخوردارند مایهٔ قدرت آن‌هاست اما موجب کمال آنان نیست؛ و دلیل آن ظلمی است که امروز قدرت‌های استکباری با استفاده از موشک‌های قاره‌پیما، کلاهک‌های اتمی، زرادخانه‌های پیشرفته، انرژی اتمی، تکنولوژی فضایی و وسایل ارتباطی بر میلیون‌ها انسان در جهان تحمیل کرده‌اند؛ لذا کمال انسانی را باید در خیرخواهی، معرفت، خداشناسی و خداپرستی همراه با احساس تکلیف و مسئولیت و انجام وظیفه برای کسب رضای الهی جستجو کرد.[...] آنچه که کشورهایی نظیر آمریکا از آن برخوردارند قدرت و سلاح است اما کمال محسوب نمی‌شود؛ لذا این فکر غلطی است که ما باید تلاش کنیم تا به جایی برسیم که کشورهای غربی رسیده‌اند.»
  • ۵ آوریل ۱۹۹۲/ ۱۶ فروردین ۱۳۷۱؛ «سخنرانی در حرم امام رضا»
• «دنیای امروز دنیای مبارزه است و هر ملتی که به مقابله با جهان‌خواران برنخیزد از بین خواهد رفت.»
  • ۲۹ آوریل ۱۹۹۲/ ۹ اردیبهشت ۱۳۷۱؛ «دیدار با کارگران و معلمان»
• «در هر زمان دشمن خاصی، جهان اسلام و مسلمین را تهدید می‌کند.»
• «سلطهٔ جهانی کفر و استکبار دشمن اساسی، خطر بنیان‌کن و بزرگترین تهدیدکنندهٔ اسلام و مسلمین است.»
  • ۲۹ ژوئیه ۱۹۹۲/ ۷ مرداد ۱۳۷۱؛ «دیدار علماء، روحانیون و طلاب»
• «ما اسلامی را تبلیغ می‌کنیم که قدرت مادی، تسلیحاتی، تکنولوژیکی و علمی استکبار جهانی سینه به سینه آن ایستاده‌است و قدرت‌های بی‌مهار عالم پیوسته به عناد خود ادامه می‌دهند.»
  • ۷ اکتبر ۱۹۹۲/ ۱۵ مهر ۱۳۷۱؛ «دیدار علماء، روحانیون و طلاب از چهارمحال و بختیاری»

۱۹۹۳

۱۱ دی ۱۳۷۱–۱۱ دی ۱۳۷۲

۱۹۹۳

یک فقیه، دین‌شناسی است که راه سعادت و خوشبختی دنیا و آخرت را که آیین الهی برای مردم ترسیم کرده‌است، می‌شناسد؛ و حاکمیت چنین انسانی از یک منطق عقلانی و استدلال محکم برخوردار است. اما حاکمیت یک فرد نظامی، سرمایه‌دار یا سیاستمدار حزبی و حرفه‌ای چنین استدلالی را با خود ندارد.

آنچه سرمایهٔ اصلی در موفقیت و حرکت هر ملت محسوب می‌شود، بازسازی پایه‌های فکری، روحی و اعتقادی است؛ اسلام برهمین اساس، پیشرفت در هدف‌های مادی و معنوی و حلِّ مشکلات جوامع اسلامی را منوط به تحولی عمیق در درون انسان‌ها و جوامع اسلامی دانسته‌است.

فلسطینی‌ها، صاحب خانه‌هایی هستند که با زور، دغل‌کاری، تزویر و استفاده از قدرت جهانی و پشتیبانی قدرت‌های بزرگ از خانه و کاشانه خود بیرون رانده شده‌اند اما امروز جوانان و کودکان فلسطینی… راه مبارزه را با استفاده از سنگ دنبال می‌کنند. این مبارزه همیشه با سنگ نخواهد بود و آینده، روزه سیاه صهیونیست‌ها را نوید می‌دهد.

در قضیه فلسطین تنها مذاکره‌ای صحیح است که به خروج صهیونیست‌ها از فلسطین منتهی بشود اما اگر نتیجه مذاکره این باشد که غاصب بر سرزمین فلسطین مسلط بماند و محرومیت ملت فلسطین ادامه داشته باشد، این برخلاف اسلام و احکام الهی است.

Colored dice with white background

در ارتش و سپاه باید همه پدیده‌ها یادآور دوران پرافتخار دفاع مقدس باشند؛ و مقررات نظامی با اصول ارزشی انقلاب منطبق باشد.

• «در شرایطی که عرض و ناموس یک ملت چند میلیونی مورد تجاوز صرب‌های جنایتکار قرار گرفته و خانه‌هایشان ویران می‌شود و دارو، غذا، آسایش و امنیت از آنان سلب شده‌است و زن و مرد و کوچک و بزرگ قتل‌عام می‌شوند، هیچ تحرکی به معنای واقعی کلمه در دنیا صورت نمی‌گیرد. به اعتقاد ما، این وضعیت به وضوح نشانگر توحش و حکومت قانون جنگل است.»
• «عراق کشوری ریشه‌دار است و سابقهٔ تاریخی، فرهنگی وعظمت آن ده برابر متجاوزینی است که امروز از هر طرف مردم بیگناهِ کشور عراق را هدف بمباران‌های خود قرار داده‌اند و آثار فرهنگی و مقدسات این کشور مسلمان را نابود می‌کنند. عراق کشور با فرهنگی است و حاکمیت یک گروه انسانِ ناشایست و شرور بر این ملت نمی‌تواند مجوزی برای تجاوز و تعرض قدرت‌ها به کشور و ملت عراق باشد.»
• «جمهوری اسلامی ایران با اتکال به خدا و ایمانِ مردم و مسئولین به اسلام عزیز، در برابر استبدادِ قدرت‌های مهارگسیخته ایستاده‌است و هیچ عاملی جز دین نمی‌تواند در برابر جنون قدرتمندان دنیا ایستادگی کند.»
• «بشریت امروز نیازمند بعثت است و آحاد انسان باید از درون متحول و تزکیه شوند و قسط و عدالت جایگزین ظلم و ستم حاکم بر نظام اجتماعی جوامع بشری شود.»
  • ۲۱ ژانویه ۱۹۹۳/ ۱ بهمن ۱۳۷۱؛ «دیدار مسئولین و کارگزاران در عید مبعث»
• «فقیه، دین‌شناسی است که راه سعادت و خوشبختی دنیا و آخرت را که آیین الهی برای مردم ترسیم کرده‌است، می‌شناسد؛ و حاکمیت چنین انسانی از یک منطق عقلانی و استدلال محکم برخوردار است. اما حاکمیت یک فرد نظامی، سرمایه‌دار یا سیاستمدار حزبی و حرفه‌ای چنین استدلالی را با خود ندارد.»
• «قدرتهای جهانی در عمل نشان داده‌اند که طالب دنیای پر از ظلم هستند و تأمین منافع خود را در اعمال ظلم و قلدری ممکن می‌دانند ولی ما برای استقرار قسط و عدل قیام و تلاش کرده‌ایم و با ظلم و قلدری مخالفیم و تردید نداریم که این حرکت به پیروزی خواهد رسید، زیرا دنیا به سمت عدل و قسط حرکت کند.»
  • ۷ فوریه ۱۹۹۳/ ۱۸ بهمن ۱۳۷۱؛ «دیدار میهمانان دهه فجر»
• «اگر هدف انسان از زندگی، تلاش در جهت آرمان‌های الهی، مصلحت بشریت، استقرار عدالت و مبارزه با ظلم و جور باشد، انسان در پایان راه و سپری شدن ایام عمر احساس خواهد کرد که به هدف نزدیکتر شده‌است و تردیدی نیست که لذت واقعی از زندگی، برای آرمان‌ها و اهداف والا به دست می‌آید.»
  • ۸ فوریه ۱۹۹۳/ ۱۹ بهمن ۱۳۷۱؛ «دیدار پرسنل نیروی هوایی»
• «ملت ایران دیگر اجازه نخواهداد انگلیس، آمریکا و یا هر قلدر دیگری در امور داخلی ایران، خواست‌ها، اهداف، آرمان‌های بزرگ و مقدسات او دخالت کند.»
  • ۱۴ فوریه ۱۹۹۳/ ۲۵ بهمن ۱۳۷۱؛ «دیدار علما، فضلا، طلاب و روحانیون در آستانه ماه رمضان»
• «ما سازندگی و رونق اقتصادی را برای نزدیک شدن به عدالت اجتماعی، رفع محرومیت و فقر، زدودن مناطق محروم از کشور و از بین رفتن فاصله فقیر و غنی می‌خواهیم.»
• «آنچه که برای ملت و دولت ایران اسلامی گرهگشا و رفع کننده مشکلات محسوب می‌شود، پایبندی انقلابی است و انحراف از اصول اسلام و انقلاب در عمل و فکر ما جز ناکامی و ایجاد مشکل ثمر دیگری ندارد.»
  • ۱۸ مارس ۱۹۹۳/ ۲۷ اسفند ۱۳۷۱؛ «پیام نوروزی سال ۱۳۷۲»
• «آنچه که اساس و مایه اصلی در موفقیت و حرکت هر ملت محسوب می‌شود ترمیم و استوار کردن پایه‌های فکری، روحی و اعتقادی است و برهمین اساس اسلام پیشرفت در هدفهای مادی و معنوی و حل مشکلات جوامع اسلامی را منوط به تحولی عمیق در درون انسان‌ها و جوامع اسلامی دانسته‌است.»
  • ۲۴ مارس ۱۹۹۳/ ۴ فروردین ۱۳۷۲؛ «دیدار مسئولان و کارگزاران»
• «انسان هرگز بدون دشمن نیست.»
• «وجدان بشری و عقل سالم هیچگاه به یک ملت اجازه نمی‌دهد که منافع، سرنوشت، آزادی، استقلال، نفت، منابع زیرزمینی، حکومت و همه چیز خود را به این بهانه که دشمنی ایجاد نشود در اختیار چپاولگران مهاجم قرار دهد.»
• «فلسطینی‌ها صاحب خانه‌هایی هستند که با زور، دغل‌کاری، تزویر و استفاده از قدرت جهانی و پشتیبانی قدرت‌های بزرگ از خانه و کاشانه خود بیرون رانده شده‌اند اما امروز جوانان و کودکان فلسطینی با الهام از بیداری عمومی مسلمانان و درس گرفتن از انقلاب کبیر اسلامی در ایران راه مبارزه را با استفاده از سنگ دنبال می‌کنند. این مبارزه همیشه با سنگ نخواهد بود و آینده، روزه سیاه صهیونیست‌ها را نوید می‌دهد.»
• «تا هر گاه که متحد و حاضر در صحنه و مرتبط با خداوند متعال بوده و آمر به معروف و ناهی از منکر باشیم و تا زمانی که برکات ماه رمضان، حج خانه خدا، مسجد و نمازهای جماعت، جوانان بسیجی، مؤمن و مبارز در راه خدا و رهنمودهای امام بزرگوارانمان استمرار داشته باشد، ملت ما از دشمنان و قدرت‌های بزرگ و کوچک هرگز باک نخواهد داشت.»
  • ۲۵ مارس ۱۹۹۳/ ۵ فروردین ۱۳۷۲؛ «سخنرانی در حرم امام رضا»
• «مسلمانان می‌توانند با پیروان ادیان مختلف در همه جهان در صلح و آرامش زندگی کنند. اما غربی‌ها که مدعی دموکراسی و آزادی هستند برفرهنگ و فهم خود از زندگی به شدت تعصب می‌ورزند و بر اجرای آن در تمامی جهان اصرار دارند.»
  • ۴ آوریل ۱۹۹۳/ ۱۵ فروردین ۱۳۷۲؛ «دیدار با ماهاتیر محمد»
• «فریاد آسمانی اسلام که به انسانها ارزش می‌دهد و دروغ‌گویی را زشت می‌شمارد نیاز کنونی بشریت است .»
  • ۸ مه ۱۹۹۳/ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۷۲؛ «دیدار با اهالی بوشهر»
• «ما در صدد دخالت در امور دیگران و زورگویی به هیچ یک از کشورها نیستیم و آن را لازم نمی‌دانیم، اما در دنیایی که سلطه‌گری برای زورگویان یک امتیاز محسوب می‌شود و هیچ سازمان بین‌المللی نیست که مانع از تجاوز سلطه‌گران بشود، ملت ما باید قادر به دفاع از خود باشد.»
  • ۱۳ مه ۱۹۹۳/ ۲۳ اردیبهشت ۱۳۷۲؛ «دیدار مسئولین، کارکنان و دانشجویان دانشگاه علوم استراتژیک ارتش»
• «اسلام عالیترین حقایق و احکام را برای مسلمانان به ارمغان آورده‌است.»
• «در قضیه فلسطین تنها مذاکره‌ای صحیح است که به خروج صهیونیست‌ها از فلسطین منتهی بشود اما اگر نتیجه مذاکره این باشد که غاصب بر سرزمین فلسطین مسلط بماند و محرومیت ملت فلسطین ادامه داشته باشد، این برخلاف اسلام و احکام الهی است.»
  • ۲ ژوئن ۱۹۹۳/ ۱۲ خرداد ۱۳۷۲؛ «دیدار با میهمانان خارجی مراسم سالگرد درگذشت امام خمینی»
• «صهیونیست‌ها بیگانگانی هستند که از نقاط مختلف دنیا و برای تحقق اهداف شوم قدرت‌های استکباری در فلسطین گرد هم آورده شده‌اند… ما فلسطینی‌هایی را که در راه دفاع از سرزمین خود مبارزه می‌کنند به عنوان قهرمان و آزاده می‌شناسیم.»
• «حق با گذشت زمان کهنه و ناحق نمی‌شود و ظلم با گذشت زمان مشروعیت پیدا نمی‌کند. سرزمین فلسطین باید بدون قید و شرط به ملت فلسطین برگردد و حقوق فلسطینیان اعاده شود.»
  • ۱۶ سپتانبر ۱۹۹۳/ ۲۵ شهریور ۱۳۷۲؛ «دیدار فرماندهان و مسئولان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی»

”	این تصور که جوانان از دین دورترند، اشتباه است.	“

• «این تصور که جوانان از دین دورترند تصور اشتباهی است.»
  • ۱۶ سپتامبر ۱۹۹۳/ ۲۵ شهریور ۱۳۷۲؛ «سخنرانی در نهمین گردهمایی سراسری امامان جمعهٔ سراسر کشور»
• «در ارتش و سپاه باید همه پدیده‌ها یادآور دوران پرافتخار دفاع مقدس باشند؛ و مقررات نظامی با اصول ارزشی انقلاب منطبق باشد.»
  • ۲۰ اکتبر ۱۹۹۳/ ۲۸ مهر ۱۳۷۲؛ «دیدار فرماندهان عالیرتبه ارتش، اساتید، دانشجویان و فارغ‌التحصیلان مراکز عالی آموزش نظامی»
• «در نظام جمهوری اسلامی تودهٔ عظیم مردم با مسئولین کشور که نقطهٔ مرکزی آن شخص امام بزرگوار و رهبر است یک پیوند دائمی دارند و این مهم همواره عامل پیروزی‌های نظام اسلامی و ملت مقتدر و مسلمان ایران در عرصه‌های مختلف بوده‌است.»
• «ارادهٔ مردم مسلمان و با ایمان ما بر استقلال، آزادزیستن و آبادکردن کشور استوار است و اجازه نمی‌دهند که هیچ قدرتی او را ابزار دست و خواست خود قرار دهد؛ و این امر بزرگترین عزت و افتخار برای ملت ما محسوب می‌شود.»
  • ۲۱ نوامبر ۱۹۹۳/ ۳۰ آبان ۱۳۷۲؛ «در مراسم ویژهٔ بسیج»

”	زنان باید در هر رشته‌ای که استعداد آن را دارند و با ساختمان وجودی آنان نیز تناسب دارد، وارد شوند. نیمی از استعدادهای کشور مربوط به زنان است و آنان باید میدان‌هایی را که در آن برای زن محدویت طبیعی و فطری وجود ندارد، پر کنند.	“

• «زنان باید در هر رشته‌ای که استعداد آن را دارند و با ساختمان وجودی آنان نیز تناسب دارد وارد شوند. نیمی از استعدادهای کشور مربوط به زنان است و آنان باید میدان‌هایی را که در آن برای زن محدویت طبیعی و فطری وجود ندارد پر کنند.»
• «خانه‌داری و اداره کردن همسر و فرزندان طبیعی‌ترین، فطری‌ترین و مطلوب‌ترین کار برای زنان است اما این امر هرگز توانایی زنان را در میدان‌های علمی، عملی و معنوی نفی نمی‌کند.»
• «وجود حضرت زهرا (س) با آن حکمت، گویندگی، قدرت تحلیل سیاسی و اجتماعی و آینده‌نگری و نیز قدرت برخورد با عظیم‌ترین مسائل زمان خود نشان دهنده این واقعیت است که یک زن مسلمان می‌تواند در سنین جوانی هم به مقامات عالی معنوی، عرفانی دست یابد.»
  • ۲۹ نوامبر ۱۹۹۳/ ۸ آذر ۱۳۷۲؛ «دیدار با زنان پزشک و جراح»

”	کسی که با کتاب انس گرفته باشد به طور طبیعی از معرفت و پایهٔ فکری والاتری نیز برخوردار است و با او بهتر می‌توان با زبان قانون، علم، ادب و انضباط اجتماعی سخن گفت.	“

• «زنان مسلمان در زندگی شخصی، اجتماعی و خانوادگی خود باید زندگی فاطمه زهرا (س) را از جهت خردمندی، فرزانگی و عقل و معرفت الگو و سرمشق خود قرار دهند و از بعد عبادت، مجاهدت، حضور در صحنه تصمیم‌گیری‌های عظیم اجتماعی، خانه‌داری، همسرداری و تربیت فرزندان صالح از زهرای اطهر (س) پیروی کنند زیرا زندگی آن بانوی بزرگ اسلام نشان می‌دهد که زن مسلمان برای ورود در صحنه سیاست و میدان کار و تلاش و نیز ایفای نقش فعال در جامعه همراه با تحصیل، عبادت، همسرداری و تربیت فرزندان می‌تواند پیرو فاطمه زهرا (س) باشد و دخت گرامی پیامبر عظیم الشأن الهی را الگوی خود قرار دهد.»
• «منزلت زن مسلمان بالاتر از غرق شدن و پرداختن به امور بی‌ارزش است.»
• «در جامعه اسلامی زن مسلمان دارای حرمت و شخصیتی ویژه است که حجاب و پوشش زن مظهر حرمت و شخصیت وی بشمار می‌رود. حجاب نشانه تکریم زن است و اسلام حرمت و تکریم را برای تمام زنانی که در ورای حجاب قرار می‌گیرند قائل می‌شود.»
• «رعایت حجاب در فرهنگ غربی خلاف حقوق بشر به شمار می‌رود ولی ساقط کردن یک هواپیمای مسافری با صدها سرنشین خلاف حقوق بشر نیست و به آن اشکالی وارد نمی‌شود و عامل این جنایت نیز پاداش می‌گیرد.»
  • ۸ دسامبر ۱۹۹۳/ ۱۷ آذر ۱۳۷۲؛ «دیدار عمومی با زنان»
• «کسی که با کتاب انس گرفته باشد به طور طبیعی از معرفت و پایهٔ فکری والاتری نیز برخوردار است و با او بهتر می‌توان با زبان قانون، علم، ادب و انضباط اجتماعی سخن گفت.»
  • ۲۸ دسامبر ۱۹۹۳/ ۷ دی ۱۳۷۲؛ «دیدار با مؤلفین برگزیده»

۱۹۹۴

۱۱ دی ۱۳۷۲–۱۱ دی ۱۳۷۳

۱۹۹۴

ما ملتی قدرتمند، با ریشه و پرافتخار هستیم که به هیچ چیز و هیچ‌کس احتیاجی نداریم و از هیچ‌کس نیز نمی‌هراسیم. ملت ما پیام‌آور سخنی نو، برای جهانیان است و آنچه در دست دارد مورد نیاز بشریت است.

دانش هنگامی که به دین همراه باشد مؤثر و مفید واقع خواهد شد. اسلام، دینی منطقی، همراه با مبانی اعتقادی مستدل، قابل قبول و روشنفکرپسند است.

دولت و ملتی که به جز ترس از خدا از هیچ قدرت دیگری نهراسد قادر به باز کردن راه پیشرفت و بهره‌گیری از امکانات و قدرت خود خواهد بود

• «ما دوستدار بشریت هستیم و می‌دانیم بشریت از چه چیزی رنج می‌برد. آنها محتاج معنویت هستند و تمام معنویت، در مکتب اسلام است. ما دوستدار علم، پیشرفت، راحتی و بهروزی همه ملت‌های جهان هستیم و آماده‌ایم با تأمین نیاز معنوی بشریت دردهای علاج‌ناپذیر او را درمان کنیم.»
• «ما ملتی قدرتمند، با ریشه و پرافتخار هستیم که به هیچ چیز و هیچ‌کس احتیاجی نداریم و از هیچ‌کس نیز نمی‌هراسیم. ملت ما پیام‌آور سخنی نو، برای جهانیان است و آنچه در دست دارد مورد نیاز بشریت است.»
  • ۱۰ ژانویه ۱۹۹۴/ ۲۰ دی ۱۳۷۲؛ «دیدار مسئولان و کارگزاران نظام»
• «شیعه با هیچ انسانی خصومت ندارد مگر آنکه تلاش او در جهت کفر و ناحق باشد.»
  • ۲۸ ژانویه ۱۹۹۴/ ۸ بهمن ۱۳۷۲؛ «دیدار اعضای مجمع عمومی کنفرانس جهانی اهل بیت»
• «اگر دولت‌های اسلامی نتوانند از ملت مظلوم فلسطین که در خانه خود غریب است دفاع کنند، فلسطینی به برکت اسلام کاری خواهد کرد که در خانهٔ خود امنیت به وجود آورند .»
  • ۱۳ مارس ۱۹۹۴/ ۲۲ اسفند ۱۳۷۲؛ «دیدار روسای سه قوه، کارگزاران نظام و مقامات و مسئولین کشوری و لشکری»
• «بدترین نوع انسان کسی است که ظاهر او جذاب و چشمگیر است اما باطنی پوک و پوچ دارد. چنین فردی در عرصه جنگ در شرایط دشوار زندگی و بر دوش کشیدن مسئولیتهای سنگین کارایی ندارد اما در تربیت اسلامی این نکته مورد تاکید قرار گرفته‌است که انسان مسلمانان باید ظاهر اسلامی را حفظ کند و در عین حال باطن او باید بهتر و سنگین‌تر از ظاهرش باشد .»
• «مسئله حج یک مسئله اسلامی است و باید اسلامی باقی بماند و قربانی سیاست‌های بین‌المللی استکبار نشود.»
  • ۱۳ مارس ۱۹۹۴/ ۲۲ اسفند ۱۳۷۲؛ «خطبه‌های نماز عید فطر»
• «بزرگترین کارها را همیشه کسانی که با منبع غیب در ارتباط بودند انجام داده‌اند زیرا اتکاء به غیب و اتکال به خدا منشأ تمام قدرتهای عالم وجود است.»
  • ۱۳ آوریل ۱۹۹۴/ ۲۴ فروردین ۱۳۷۳؛ «دیدار فرماندهان و پرسنل نیروهای سه گانه ارتش»
• «بدبختی و روسیاهی دولت‌ها و ملت‌ها نتیجه ترس و هراس آنان از قدرت‌های زورگو و ستمگر بین‌المللی است اما دولت و ملتی که به جز ترس از خدا از هیچ قدرت دیگری نهراسد قادر به باز کردن راه پیشرفت و بهره‌گیری از امکانات و قدرت خود خواهد بود.»
  • ۱۸ مه ۱۹۹۴/ ۲۸ اردیبهشت ۱۳۷۳؛ «دیدار عمومی»
• «اروپایی‌ها از لحاظ انسانی هیچ پیشرفتی نکرده‌اند و متأسفانه آداب و روحیات و اخلاق در آنها ابتدائی، عقب‌افتاده، به شدت انحصارطلبانه و مبتنی بر تبعیض میان ملت‌هاست و امروز حالت انحصارگرانه عجیبی بر روحیات و اخلاق اروپائیان حاکم است لذا در چند قرن اخیر همیشه خشن‌ترین و سخت‌ترین جنگ‌ها بین اروپائیان بوقوع پیوسته‌است.»
• «دانش هنگامی که به دین همراه باشد مؤثر و مفید واقع خواهد شد. اسلام، دینی منطقی، همراه با مبانی اعتقادی مستدل، قابل قبول و روشنفکرپسند است.»
  • ۹ ژوئن ۱۹۹۴/ ۱۹ خرداد ۱۳۷۳؛ «دیدار با دانشگاهیان و فرهنگیان استان کهکیلویه و بویر احمد»
• «صهیونیست‌ها به لحاظ ماهیت پلیدشان حق ندارند در مورد ایران اسلامی قضاوت کنند. جمهوری اسلامی متکی به یک ملت مؤمن، سرافراز، اصیل و ریشه دار است اما رژیم صهیونیستی بی اصل و نسب، جعلی و دروغی است که با جمع کردن گروهی از یهودیان از سراسر دنیا که دارای خصوصیاتی از قبیل شرارت، خباثت، دزدی و آدم‌کشی هستند، مجموعه‌ای را به نام ملت اسرائیل به وجود آورده‌است؛ و به جز ترور و جنایت هیچ منطق دیگری بر او حاکم نیست. صهیونیست با این همه دنائت، پستی و روسیاهی در دنیا متهم‌تر و مجرم‌تر از هر کس دیگری هستند.»
  • ۲۰ ژوئیه ۱۹۹۴/ ۲۹ تیر ۱۳۷۳؛ «دیدار قشرهای مختلف مردم و کارکنان ادارات و نهادها»
• «تلاش و فعالیت ما در داخل مرزهایمان صورت می‌گیرد. اما انقلاب اسلامی محدود به این مرزها نیست. زیرا پیام آن یک پیام جهانی و بین‌المللی است.»
• «با حمایت و کمک خداوند در طول ده‌ها سال آینده بنای تمدن رفیعی در ایران اسلامی و بسیاری از مناطق دیگر پی‌ریزی خواهد شد و چنان عظمتی از اسلام و مسلمین پدیدار می‌شود که دیگر هیچ حقیقت و واقعیتی برای استکبار جهانی باقی نخواهد ماند.»
  • ۲ نوامبر ۱۹۹۴/ ۱۱ آبان ۱۳۷۳؛ «دیدار هزاران تن از طلاب، دانشجویان و دانش‌آموزان»
• «ملت مسلمان ایران، فرهنگ غرب را نمی‌پسندد و با آن فرهنگ، تفاهم ندارد.»
  • ۲۳ نوامبر ۱۹۹۴/ ۲ آذر ۱۳۷۳؛ «دیدار با زنان»
• «توحید خالص به مفهوم نفی عبودیت غیرخدا، فلاح و رستگاری حقیقی را برای دنیا و آخرت انسان به ارمغان می‌آورد. تسلیم محض خدا بودن از نکات برجسته دعوت اسلامی است که در مقابل آن، عبودیت نظامهای اجتماعی غلط، عبودیت خرافات و عادات و آداب ناپسند، عبودیت هواهای نفسانی و نیز عبودیت زر و زور از ویژگیهای دوران جاهلیت محسوب می‌شود.»
• «اسلام در مقابل زندگی جاهلی، استقرار عدل را مطرح می‌کند. عدل، تنها یک شعار نیست بلکه جامعه اسلامی باید در پی تأمین آن باشد. استقرار، ترویج و بزرگداشت عدل و تبعیت از آن و نیز تقبیح ظلم در هر نقطه از جهان، یکی از خصوصیات اسلامی است.»
  • ۳۱ دسامبر ۱۹۹۴/ ۱۰ دی ۱۳۷۳؛ «دیدار کارگزاران نظام و نمایندگان سیاسی کشورهای اسلامی»

۱۹۹۵

۱۱ دی ۱۳۷۳–۱۱ دی ۱۳۷۴

۱۹۹۵

حقایق معنوی با هیچ‌یک از مفاهیم مادی قابل مقایسه نیست. ارزش‌های اسلامی برترین حقایقی است که می‌تواند انسان را مجذوب و در مقابل خود خاضع کند.

کسانی که امروز در رأس قدرت آمریکا قرار دارند، به فضیلت حقیقی و انسانی پایبند نیستند.
تنها در صدد گسترش سلطه‌گری خود بر ملت‌ها هستند.
هیچ اصلی از اصول انسانی برای آن‌ها اهمیت ندارد.
دموکراسی را مادامی که منافع آنان را تأمین کند، قبول دارند و در غیر این صورت پشیزی برای دموکراسی ارزش قائل نیستند.

هیچ قدرت خارجی حق ندارد رفتار و فرهنگ غلط خود را بر دیگران تحمیل کند. هر ملتی باید اختیار تعیین فرهنگ، عادات و آداب مورد نظرش را داشته باشد.

• «هر کس به اندازهٔ وسعت وجودی و شعاع قدرت خود مسئول است و نباید در مقابل تخلفات، بدعت‌گذاری‌ها، از میان رفتن سنت‌ها و زمینه‌سازی‌هایی که برای تهاجم دشمن صورت می‌گیرد، بی‌تفاوت باقی بماند.»
  • ۹ ژانویه ۱۹۹۵/ ۱۹ دی ۱۳۷۳؛ «دیدار با اهالی قم»
• «امروز هر کسی که برای عدالت، در راه دین و خدمت به محرومان حرکت می‌کند باید خوشحال و امیدوار باشد زیرا آینده متعلق به اوست.»
• «جریان زلال دین در بستر الهی و تاریخی خود حرکت می‌کند و دل‌ها مجذوب اسلام شده و جوانان مسلمان در تمامی جهان به نام اسلام شعار می‌دهند.»
  • ۱۷ ژانویه ۱۹۹۵/ ۲۷ دی ۱۳۷۳؛ «دیدار عمومی»
• «حقایق معنوی با هیچ یک از مفاهیم مادی قابل مقایسه نیست. ارزش‌های اسلامی برترین حقایقی است که می‌تواند انسان را مجذوب و در مقابل خود خاضع کند.»
• «هنر، عزیز و والاست. هنر، جاودانه است. هنر، عمومی و جهانی است و به قطعه‌ای از زمین و زمان منحصر نمی‌شود.»
  • ۲۳ ژانویه ۱۹۹۵/ ۳ بهمن ۱۳۷۳؛ «دیدار با فرهنگیان و مقام‌داران هنری»
• «تمامی وجود بشر محتاج و نیازمند است و برای رفع آن تنها باید از خدا که بر همه نیازهای بشر آگاهی دارد کمک بخواهیم و به این منظور باید دست به دعا برداریم و از خدا نیاز خود را طلب کنیم.»
• «دعا رقیب ابزارهای مادی نیست و مانع از تلاش بشر برای دستیابی به دانش و ابزار مادی نمی‌شود. اراده و همت لازمه استجابت دعاست و بدون اقدام، اراده و تلاش استجابت دعا ممکن نمی‌شود.»
• «انسان باید همواره به عجز و تهیدستی خود در برابر عظمت خداوند متعال توجه داشته باشد و من‌ دروغین و عظمت‌یافته در سینه خود را بشکند زیرا این منیّت‌ موجب بیچارگی انسان می‌شود.»
  • ۱۷ فوریه ۱۹۹۵/ ۲۸ بهمن ۱۳۷۳؛ «خطبه‌های نماز جمعه تهران»
• «از نظر ملت مسلمان ایران، هیچ قدرتی حق ندارد رفتار و فرهنگ غلط خود را بر دیگران تحمیل کند. هر ملتی باید اختیار تعیین فرهنگ، عادات و آداب مورد نظرش را داشته باشد.»
  • ۲۳ مارس ۱۹۹۵/ ۳ فروردین ۱۳۷۴؛ «سخنرانی در حرم امام رضا»
• «در کشوری که وابسته به یک قدرت خارجی است، استعدادها، منابع عظیم انسانی و مادی ملت، در جهت خواست بیگانگان مصرف می‌شود، شخصیت‌های دلسوز و علاقه‌مند آن کشور منزوی و یا نابود می‌شوند، مواضع جهانی‌اش تابع میل و خواست سلطه‌گران قرار می‌گیرد، مذهب، اخلاق، فرهنگ و آداب آن ملت را استعمار تعیین می‌کند، مغزهای متفکر ملت در انزوا قرار می‌گیرند و در حقیقت وابستگی، سر منشاء تمامی آفت‌های ملی محسوب می‌شود.»
• «آبادانی ایران اسلامی و آشکار شدن برکات آن، بزرگترین جهاد در راه تحکیم اسلام و انقلاب است.»
  • ۴ ژوئن ۱۹۹۵/ ۱۴ خرداد ۱۳۷۴؛ «مراسم سالگرد درگذشت امام خمینی»
• «بزرگترین وظیفه نیروی انتظامی، حفظ ارزش‌هاست و این نیرو باید با اقتدار، عزت و رحمت خود، فضایی را ایجاد کند که آحاد جامعه، تقوا، پرهیزگاری، معنویت، دوری از فساد و دشمنی با هرگونه کج‌روی و انحراف را در آن مشاهده کنند.»
  • ۱۲ ژوئیه ۱۹۹۵/ ۲۱ تیر ۱۳۷۴؛ «دیدار با پرسنل ناجا»
• «امروز وحدت و اتحاد بین مسلمانان یک ضرورت حیاتی و قطعی است و جوامع اسلامی باید به طور جدی با یکدیگر اتحاد کلمه پیدا کنند و حرکت آنها همسو باشد.»
  • ۱۵ اوت ۱۹۹۵/ ۲۴ مرداد ۱۳۷۴؛ «دیدار با کارگزاران»
• «دین و دنیای بشر و جسم و جان انسان، به برکت کتاب تأمین و تغذیه می‌شود و فرایند کمال بشری بوسیلهٔ کتاب تحقق می‌یابد. کتاب، مادر تمدن‌ها و نیز عصارهٔ آن‌هاست.»
  • ۱۲ سپتامبر ۱۹۹۵/ ۲۱ شهریور ۱۳۷۴؛ «پیام به گردهمایی کتاب و کتابخانه، آستان قدس رضوی»
• «برای رستگاری بشریت همراه کردن علم با ایمان به خداوند متعال و اخلاق و رفتار انسانی ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.»
  • ۱۸ سپتامبر ۱۹۹۵/ ۲۷ شهریور ۱۳۷۴؛ «دیدار با دانش‌آموزانبرگزیدهٔ المپیادهای علمی»
• «حیات طیبه برای یک ملت، به مفهوم برخورداری از رفاه و رونق مالی، تأمین امنیت، پیشرفت علمی، عزت سیاسی و استقلال اقتصادی، همراه با آراسته شدن به اخلاق والای الهی، تقوا و ایمان به خداست. اسلام پول و رفاه را همراه با ایمان و معنویت، و پیشرفت اقتصادی را توأم با شکوفایی اخلاق معنوی در جامعه می‌خواهد.»
  • ۱۸ سپتامبر ۱۹۹۵/ ۲۲ مهر ۱۳۷۴؛ «دیدار عمومی، ساری، مازندران»
• «امروز انواع بدبختی‌ها، گریبانگیر جوانان و پدر و مادرها در جوامع غربی شده‌است. آنان چوب دوری از خدا و ناپرهیزی از گناه را که ظلم به نفس انسان است، می‌خورند؛ و دیری نخواهد پایید که سیلاب گنداب‌های اخلاقی در غرب، تمدن و سعادت کشورهای غربی را که بر پایهٔ مادی‌گری بنا شده‌است، ویران و نابود خواهد کرد.»
  • ۱ نوامبر ۱۹۹۵/ ۱۰ آبان ۱۳۷۴؛ «دیدار با دانش‌آموزان»
• «امروز در راس قدرت‌های جهانی، قدرتی قرار دارد که به فضیلت حقیقی و انسانی پایبند نیست و سردمداران توسعه‌طلبان، تنها در صدد گسترش سلطه‌گری خود بر ملت‌ها هستند و هیچ اصلی از اصول انسانی برای آن‌ها اعتبار ندارد. کسانی که امروز در رأس قدرت آمریکا قرار دارند، دموکراسی را مادامی که منافع آنان را تأمین کند، قبول دارند و در غیر این صورت هیچ ارزشی برای دموکراسی قائل نیستند.»
  • ۲۶ دسامبر ۱۹۹۵/ ۵ دی ۱۳۷۴؛ «دیدار نظامیان و جانبازان»

۱۹۹۶

۱۱ دی ۱۳۷۴–۱۱ دی ۱۳۷۵

۱۹۹۶

در نظام اسلامی هر کس که متدین به عقیده و شریعت اسلامی است در امر حکومت و مسائل سیاسی و عمومی جامعه مسؤولیت دارد و این بزرگترین مظهر دخالت مردم [در سیاست] است.

جرم ملت ایران این است که می‌خواهد آزاد و مستقل زندگی کند، به اطاعت از قدرت‌های متجاوز و مستکبر گردن ننهد، سرنوشتش را خود معین کند، مدافع حقیقت و حقوق ملت‌ها باشد و در یک کلمه در پرتو اسلام و احکام نورانی آن زندگی کند و این جرمی است که دشمنان ملت‌ها قادر به تحمل آن نیستند.

کشوری که اسلام در دل، عقل و اندیشهٔ مردم آن حاکم است، یک عامل عظیم اقتدار ملی را در بطن خود دارد و می‌تواند خود را از تعرض، زورگویی و تسلط فرهنگی دشمنان حفظ کند و به آحاد ملت آقایی و شخصیت ببخشد.

• «امید موجب تلاش، حرکت، مبارزه پیشرفت و زنده ماندن انسان می‌شود. ملتی که امید روشنی در دل داشته باشد در برابر ظلم و بی‌عدالتی و هر قدرت مسلط ظالمی به مبارزه برمی‌خیزد و راه را برای استقرار عدل باز می‌کند.»
  • ۶ ژانویه ۱۹۹۶/ ۱۷ دی ۱۳۷۴؛ «دیدار عمومی»
• «کشوری که اسلام در دل، عقل و اندیشهٔ مردم آن حاکم است، یک عامل عظیم اقتدار ملی را در بطن خود دارد و می‌تواند خود را از تعرض، زورگویی و تسلط فرهنگی دشمنان حفظ کند و به آحاد ملت آقایی و شخصیت ببخشد.»
  • ۲۰ فوریه ۱۹۹۶/ ۱ اسفند ۱۳۷۴؛ «دیدار با کارگزاران»
• «متأسفانه قیمت و حجم تولید نفت خام امروز بسته به سیاستهای بین المللی کمپانیهای بزرگ، غارتگران، جهانخواران و مستکبران جهان است بنا بر این دولت ایران باید بگونه ای برنامه ریزی کند که هر زمان بخواهد بتواند در چاه‌های نفت را ببندد و به دنیا نیز اعلام کند که یک قطره نفت نیز صادر نخواهد کرد.»
• «رژیم صهیونیستی براساس ظلم، آدم‌کشی، دروغ، فریب، سفاکی، قتل عام و پشت پازدن به ارزشهای انسانی به وجود آمد و مهاجمان صهیونیست به دنبال قربانی شدن حقوق یک ملت، وارد فلسطین اشغالی شدند.»
• «اسرائیل برمبنای تروریسم به وجود آمده.»
• «جمهوری اسلامی ایران بر خلاف دولت‌های دیگر و بدون ترس از آمریکا، حرف حق را با صراحت و به روشنی بیان می‌کند و بر بطلان رژیم صهیونیستی و حقانیت ملت فلسطین تأکید می‌ورزد. ملت مسلمان و شجاع ایران کتمان این مسئله را که از روشن‌ترین حقایق دنیاست، گناه می‌داند و حاضر نیست وجود ملت فلسطین که امروز رنج آوارگی را تحمل می‌کند، منکر شود.»
  • ۲۳ مارس ۱۹۹۶/ ۴ فروردین ۱۳۷۵؛ «سخنرانی در حرم امام رضا»
• «در نظام اسلامی هر کس که متدین به عقیده و شریعت اسلامی، است در امر حکومت و مسائل سیاسی و عمومی جامعه مسؤولیت دارد و این بزرگترین مظهر دخالت مردم است.»
  • ۷ مه ۱۹۹۶/ ۱۸ اردیهبشت ۱۳۷۵؛ «دیدار مسؤولان کشوری و لشگری»
• «زن اگر فرصت و شوق و علاقه داشته باشد و فعالیت‌های اجتماعی مانع انجام دادن وظایف او در خانه نشود، می‌تواند در فعالیت‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کاملاً فعال شود.»
• «کسانی که اهل تجمل و تقلید از الگوها و وضع زندگی غربی می‌باشند غالبا معلومات و معرفت کافی ندارند.»
• «اسلام اجازه نمی‌دهد مرد به زن زور بگوید.»
  • ۱۸ سپتامبر ۱۹۹۶/ ۲۸ شهریور ۱۳۷۵؛ «دیدار با زنان اهل آذربایجان غربی»
• «زن به لحاظ قوت عقلی، علم و تفکر و احساسات، از مرد ضعیف تر نیست و در موارد زیادی نیز قوی تر از مرد است؛ اما همیشه و در طول تاریخ، مرد به دلیل آن که قدی بلندتر، صدایی کلفت تر و جسمی قوی تر دارد، به زن زور گفته‌است و منشاء این زورگویی‌ها نیز وجود نداشتن یک قانون نیرومند حمایتی از زن و فقدان یک عامل معنوی قوی مانند محبت بسیار شدید و یا یک ایمان مستحکم و روشن بوده‌است.»
  • ۴ نوامبر ۱۹۹۶/ ۱۴ آبان ۱۳۷۵؛ «دیدار با اعضای شورای فرهنگی، اجتماعی زنان»
• «جرم ملت ایران این است که می‌خواهد آزاد و مستقل زندگی کند، به اطاعت از قدرت‌های متجاوز و مستکبر گردن ننهد، سرنوشتش را خود معین کند، مدافع حقیقت و حقوق ملت‌ها باشد و در یک کلمه در پرتو اسلام و احکام نورانی آن زندگی کند و این جرمی است که دشمنان ملت‌ها قادر به تحمل آن نیستند.»
  • ۲۰ نوامبر ۱۹۹۶/ ۳۰ آبان ۱۳۷۵؛ «دیدار با بسیجیان»
• «اعتقاد راسخ دارم که قوام یک کشور و ملیت یک ملت به فرهنگ آن ملت است و بیش از هر چیز فرهنگ یک ملت وجه تمایز او را با سایر ملتها نشان می‌دهد.»
  • ۱۰ دسامبر ۱۹۹۶/ ۲۰ آذر ۱۳۷۵؛ «دیدار اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی»

۱۹۹۷

۱۲ دی ۱۳۷۵–۱۱ دی ۱۳۷۶

۱۹۹۷

هر کلمه‌ای که فراگرفته شود، هر آیه کریمه‌ای که از قرآن کریم تلاوت گردد و از هر گناه، دروغ و غیبتی که اجتناب شود و نیز هر اقدامی که در خدمت به محرومان و پیشرفت زندگی مردم به انجام رسد، عبادت محسوب می‌شود و هر عبادت ناب و خالصی، انسان را همانند پولاد، آبدیده و محکم می‌کند و او را در مقابل شیطان و عوامل فساد نفوذناپذیر و آسیب‌ناپذیر می‌سازد.

موفقیت هنگامی حاصل خواهد شد که بتوانیم معنویت، اخلاق، دین، عدالت، معرفت، سواد و توانایی‌های گوناگون را در میان جامعه مستقر کنیم.

از نظر اسلام زن و مرد در درون خانواده شریک زندگی یکدیگر هستند و باید با یکدیگر با محبت رفتار کنند و هیچ‌یک حق زورگویی به دیگری را ندارد.

زن رکن اساسی و عنصر اصلی خانواده است و اسلام برای نقش زن در داخل خانواده اهمیت فراوانی قائل است زیرا با پایبندی زن به خانواده و تربیت فرزندان در آغوش پرمهر مادر، نسل‌ها در آن جامعه بالنده و رشید خواهند شد.

مسؤولیت‌ها تنها هنگامی برای ما ارزش، محبوبیت و جاذبه دارد که به کمک آن بتوانیم قسط و عدل و حکم خدا را اقامه کنیم و راه حق را در پیش پای مردم هموار نماییم.

• «مسجد به عنوان یک پایگاه دین، عبودیت و معرفت می‌تواند برای جوامع اسلامی سر آغاز نهضتهای بزرگ و برکات ماندگار باشد.»
• «مسجد جایی است که انسان خود را به منبع لایزال فیض الهی متصل می‌کند. مسجد مدرسه و دانشگاهی برای تفکر و تأمل و مرکزی برای تصفیه روح و خلوص و اتصال به خداست»
• «هر کلمه‌ای که فراگرفته شود، هر آیه کریمه‌ای که از قرآن کریم تلاوت گردد و از هر گناه، دروغ و غیبتی که اجتناب شود و نیز هر اقدامی که در خدمت به محرومان و پیشرفت زندگی مردم به انجام رسد، عبادت محسوب می‌شود و هر عبادت ناب و خالصی، انسان را همانند پولاد، آبدیده و محکم می‌کند و او را در مقابل شیطان و عوامل فساد نفوذناپذیر و آسیب‌ناپذیر می‌سازد.»
  • ۸ ژانویه ۱۹۹۷/ ۱۹ دی ۱۳۷۵؛ «دیدار اهالی قم»
• «تلاش ما در جهت حکومت عدل الهی است و این حکومت نیز در راه عدالت حرکت کرده‌است و قوامش نیز به عدالت است. دشمنان نظام اسلامی با عدالت و حقیقت مخالفت می‌کنند و هیچ بی‌عدالتی بالاتر از این نیست که ملت‌ها از منافع خود برای حفظ منافع ابرقدرت‌ها چشم‌پوشی کنند.»
  • ۳۱ ژانویه ۱۹۹۷/ ۱۲ بهمن ۱۳۷۵؛ «خطبه‌های نماز جمعهٔ تهران»
• «ایدهٔ حکومت ولیِّ فقیه با ویژگی‌هایی که اسلام برای آن برشمرده است امروز پاسخگوی نیازهای حقیقی جامعه بشر است و در جهانی که انسان از بی‌توجهی به معنویات رنج می‌برد، هیچ چیز برای بشر نجات بخش‌تر از تشکیل چنین حکومتی نیست.»
  • ۹ فوریه ۱۹۹۷/ ۲۱ بهمن ۱۳۷۵؛ «دیدار اعضای مجلس خبرگان»
• «موفقیت هنگامی حاصل خواهد شد که بتوانیم معنویت، اخلاق، دین، عدالت، معرفت، سواد و توانایی‌های گوناگون را در میان جامعه مستقر کنیم.»
  • ۸ مارس ۱۹۹۷/ ۱۸ اسفند ۱۳۷۵؛ «دیدار عمومی، اهواز»
• «قدرت خداوند تعالی، بر همهٔ قدرت‌های مادّی پیروز است. ارادهٔ حضرت حق تعالی، بر همهٔ اراده‌های انسان‌ها، مسیطر و مسلّط است. [...] البته، مبارزه زحمت دارد، اما حق بر باطل، پیروز است.»
  • ۱۰ مارس ۱۹۹۷/ ۲۰ اسفند ۱۳۷۵؛ «سخنرانی در گلزار شهدا، هویزه»
• «اسلام در مورد زن حد میانه‌ای را بدون افراط و تفریط مطرح می‌کند، اجازه ظلم به زن را نمی‌دهد و طبیعت زن و مرد را نیز نادیده نمی‌گیرد.»
• «از نظر اسلام زن در انتخاب همسر کاملا آزاد است و هیچکس نمی‌تواند این حق را از زن سلب کند.[...] از نظر اسلام مجبور کردن دختر به ازدواج با پسر عموی خویش و اظهار نظر مرد در مورد ازدواج دختر عمو، یک امر غیر اسلامی و خلاف شرع بَیِّن است.»
• «از نظر اسلام زن و مرد در درون خانواده شریک زندگی یکدیگر هستند و باید با یکدیگر با محبت رفتار کنند و هیچ‌یک حق زورگویی به دیگری را ندارد.»
• «مادرانی که تربیت فرزند در آغوش پرمهر و عطوفت خود را به بهانه انجام کارهای دیگر رها می‌کنند، مرتکب اشتباه می‌شوند. بهترین روش تربیت انسان آن است که در آغوش پرمهر و محبت مادر پرورش پیدا کند و زنانی که فرزند خود را از این موهبت الهی محروم می‌کنند، در واقع به زیان خود و فرزند خویش و جامعه اقدام کرده‌اند .»
• «زن رکن اساسی و عنصر اصلی خانواده است و اسلام برای نقش زن در داخل خانواده اهمیت فراوانی قائل است زیرا با پایبندی زن به خانواده و تربیت فرزندان در آغوش پرمهر مادر، نسل‌ها در آن جامعه بالنده و رشید خواهند شد.»
  • ۱۰ مارس ۱۹۹۷/ ۲۰ اسفند ۱۳۷۵؛ «دیدار با بانوان خوزستانی»
• «گسترش یک دین، عقیده و ایمان الهی، با استفاده از زور و قدرت سیاسی و نظامی ممکن نیست، بلکه دین خدا بر دلها مسلط می‌شود و آحاد بشر برای بهره مند شدن از فواید آن، باید پیام حق را بفهمند و از صمیم دل آن را بپذیرند.»
• «منطق قوی، استدلال محکم و دلایل متقن از یک سو، و عدالت مطلق به معنای حقیقی کلمه از سوی دیگر، دو ابزار اصلی برای پیشرفت اسلام محسوب می‌شوند. منطق قوی اسلام در تصرف افکار مردم دنیا مؤثر است و عدالت اسلامی نیز دلها را در سراسر گیتی به سوی خود جذب می‌کند.»
• «هر جا که خرافات به نام دین به میان بیاید، دین خالص، بدنام خواهد شد.»
• «جامعه باید از لحاظ اخلاقی ساخته شود، تا بتوان عدالت کامل را در آن اجرا کرد.»
  • ۲۱ مارس ۱۹۹۷/ ۱ فروردین ۱۳۷۶؛ «سخنرانی در حرم امام رضا»
• «ملت ایران عزت و سربلندی خود را از استقلال، خودباوری و نفی خودباختگی به دست آورده‌است و حرکت خود را به سمت کمال، علم و معرفت، گسترش فرهنگ و تجلی بخشیدن به همه نیکیها و زیباییها ادامه خواهد داد.»
• «نظام اسلامی زیر بار تحمیل قدرتمندان جهانی و سلطه استکباری نمی‌رود، استقلال کشور متکی به مصالح مردم است و مسؤولان کشور منتخبین ملت هستند.»
  • ۴ ژوئن ۱۹۹۷/ ۱۴ خرداد ۱۳۷۶؛ «مراسم سالگرد درگذشت امام خمینی»
• «هر کس در این دنیای بزرگ، پرچم دفاع از ارزشهای معنوی و دینی را بلند کند، در چشم ملت مسلمان ایران عزیز و گرامی است.»
  • ۲۱ ژوئیه ۱۹۹۷/ ۳۰ تیر ۱۳۷۶؛ «دیدار با آرام یکم»
• «به نظر ما حکومت براساس قانون اساسی یعنی حکومت ولایت فقیه، راقی‌ترین نوع حکومت‌هاست. زیرا ولی فقیه عادل کسی است که دین اسلام و چگونگی حکومت بر مردم را به درستی می‌شناسد و نیروی تقوا نیز در ادامه راه او را یاری می‌دهد.»
• «هر کس در این دنیای بزرگ، پرچم دفاع از ارزشهای معنوی و دینی را بلند کند، در چشم ملت مسلمان ایران عزیز و گرامی است.»
  • ۲۳ ژوئیه ۱۹۹۷/ ۱ مرداد ۱۳۷۶؛ «دیدار با میهمانان خارجی شرکت‏‌کننده در کنفرانس بین‌‏المللی وحدت اسلامی»
• «مسؤولیت‌ها تنها هنگامی برای ما ارزش، محبوبیت و جاذبه دارد که به کمک آن بتوانیم قسط و عدل و حکم خدا را اقامه کنیم و راه حق را در پیش پای مردم هموار نماییم.»
• «نظام اسلامی نه تنها خواهان یک جامعهٔ فقیر و درآمد عمومی ناچیز نیست بلکه از ثروت‌ها استفاده می‌کند، علم را پیشرفت می‌دهد، منابع زیرزمینی را استخراج می‌کند، انسان‌ها را به رشد عقلانی می‌رساند.»
  • ۳ اوت ۱۹۹۷/ ۱۲ مرداد ۱۳۷۶؛ «مراسم تنفیذ حکم ریاست‌جمهوری محمد خاتمی»
• «برای اسلام، تکامل انسان مطرح است و برای رسیدن به این هدف، زن و مرد هیچ فرقی با یکدیگر ندارند. بیشترین حقایق عالم در معارف اسلام وجود دارد و آنچه برای دین خدا مهم است، اخلاق بشری، بروز استعدادها و انجام وظایف هر یک از دو جنس زن و مرد است.»
  • ۲۲ اکتبر ۱۹۹۷/ ۳۰ مهر ۱۳۷۶؛ «سخنرانی در ورزشگاه آزادی»
• «اسلام ثابت کرده‌است که می‌تواند امت اسلام را به اعتلای مدنی و علمی و عزت و قدرت سیاسی برساند اما استفاده از این ظرفیت عظیم و تحقق این هدف بزرگ، منوط به ایمان و مجاهدت مسلمانان و پرهیز آنها از تفرقه است.»
  • ۹ دسامبر ۱۹۹۷/ ۱۸ آذر ۱۳۷۶؛ «مراسم هشتمین اجلاس سران کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی»

۱۹۹۸

۱۱ دی ۱۳۷۶–۱۱ دی ۱۳۷۷

• این هم بود كه آن وقت من و امثال من كه در زمینه‌ی مسائل مبارزه، به طور جدّی و عمیق فكر می‌كردیم، همّتمان را بر این گذاشتیم كه تا آن‌جایی كه می‌توانیم، جوانان را از دایره‌ی نفوذ فرهنگی رژیم بیرون بكشیم. من خودم مثلاً مسجد می‌رفتم، درس تفسیر می‌گفتم، سخنرانیِ بعد از نماز می‌كردم، گاهی به شهرستانها می‌رفتم سخنرانی می‌كردم. نقطه‌ی اصلی توجّه من این بود كه جوانان را از كمند فرهنگی رژیم بیرون بكشم. خود من آن وقتها این را به «تور نامریی» تعبیر می‌كردم. می‌گفتم یك تور نامریی وجود دارد كه همه را به سمتی می‌كشد! من می‌خواهم این تور نامریی را تا آن‌جا كه بشود، پاره كنم و هر مقدار كه می‌توانم، جوانان را از كمند و دام این تور بیرون بكشم. هر كس از آن كمند فكری خارج می‌شد - كه خصوصیّتش هم این بود كه اوّلاً به تدیّن و ثانیاً به تفكرات امام گرایش پیدا می‌كرد - یك نوع مصونیتی می‌یافت. آن روز این‌گونه بود. همان نسل هم، بعدها پایه‌های اصلی انقلاب شدند. الان هم كه من در همین زمان به جامعه‌ی خودمان نگاه می‌كنم، خیلی از افراد آن نسل را - چه كسانی كه با من مرتبط بودند، چه كسانی كه حتّی مرتبط نبودند - می‌توانم شناسایی كنم.[۱]

۱۹۹۸

هر ملت مسلمانی که بخواهد احکام اسلام را در زندگی خود تحقق بخشد، در مقابل سلطه بیگانه بایستد، استقلال خود را حفظ کند، اسلام را گسترش دهد، احکام الهی را اجرا کند، استکبار با او دشمن است.

هیچ قدرت مادی در دنیا وجود ندارد که بتواند با ایران اسلامی مبارزه کند و بر آن فایق آید؛ زیرا هر کس با چنین ملت و دولت متحدی مبارزه کند، محکوم به شکست است. مردمی که خدا و اسلام را یاری می‌کنند و قرآن را ملاک عمل خود قرار داده‌اند و قدر استقلال و آزادی خود را می‌دانند، در برابر هر دشمنی که قرار بگیرند، پیروز خواهند شد.

کار در داخل خانه، جزو وظایف حتمی زن نیست.

مرزهای [اخلاقی] نظام اسلامی چیزی جز احکام قرآن و سنت و فهم صحیح از دین نیست و از اصل زیبا و درخشان آزادی باید در داخل مرزهای اسلامی بیشترین استفاده به عمل آید.

• «اگر دل‌ها اسیر مادیات نشود، جامعه ای حقیقتاً نورانی، با صفا و پاک خواهیم داشت و چنین مردمی کار و تلاش خود را برای ساختن یک دنیای آباد بهتر، روانتر، شیرین تر و کاملتر انجام می‌دهند.»
• «ملت ایران به دلایل کاملاً محکم و استدلال منطقی، دولت آمریکا را دشمن خود می‌داند و همه ملتهای دنیا هم با چشم تعظیم و تجلیل به ملت ایران نگاه می‌کنند.»
• «قدرت ابرقدرت‌ها عمدتاً متکی بر هیبت آن‌هاست، ولی در مقابل آمریکا جایی به نام ایران وجود دارد که هیبت ابرقدرتی او را می‌شکند.»
• «ملت ایران در مقابل حرکت‌ها و ظلم‌های آمریکا مظلوم‌ترین ملت مقتدر دنیا بوده‌است … مظلوم‌ترین ملت‌ها، ملت ایران است و کسی که از همه بیشتر به این ملت ظلم کرده‌است شیطان بزرگ است.»
• «ملت ایران را با ملتهای دیگر مقایسه نکنید، ملت ایران در مقابل دولت و حکومتی که جنایت و ظلم می‌کند و تکبر می‌ورزد می‌ایستد و مقاومت می‌کند، رابطه خود را با او قطع می‌کند و او را مورد بی اعتنایی قرار می‌دهد و در صحنه‌های جهانی نیز مواضع خود را بر خلاف مواضع باطل او اتخاذ می‌کند.»
  • ۱۶ ژانویه ۱۹۹۸/ ۲۶ دی ۱۳۷۶؛ «خطبه‌های نماز جمعهٔ تهران»
• «آمریکاییها دنیا را یک امپراطوری بزرگ و خود را امپراطور دیکتاتور آن می‌دانند و در واقع اراده ملتها و حق انتخاب و آزادی ملتها از نظر سردمداران ایالات متحده آمریکا، افسانه ای بی ارزش است.»
• «هیچ قدرت مادی در دنیا وجود ندارد که بتواند با ایران اسلامی مبارزه کند و بر آن فایق آید؛ زیرا هر کس با چنین ملت و دولت متحدی مبارزه کند، محکوم به شکست است. مردمی که خدا و اسلام را یاری می‌کنند و قرآن را ملاک عمل خود قرار داده‌اند و قدر استقلال و آزادی خود را می‌دانند، در برابر هر دشمنی که قرار بگیرند، پیروز خواهند شد.»
  • ۱۷ فوریه ۱۹۹۸/ ۲۸ بهمن ۱۳۷۶؛ «دیدار مردم هرمزگان»
• «بر مبارزه ضد آمریکایی و ضد صهیونیستی ملت ایران، هیچ تعصب نژادی و مذهبی حاکم نیست.»
• «اگر آمریکا مستکبر نبود و صهیونیستها دست به این جنایات شرم آور نمی‌زدند، ما چنین مواضعی را در مقابل آنها نداشتیم. ما نسبت به یهود هیچگونه تعصب و نگاه بدبینانه ای نداریم و یهودیان با راحتی و آسایش در ایران اسلامی زندگی می‌کنند.»
• «امروز در رفتار آمریکا و اروپا در حقیقت در تمدن مادی، یک تناقض بزرگ وجود دارد. آنها برخورد نژادپرستانه نازیها علیه یهودیان را تقبیح می‌کنند اما صهیونیست‌ها را که وجوه مشترک و مشابهی با نازی‌ها دارند، مورد حمایت قرار می‌دهند. زشتی حمایت از صهیونیست‌ها کمتر از حمایت از آلمان نازی و هیتلر نیست و تمدن مادی آمریکا و اروپا برای این تناقض بزرگ، پاسخی ندارند.»
  • ۲۰ آوریل ۱۹۹۸/ ۳۱ فرودین ۱۳۷۷؛ «دیدار با روژه گارودی»
• «بزرگترین گناه انسانهای برجسته این است که انحراف آنها موجب انحراف مردم می‌شود، بنا بر این کسانی که حوزه حاکمیتشان از شخص خودشان فراتر است باید مواظب خود و دیگران باشند و کسانی که در راس هستند باید مراقب خود باشند و به دنبال دنیا طلبی نروند و به این ترتیب مانع از آن شوند که جامعه به دنبال آنها به سمت خودخواهی و مال اندوزی حرکت کند.»
• «ایران اسلامی مدافع حق است و با باطل در هر شرایطی مقابله می‌کند.»
• «در این کشور پرچم اسلام و انقلاب بلند است، نام امام زنده و جاودانه است.»
  • ۸ مه ۱۹۹۸/ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۷۷؛ «خطبه‌های نماز جمعه تهران»
• «قصه‌گویی باید اولین چیزی را که در کودک به وجود می‌آورد، ایمان به خدا و اسلام و حقیقت مطلق باشد؛ زیرا با کاشتن بذر ایمان در دل کودک در آینده می‌توان هر شخصیت عظیم و مطمئنی را در او پدیدآورد.»
  • ۱۳ مه ۱۹۹۸/ ۲۳ اردیبهشت ۱۳۷۷؛ «دیدار مسئولان، هنرمندان و نویسندگان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان»
• «هر ملت مسلمانی که بخواهد احکام اسلام را در زندگی خود تحقق بخشد، در مقابل سلطه بیگانه بایستد، استقلال خود را حفظ کند، اسلام را گسترش دهد، احکام الهی را اجرا کند، استکبار با او دشمن است.»
  • ۲۷ مه ۱۹۹۸/ ۳۰ اردیبهشت ۱۳۷۷؛ «دیدار با امامان جمعه»
• «ملت مستقل و آزاد، آن ملتی است که بتواند روی پای خود بایستد و با اراده خود و وحدت کلمه و جهتگیری صحیح، حرکت کند.»
  • ۱۱ ژوئن ۱۹۹۸/ ۲۱ خرداد ۱۳۷۷؛ «دیدار عمومی در آمل»
• «اگر عدالت وجود نداشته باشد، امنیت نیز در خدمت طبقه مرفه، برخوردار و سوءاستفاده‌چی قرار خواهد گرفت و فلسفه وجودی من و امثال من نیز در این است که بتوانیم عدالت را اجرا کنیم.»
  • ۲۸ ژوئن ۱۹۹۸/ ۷ تیر ۱۳۷۷؛ «دیدار مسؤولان و دست‌اندرکاران دستگاه قضایی»
• «کار در داخل خانه، جزو وظایف حتمی زن نیست.»
  • ۲۹ اوت ۱۹۹۸/ ۷ تیر ۱۳۷۷؛ «پاسخ به یک شکوائیه»
• «حق آزادی، مانند حق حیات و زندگی کردن است.»
• «مرزهای نظام اسلامی چیزی جز احکام قرآن و سنت و فهم صحیح از دین نیست و از اصل زیبا و درخشان آزادی باید در داخل مرزهای اسلامی بیشترین استفاده به عمل آید.»
  • ۳ سپتامبر ۱۹۹۸/ ۱۲ شهریور ۱۳۷۷؛ «دیدار دانش‌آموختگان دانشگاه تربیت مدرس»
• «در محیط اسلامی و در زیر سایه اسلام هیچ حجاب و حدی برای پیشرفت علمی، اخلاقی، سیاسی و تحقق عزت و اعتلای مدنی و آرمانهای بزرگ انسانی وجود ندارد و آنچه محدودیت ایجاد می‌کند، کم همتی و کوتاهی انسانها در بهره گرفتن از معارف اسلامی و فهم صحیح از اسلام، با تکیه بر متون اصیل اسلامی است.»
• «من اعتقاد ندارم که هر کس بتواند فهم خود را از اسلام، مطلق کند. فهمیدن اسلام و قرآن نیازمند کار کردن و داشتن استعداد است و این مهم با تنگ‌نظری‌ها، تعصب‌ها و تحجرها از یکسو و با بی بند-و-باری‌ها از سوی دیگر سازگار نیست، اما آنچه به عنوان هدایت اسلامی پذیرفته می‌شود فرا راه ما قرار می‌گیرد، باید با قدرت، شجاعت، ایمان و خوش‌بینی به آینده پی گرفته شود.»
  • ۱۷ نوامبر ۱۹۹۸/ ۲۶ آبان ۱۳۷۷؛ «دیدار کارگزاران، عید مبعث»
• «در هر جا که دین و تقوا ظهور پیدا کند و احساس مسئولیت الهی بر هر امر دیگری پیشی بگیرد، خدای متعال انسان با تقوا را از تنگناها عبور خواهد داد و او را از جایی که مورد محاسبه اش نبوده است، مدد خواهد کرد. تقوا به معنای صحیح آن، می‌تواند بن بستها را بشکند و راه‌های تازه را در پیش پای انسان بگذارد.»
  • ۳۰ نوامبر ۱۹۹۸/ ۹ آذر؛ «دیدار رؤسای دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی، وزیر و مسئولان ستادی وزارت فرهنگ و آموزش عالی»

۱۹۹۹

۱۱ دی ۱۳۷۷–۱۱ دی ۱۳۷۸

۱۹۹۹

مردم غیر از سیاست‌بازها هستند.

عدالت، آزادی و آزادگی و بهجت روح انسانی در عمل به احکام دین، تحقق می‌یابد؛ نیازهای اصلی انسان تنها به برکت دین خداست که تأمین می‌شود؛ به جز دین خدا، هیچ‌کدام از ایسم‌های پر زرق-و-برق و مکتب‌های جهانی نمی‌توانند بشریت را نجات دهند.

برای من مغزها و دل‌ها و عمل‌ها اهمیت دارد. هر کسی به اسلام، ارزش‌ها، امام، مصالح ملی و سرنوشت این کشور بیشتر علاقه نشان دهد، او برای من عزیزتر است؛ حال به هر خطی و جماعت و جریان سیاسی که تعلق داشته باشد.

اگر باورهای اسلامی، اعتقاد به پاداش الهی و حقانیت اسلام و احکام قرآنی را از ملت ایران بگیرند به موجودی بی‌روح تبدیل می‌شود.

• «من یک عنصر فرهنگی هستم و مطلقاً از طرح فکر مخالف احساس وحشت نمی‌کنم و از این که یک فکر صد در صد غلط در جامعه مطرح شود، به هیچ وجه احساس اضطراب و نگرانی نمی‌کنم. [...] ما با قلع و قمع فکر و جریان غلط موافق نیستیم؛ اما ضروری است که صف‌آرایی فکری و منطقی در مقابل آن وجود داشته باشد. خطر بزرگ آنجاست که ما ناگهان خود را در میان یک جریان و فکر غلط احساس کنیم و با تصور خودی بودن آن از جبهه‌بندی و مواجهه صحیح غافل شویم.»
  • ۱۶ ژانویه ۱۹۹۹/ ۱۵ دی ۱۳۷۷؛ «دیدار اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی»
• «عدالت، آزادی و آزادگی و بهجت روح انسانی در عمل به احکام دین، تحقق می‌یابد و نیازهای اصلی انسان تنها به برکت دین خداست که تأمین می‌شود؛ بنا بر این به جز دین خدا، هیچکدام از ایسم‌های پر زرق و برق و مکتبه‌ای جهانی نمی‌توانند بشریت را نجات دهند.»
  • ۱۲آوریل ۱۹۹۹/ ۲۳ فروردین ۱۳۷۸؛ «دیدار روحانیان شیعه»
• «از نظر ما طرح و نشر افکار و نظرات مخالف در جامعه، که هیچ انگیزه خصمانه‌ای را دنبال نمی‌کند، مفید است؛ زیرا با مطرح شدن اندیشه غلط، اندیشه درست، جوشش و درخشش پیدا می‌کند، مسایل گوناگون رشد و پرورش یافته و ذهن‌ها قوی می‌شود.»
  • ۱۲آوریل ۱۹۹۹/ ۲۸ اردیبهشت ۱۳۷۸؛ «دیدار ناشران کتاب»
• «مردم غیر از سیاست‌بازها هستند.»
• «در نظام اسلامی هیچکس نباید رأی و خواست مردم را انکار کند.»
• «آینده متعلق به ملت ایران و اسلام است و روز به روز خورشید درخشان اسلام نورانی تر خواهد شد و دنیا را هر چه بیشتر گرم و نورانی خواهد کرد.»
  • ۴ ژوئن ۱۹۹۹/ ۱۴ خرداد ۱۳۷۸؛ «خطبه‌های نمازجمعه (همزمان با سالگرد درگذشت امام خمینی)»
• «احکام دین، آیات قرآنی و ماهیت نظام اسلامی اجازه دخالت را به مستکبران و بیگانگان نمی‌دهد و حاکمیت دین خداست که می‌تواند مردم را با همه وجود و همراه با عشق، شور، ارادت و اخلاصی که دارند برای مقابله با دشمن بسیج کند و این چیزی است که در اعتقاد حزبی و سیاسی وجود ندارد.»
• «هر بخشی از دستگاه قضایی که موافق با مقررات اسلامی قضاء نباشد مایه افتخار و ثواب نیست و تنها قضای اسلامی کار گشاست و با آن می‌توان از همه مفاسد جلوگیری کرد.»
  • ۲۸ ژوئن ۱۹۹۹/ ۷ تیر ۱۳۷۸؛ «دیدار مقام‌های قضایی»
• «استمرار موعظه و نصیحت از درون انسان موجب نیکو شدن حال و روز انسان می‌شود. موعظه دیگران مفید است اما مفیدتر آن است که انسان خود را از درون خویش موعظه کند و اوضاع و احوال خود را مورد حسابرسی قرار دهد زیرا چنین محاسبه ای دقیق تر از محاسبه دیگران است.»
• «انسان مؤمن همواره در صدد فراگرفتن و آموختن است، راز و امانت را حتی برای دوستان خود فاش نمی‌سازد، برای احقاق حق، شهادت خود را کتمان نمی‌کند، هیچ کاری را از روی ریا انجام نمی‌دهد و در برابر تعریف و تمجید دوستان به خود می‌لرزد و از اعمال بد خویش نزد خداوند طلب مغفرت می‌کند.»
• «اگر ایمان و وحدت حفظ شود، هیچ دشمنی نمی‌تواند به کشور و نظام آسیب برساند.»
• «برای من مغزها و دلها و عملها اهمیت دارد، هر کسی به اسلام، ارزشها، امام، مصالح ملی و سرنوشت این کشور بیشتر علاقه نشان دهد او برای من عزیزتر است حال به هر خطی و جماعت و جریان سیاسی که تعلق داشته باشد.»
  • ۳۰ژوئیه ۱۹۹۹/ ۸ مرداد ۱۳۷۸؛ «خطبه‌های نماز جمعه تهران»
• «همه کسانی که در این کشور مسؤولیتی دارند، باید بدانند که برای این نظام، مرکزیت کشور اولویت محسوب نمی‌شود، شمال و جنوب و شرق و غرب کشور همه در حکم واحد هستند و هیچکدام از این مناطق حق بیشتری در منابع عمومی کشور نسبت به سایر مناطق ندارند.»
  • ۲۹ اوت ۱۹۹۹/ ۷ شهریور ۱۳۷۸؛ «دیدار عمومی، بیرجند»
• «در دنیای امروز قدرتهایی وجود دارند که خود را حاکم اصلی جهان می‌پندارند و در هر جا که منافع آنها اقتضاء کند، دخالت می‌کنند و از کشتار انسانها و تحمیل ویرانیهای بسیار بر ملتها نیز هیچ ابایی ندارند و اسرائیل و آمریکا دو نمونه بارز و روشن از قدرتهای زورگو هستند که از هر وسیله ممکن برای برداشتن موانع از سر راه خود استفاده می‌کنند.»
• «تردیدی نیست که ملت‌ها در سایه تداوم مبارزه به سمت اهداف خود پیش خواهند رفت و ملت فلسطین نیز قطعاً مبارزه خواهد کرد و پیروز خواهد شد و نه تنها ساحل غربی بلکه کل سرزمین فلسطین را در اختیار خواهد گرفت. فلسطین متعلق به فلسطینیهاست و مسلمانان، یهودیان و مسیحیان فلسطینی در کنار هم زندگی خواهند کرد.»
  • ۱۷ اکتبر ۱۹۹۹/ ۲۵ مهر ۱۳۷۸؛ «دیدار با نلسون ماندلا»
• «مبارزه با استکبار، اصطلاح جدیدی است که انقلاب اسلامی، وارد فرهنگ سیاسی دنیا کرد تا بتواند مفاهیم مورد نظر خود را به درستی ادا کند و این خصوصیت همه حرکتهای اصیل، پرمغز و ریشه دار است که می‌تواند واژه‌های تازه ای را وارد فرهنگ سیاسی عالم کنند.»
• «اسرائیل مانند سرطانی است که حضور غالب او در میان ملتهای اسلامی، بزرگترین بدبختیها را برای مسلمانان به همراه داشته‌است.»
• «دولت و ملت ایران و نظام جمهوری اسلامی اعلام کرده‌است که می‌خواهد مستقل زندگی کند و بدون کسب اجازه از هیچ قدرتی به حرکت در راه آرمان‌های بلند خود ادامه دهد و بر این موضع خود استوار باقی بماند… ملت ایران با هدف‌هایی که برای خود تعریف کرده‌است از شرف، منافع و آرمان‌های خود قاطعانه دفاع خواهد کرد و برای رأی، دخالت و ارادهٔ قاهره استبداد بین‌المللی نیز هیچ وزنی قایل نیست.»
  • ۳ نوامبر ۱۹۹۹/ ۱۲ آبان ۱۳۷۸؛ «دیدار به مناسبت روز دانش‌آموز»
• «هدف قرار دادن منافع مادی، اساس تمامی بدبختی‌هاست و تنها کسانی توانسته‌اند پرچم اسلام را محکم در دست بگیرند و در این راه دشوار پایدار بمانند که از منیت‌ها گذشتند و منافع خود را نادیده گرفتند.»
  • ۶ نوامبر ۱۹۹۹/ ۱۵ آبان ۱۳۷۸؛ «دیدار کارگزاران»
• «برای هر انسانی که دارای معرفت باشد، هیچ موهبتی برتر از آن نیست که احساس کند ولی خدا، امام برحق، عبد صالح و مخاطب به خطاب الهی در زمین با او و در کنار اوست و با او ارتباط دارد.»
• «بسیجی یک عنوان ارزشمند و والاست و امروز همه جوانان، مردان، زنان و انسان‌هایی که دلشان به نور ایمان منور است و در قبال مسؤولیت عظیمی که بر دوش ملت ایران نهاده شده و نیز در قبال پرچم پرافتخار سربلندی، عزت، نام‌آوری و شکست ناپذیری اسلام که به دست آنان سپرده شده‌است، احساس وظیفه و مسؤولیت می‌کنند، بسیجی محسوب می‌شوند.»
  • ۲۴ نوامبر ۱۹۹۹/ ۳ آذر ۱۳۷۸؛ «دیدار با بسیجیان»
• «اگر باورهای اسلامی، اعتقاد به پاداش الهی و حقانیت اسلام و احکام قرآنی را از ملت ایران بگیرند به موجودی بی‌روح تبدیل می‌شود.»
• «این مایهٔ غصه است که برخی‌ها از کف زدن دشمن خوششان می‌آید. وقتی می‌بینید دشمن برای شما کف می‌زند باید بفهمید که به دروازهٔ خود گل زده‌اید و تنها دشمن را راضی کرده‌اید.»
• «نباید تصور کرد که اگر چهار نفر با سابقهٔ انقلابی از کاروان انقلاب کنار رفتند، انقلاب غریب مانده‌است… ریشهٔ انقلاب مستحکم است و هر روز بر توانمندی این مجموعه افزوده می‌شود.»
  • ۱۷ دسامبر ۱۹۹۹/ ۲۶ آذر ۱۳۷۸؛ «خطبه‌های نماز جمعه»

۲۰۰۰

۱۱ دی ۱۳۷۸–۱۲ دی ۱۳۷۹

۲۰۰۰

در نظام ولایی، حاکم منشاء نظام سیاسی را از خدا و خود را عبد خدا و محکوم به قانون می‌داند و با مردم دارای پیوندهای محبت‌آمیز عاطفی، فکری و عقیدتی است و حکومت همواره در خدمت مردم است.

دین در خدمت سیاست‌های سلطه‌طلبانه قرار نمی‌گیرد، بلکه حوزهٔ سیاست و اداره امور جوامع بشری را جزیی از قلمرو خود می‌داند و خود در مقام نظام سیاسی متکی به عشق و ایمان مردم با آن سیاست‌ها مبارزه می‌کند.

امروز نشانه‌های انحطاط تمدن غربی یعنی علم بدون اخلاق، مادیت بدون معنویت و قدرت بدون عدالت، کاملا مشهود است.

• «کسانی که بیگانگان دل بسته‌اند، قادر به تأمین سعادت این ملت نخواهند بود.»
  • ۹ ژانویه ۲۰۰۰/ ۱۹ دی ۱۳۷۸؛ «دیدار با اهالی قم»
• «باید در آموزش مفاهیم دینی به جوانان، از کج‌فهمی و تحجر، همچنین از کج‌فکری و روشنفکری‌های خیالی در مسایل دینی پرهیز شود.»
  • ۲۵ اسفند ۲۰۰۰/ ۷ اسفند ۱۳۷۸؛ «دیدار به مناسبت روز امور تربیتی و تربیت اسلامی»
• «در نظام ولایی، حاکم منشاء نظام سیاسی را از خدا و خود را عبد خدا و محکوم به قانون می‌داند و با مردم دارای پیوندهای محبت‌آمیز عاطفی، فکری و عقیدتی است و حکومت همواره در خدمت مردم است.»
• «نظام ولایی، از حکومتهای دموکراسی دنیا نیز مردمی‌تر است.»
• «تمام آرمانهای یک ملت در سایه وحدت ملی تحقق خواهد یافت.»
• «آمریکا و هر ابر قدرت دیگری در مقابل چنین ملت شجاعی هیچ غلطی نمی‌تواند بکند.»
  • ۲۵ مارس ۲۰۰۰/ ۶ فروردین ۱۳۷۹؛ «سخنرانی در حرم امام رضا»
• «هر چیزی که به سلامت، ایمان و عزم و نشاط مردم لطمه بزند و کارو کوشش جوانان و تحصیل آنان را معوق بگذارد، نظیر ولنگاری، بی‌بندوباری، مواد مخدر، بی‌اهمیتی نسبت به علم، درس‌و کار، سرگرم شدن به مناقشات بیهوده اجتماعی، ایجاد درگیریهای داخلی، بی‌اعتماد کردن مردم به نظام و مسؤولان وغفلت مسؤولان کشور، تهدید محسوب می‌شود.»
• «آمریکایی‌ها برای ارتباطات و فعالیت‌های خود در دنیا یک وجهه نظر بیشتر ندارند و آن را کتمان و پنهان هم نمی‌کنند؛ آن‌ها تنها به دنبال تأمین منافع خود هستند و به هیچ کشوری سود نمی‌رسانند.»
  • ۲۰ آوریل ۲۰۰۰/ ۱ اردیبهشت ۱۳۷۹؛ «دیدار عمومی»
• «حفظ شأن و کرامت انسان، جزو اصول مسلم اسلام است و کدام تحقیر و نقض کرامت انسان بالاتر از این که مسؤول یک خانواده نتواند نیازهای اولیه فرزندان خود را تأمین کند! و کدام سرشکستگی برای یک پدر، بالاتر از این که عده‌ای با استفاده از ثروت‌های نامشروع، زندگی تجملی داشته باشند، اما او همچون جمع کثیری از مردم، از جمله کارمندان، معلمان، روستاییان و ساکنان مناطق محروم، نتواند یک زندگی ابتدایی برای خانواده خود فراهم کند!»
  • ۱۸ ژوئن ۲۰۰۰/ ۲۹ خرداد ۱۳۷۹؛ «دیدار نمایندگان ششمین دوره مجلس شورای اسلامی»
• «ما همواره خواهان صلح هستیم اما صلحی که همراه با عدالت باشد.»
  • ۱۸ ژوئن ۲۰۰۰/ ۲۹ خرداد ۱۳۷۹؛ «دیدار با کوفی عنان»
• «علم وقتی برای جامعه بشری سودمند است که با عشق، انگیزه و ایمان همراه شود.»
• «شایسته نیست که برنامهٔ پیام آوران سعادت انسان را منحصر به عمل فردی و رابطه روحی او با خدا بپنداریم و عرصهٔ عظیم رابطهٔ انسان با انسان، رابطهٔ فرد با جامعه، رابطهٔ انسان با محیط زیست، و تشکیل نظام اجتماعی و سیاسی را از آن محروم بدانیم.»
• «سلامت محیط پرورش آدمی، به معنای آن است که بشر با خدای خود، با درون خود، با همنوعان خود و با طبیعت پیرامون خود با صلح و سلامت رفتار کند.»
• «صلح باید بر مبنای عدالت و با معرفت به کرامت انسان و به دور از اغراض قدرتمداران عالم باشد.»
• «تحمیل سکوت و تسلیم بر مردمی که به دفاع از حق پایمال‌شدهٔ خود برخاسته‌اند آن صلحی نیست که پیام آوران صلح آسمانی به آن دعوت کرده‌اند.»
• «دین در خدمت سیاست‌های سلطه‌طلبانه قرار نمی‌گیرد، بلکه حوزهٔ سیاست و اداره امور جوامع بشری را جزیی از قلمرو خود می‌داند و خود در مقام نظام سیاسی متکی به عشق و ایمان مردم با آن سیاست‌ها مبارزه می‌کند.»
  • ۸ سپتامبر ۲۰۰۰/ ۷ شهریور ۱۳۷۹؛ «پیام به مناسبت برگزاری اجلاس هزاره رهبران روحانی برای صلح جهانی در سازمان ملل»
• «در نظام اسلامی رأی، خواسته و عواطف مردم، تأثیر اصلی را دارد و نظام اسلامی بدون رای و خواسته مردم تحقق نمی‌یابد.»
  • ۳۰ اوت ۲۰۰۰/ ۹ شهریور ۱۳۷۹؛ «دیدار اعضای مجلس خبرگان»
• «اسلام بت جاهلانهٔ مردگرایی را شکسته‌است و ضمن احترام کامل به خصوصیات و عواطف و احساسات زنان، راه رشد و تعالی آنان را در تمامی عرصه‌ها گشوده‌است.»
• «در عرصهٔ کسب فضائل معنوی و تقرب به پروردگار هیچ تفاوتی میان زن و مرد وجود ندارد و زنان دوش به دوش مردان، به پیش می‌روند.»
• «غربی‌ها به دلیل خیانت به حقوق معنوی و مادی زنان و نگرش کاملا انحرافی به جنس زن باید در مقابل جامعه بشری پاسخگو باشند.»
• «پیامبر گرامی اسلام، این مسأله را که زن در داخل خانواده موظف به خدمت به مرد است، رد می‌کند و از دیدگاه اسلام مرد موظف است ضمن خودداری از اعمال جاهلانه و زورگویی از همسر خود مانند یک گل مراقبت کند.»
  • ۲۰ سپتامبر ۲۰۰۰/ ۳۰ شهریور ۱۳۷۹؛ «دیدار با زنان»
• «تمدن غرب در دوره‌های مختلف با استعمار و استثمار و اکنون با استفاده از رسانه و ارتباطات، همواره سعی داشته‌است، هرگونه تمدن مقابل خود را منسوخ و ناکارامد و خود را ابدی جلوه دهد، اما این ادعا ناکام و غیر عملی است که تحقق نخواهد یافت.»
• «امروز نشانه‌های انحطاط تمدن غربی یعنی علم بدون اخلاق، مادیت بدون معنویت و قدرت بدون عدالت، کاملا مشهود است.»
• «زبان منطق بسیار بالاتر و عمیق‌تر از زبان زور است.»
  • ۵ اکتبر ۲۰۰۰/ ۱۴ مهر ۱۳۷۹؛ «سخنرانی در مدرسهٔ فیضیهٔ قم»
• «رژیم صهیونیستی ریشه بحران خاورمیانه به شمار می‌رود و برای پایان این بحران باید ریشه آن خشکانده شود.»
• «هر کسی در هر لباسی و در هر نقطه کشور که آماده فداکاری در راه اهداف والای اسلام و انقلاب، تأمین منافع ملی و سرافرازی کشور است، در زمره شرافتمندترین و پرافتخارترین آحاد ملت یعنی بسیجیها به شمار می‌آید.»
  • ۲۰ اکتبر ۲۰۰۰/ ۲۹ مهر ۱۳۷۹؛ «سخنرانی در اردوی بسیج یکصد و ده هزار نفری یاران امام (ره)، تهران»
• «هر چند فریضهٔ امر به معروف و نهی از منکر یکی از بزرگترین واجبات اسلامی است و توصیه به آن در قرآن و گفتارهای پیامبر خدا (صلی الله علیه و اله) و امیر مؤمنان و دیگر امامان (علیه السلام) دارای لحنی کم‌نظیر و تکان‌دهنده است، ولی اگر کسی از این همه چشم‌پوشی کند و تنها به ندای خرد انسانی گوش بسپرد، باز هم بی‌شک این عمل سازنده را فریضه و تکلیف خواهد شمرد. به نیکی خواندن و از بدی برحذر داشتن را کدام خرد سالم، ستایش نمی‌کند؟»
  • ۱۳ نوامبر ۲۰۰۰/ ۲۳ آبان ۱۳۷۹؛ «پیام نخستین اجلاس پژوهشی امر به معروف و نهی از منکر»
• «در نظام اسلامی کشور متعلق به مردم و اصل، رضایت مردم است و نظام اسلامی بر خلاف نظامهای دیگر، نظام زورگویی، تحکم و تحمیل فکر و اندیشه بر مردم نیست.»
  • ۲۰ نوامبر ۲۰۰۰/ ۳۰ آبان ۱۳۷۹؛ «دیدار فرمانداران سراسر کشور»
• «باید روحیه حزب‌اللهی، ایثار، آمادگی برای حضور در میدانهای دشوار و فدا کردن منافع شخصی در مقابل منافع بزرگ و آرمانی جمعی، همواره در جامعه حفظ و ارج نهاده شود.»
• «تنها راه رهایی بشریت از ظلم و ستم قدرت‌های بزرگ، اعتقاد به راه اسلام و ایمان به خدا و حاکمیت دین خدا است و مکاتب دیگر در تأمین سعادت انسان ناکام مانده‌اند.»
  • ۳۰ نوامبر ۲۰۰۰/ ۱۰ آذر ۱۳۷۹؛ «دیدار جمعی از پزشکان، پیراپزشکان و مدیران بهداری دوران دفاع مقدس»
• «بدترین خطرها این است که یک روز در جامعه، گناه به عنوان ثواب معرفی شود؛ کار خوب به عنوان کار بد معرفی شود و فرهنگها عوض شود.»
• «حقوق کودکان را تضییع کردن، فقط به این هم نیست که انسان به آنها محبّت نکند؛ نه. سوء تربیت‌ها، بی‌اهتمامی‌ها، نرسیدن‌ها، کمبود عواطف و از این قبیل چیزها هم ظلم به آن‌هاست.»
• «این غدّه سرطانیِ اسرائیل باید از این منطقه کنده شود. این یک فرمولِ کاملاً انسانیِ قابل قبول هم دارد و آن این است که همه مردم فلسطین - نه مردمی که از جاهای دیگرِ دنیا به فلسطین مهاجرت کرده‌اند - از اردوگاه‌ها و از همه جای دنیا به فلسطین برگردند و تکلیف حکومت خودشان را - که از آنها باید تشکیل شود - تعیین کنند… این فرمول، فرمول دنیاپسندی است. کسانی که می‌گویند ما معتقد به آراء مردم و معتقد به دمکراسی هستیم، بسیار خوب؛ بفرمایید این دمکراسی!»
  • ۱۵ دسامبر ۲۰۰۰/ ۲۵ آذر ۱۳۷۹؛ «خطبه‌های نماز جمعه تهران»
• «مسلمانان باید شعار وحدت و یکپارچگی امت اسلام و بازگشت به معنویت و حقیقت اسلام را بر فراز همه خواستها و شعارها قرار دهند و توطئه‌های قدرت بیگانه را در هم شکنند.»
• «اگر امت اسلام وحدت و معنویت داشت، دشمنان اسلام قادر نبودند اینگونه ملت فلسطین را در خانه و کاشانه خود، مورد شکنجه و سرکوب و آزار قرار دهند.»
  • ۲۷ دسامبر ۲۰۰۰/ ۲۵ آذر ۱۳۷۹؛ «دیدار مسؤولان نظام و سفیران کشورهای اسلامی»
• «عیسی بن مریم (ع) تمام عمر خود را به عبودیت پروردگار و مقابله و مبارزه با فساد و ظلم و تعدی سپری کرد و انتظار این است که همه پیروان واقعی آن پیامبر عظیم‌الشأن به تأسی از او، همین راه را ادامه دهند.»
• «دستگاه‌های قانونی، ستونهای بنای شامخ نظام اسلامی به شمار می‌روند و حفظ شأن آنها، وظیفهٔ عمومی و همگانی است که البته این مسأله با اظهار نظر و حتی ایراد اشکال به عملکرد دستگاه‌ها منافاتی ندارد.»
  • ۲۷ دسامبر ۲۰۰۰/ ۲۵ آذر ۱۳۷۹؛ «خطبه‌های نماز عید فطر»

۲۰۰۱

۱۲ دی ۱۳۷۹–۱۱ دی ۱۳۸۰

• «فلسطین، سرزمین اسلامی است که به وسیلهٔ یک دشمن ضدِّ اسلامی غصب شده‌است و بر اساس دستورات اسلامی، تکلیف، مبارزه با رژیم غاصب صهیونیستی است.»
  • ۱۷ ژانویه ۲۰۰۱/ ۲۸ دی ۱۳۷۹؛ «دیدار اعضای ستاد برگزاری کنفرانس حمایت از انتفاضه فلسطین»
• «حرف نو و کاملاً بدیع این انقلاب که همچنان ملت‌ها را به خود جذب می‌کند و صاحبان قدرت را به وحشت می‌افکند، این است که شرط اقتدار سیاسی پرهیزکاری و عدالت است و قدرت باید تنها در دست انسان‌های با تقوا و عادل باشد.»
  • ۱۵ فوریه ۲۰۰۱/ ۲۷ بهمن ۱۳۷۹؛ «دیدار اعضای مجلس خبرگان»
• «در دنیای کنونی در مورد آزادی، شاهد افراط و تفریط هستیم، از یک طرف در بخش‌هایی از زندگی مردم، دیکتاتوری‌ها و اعمال نفوذهای مرئی و نامرئی، آزادی را از مردم می‌گیرد و از طرف دیگر بی‌بندوباری و فساد زیان‌های فراوانی به بشریت به‌ویژه نسل جوان وارد می‌کند.»
  • ۲۱ فوریه ۲۰۰۱/ ۳ اسفند ۱۳۷۹؛ «دیدار با کریستف شنبرگ»
• «در اسلام کسب قدرت به هر قیمتی وجود ندارد و روش‌های کسب قدرت و حفظ آن باید با موازین اخلاقی سازگار باشد.»
• «اگر مسؤولین از امانت حکومت اسلامی، در جهت مقاصد غیر الهی و غیرعادلانه استفاده نمایند، مورد خشم و نفرین الهی قرار خواهند گرفت.»
  • ۱۶ مارس ۲۰۰۱/ ۲۶ اسفند ۱۳۷۹؛ «خطبه‌های نماز جمعهٔ تهران»
• «عده‌ای مدام از لزوم تجدید نظر [اصلاحات] سخن می‌گویند اما انقلاب به عنوان یک حرکت عظیم ضد فساد و ضد بی‌کفایتی و در مقام یک اصلاح بزرگ نیازی به تجدید نظر ندارد ولی آن چیزی که مشکل‌آفرین است، عملکرد برخی افراد است که با دلدادگی به مادیات، کم‌بصیرتی، ترس و دیگر مشکلات خصلتی و بینشی تلاش می‌کنند ضعف‌های خود را به پای عملکرد انقلاب بنویسند.»
  • ۲۱ مارس ۲۰۰۱/ ۱ فروردین ۱۳۸۰؛ «سخنرانی در حرم امام رضا»
• «برای دولت‌های اروپایی و غیره ننگ است که تحت تأثیر عوامل صهیونیست و کمپانی‌های وابسته به صهیونیست‌ها و ثروتمندان صهیونیست باشند. ما به امریکا چیزی نمی‌گوییم و از او توقّعی نداریم… چون هیأت حاکمه امریکا در مشت صهیونیست‌ها قرار دارد.»
• «هر کس که در این کشور زندگی می‌کند، باید خودش را مدیون شهدای عزیز بداند.»
  • ۱۸ مه ۲۰۰۱/ ۲۸ اردیبهشت ۱۳۸۰؛ «خطبه‌های نماز جمعهٔ تهران»
• «هر تلاشی در راه اعتلای قوه قضاییه، قدمی در راه اعلای کلمه اسلام و جهاد فی‌سبیل‌الله است.»
  • ۲۸ ژوئن ۲۰۰۱/ ۷ تیر ۱۳۸۰؛ «دیدار رئیس، قضات و مسؤولان قوه قضاییه»
• «هنرمند علاوه بر تکالیف ذاتی انسانی، بعلت ویژگیهای بسیار ممتاز هنر، باید درخصوص قالب و مضمون آثار خود نیز احساس تعهد کند.»
• «نمی‌توان در وادی هنر با انگیزه‌های سطحی و یا ناسالم حرکت کرد و سرافراز و موفق بود.»
• «جمهوری اسلامی ایران با کسی سرجنگ ندارد اما هیچگاه در برابر مطامع و فشارهای سیاسی تبلیغی آمریکا تسلیم نمی‌شود و این بزرگترین جرم ملت ایران در دیدگاه قدرتهای استکباری است.»
  • ۲۳ ژوئیه ۲۰۰۱/ ۱ مرداد ۱۳۸۰؛ «دیدار با فرهنگ‌مداران، هنرمندان و اندیشمندان»

۲۰۰۳

• «سربازان انقلاب فقط کسانی نیستند که در هنگام بروز انقلاب حضور داشتند و می‌توانستند سربازی کنند. جوانان مؤمن و نواندیش و آزادفکر و پاک‌دامن امروز ما و نسلهای بعد هم سربازان انقلابند؛ چون انقلاب یک حقیقت همیشه جاوید است.» (1381/10/19)

۲۰۰۵

• «در هر مرز محکمی ممکن است خروج غیرقانونی باشد… امریکایی‌ها بعد از سالهای متمادی هنوز نتوانسته‌اند مرزهای خودشان با مکزیک را ببندند؛ مرتب غیرقانونی افراد می‌آیند و می‌روند؛ بنابراین ممکن است غیرقانونی ترددی بشود، لیکن ما ایستاده‌ایم و نمی‌گذاریم. امنیت عراق، امنیت ماست؛ پیشرفت عراق برای ما یک دستاورد بزرگ است؛ ما این را می‌خواهیم. امیدواریم ملت عراق هر چه زودتر از محنّت‌هایی که دچار آن شده‌است، نجات پیدا کند و این کشور ثروتمند از لحاظ طبیعی، بتواند به نقطه یی که شایستهٔ آن است، برسد.»

۲۰۰۶

• «فلسطین باید به ملت فلسطین برگردد و دولت واحد فلسطینی به انتخاب همه فلسطینیان، سراسر کشور خودرا اداره کند. کوشش پنجاه ساله انگلیس و آمریکا و صهیونیستها برای حذف نام فلسطین از نقشه جهان و هضم ملت فلسطین در ملت‌های دیگر، به جایی نرسید و فشار و ستم و قساوت به عکس نتیجه داد».
• «اگر دولت آمریکا تصادفاً از خرد و وجدان پیروی کند باید از لجاجت در برابر ملت عراق دست بردارد و به رای آن ملت دربارهٔ دولت برگزیداش تمکین کند، دولت منتخب ملت فلسطین رامحترم بشمارد و هم پیمان یاغی و شریر خود یعنی دولت غاصب صهیونیست را مهار کند، زندانیان مظلوم در گوانتانامو و ابوغریب و دیگر زندان‌های پنهان خود را بی‌درنگ آزاد سازد، توطئه علیه سوریه و لبنان و جمهوری اسلامی ایران را متوقف کند و با نادانی خود منطقه حساس خاورمیانه و خلیج فارس را ملتهب نسازد».

۲۰۰۷

• «اسم می‌آورند از تروریستهای عراق به عنوان القاعده و سلفی، در حالی که خودشان تحریک کننده هستند. عناصر بعثی قدیمی در عراق را خود سرویسهای آمریکایی و اسرائیلی دارند تحریک می‌کنند برای ایجاد انفجار در هر نقطه‌ای که بتوانند انجام بدهند. ناامن‌ترین شهرهای عراق - یعنی همین منطقهٔ بغداد و بعضی شهرهای دیگر - همان شهرهایی است که دستگاه امنیتی آمریکا، همهٔ امور آنجا را به عهده دارد، والّا در بسیاری از مناطق عراق که امریکاییها آنجا کمتر حضور دارند و نیروهای عراقی هستند، امنیت بیشتر است؛ ناامنی، مالِ خود اینهاست، اینها انگیزه دارند».

۲۰۰۸

• «بعضی از ایام زندگی انسان، این خصوصیت را دارد که سرنوشت بخش عمده‌ای از زندگی را یا بخشی از زندگی را در آن، انسان تعیین می‌کند. اگر بخواهیم تشبیه کنیم، مثل لیلةالقدر که هر سال، لیلةالقدر برای انسان سرنوشت‌ساز است. هنگام انتخابات هم برای یک ملت، برای یک دوره‌ای، برای برهه‌ای سرنوشت‌ساز است.
• ملت ایران باید قدر جامعهٔ کارگری خود را بداند. ما باید در عرف مفاهیم دینی و اجتماعی خودمان، برای کلمهٔ «کارگر» قداست قائل باشیم. کارگر یک قداست دارد کارگر آن کسی است که دارد کار می‌کند تا ملت و کشورش به عزت استقلال دست پیدا کند. این باید برای همهٔ ما به عنوان یک باور قطعی در بیاید. همه بدانیم که کارگر چقدر اهمیت دارد. این عنوان «کارگر» شامل همهٔ کسایی است که دارند کار می‌کنند برای پیشرفت کشور، برای توسعهٔ تولید در کشور، برای بهبود وضع کار در کشور.

۲۰۰۹

• «آقای هاشمی رفسنجانی در دوران مبارزه با رژیم ستم شاهی از اصلی‌ترین و جدی‌ترین افراد نهضت و بعد از انقلاب هم از مؤثرترین شخصیتهای همراه امام بوده و بارها تا مرز شهادت پیش رفته‌است ضمن اینکه پس از رحلت امام بزرگوار هم، تا امروز در کنار رهبری بوده‌است… آقای هاشمی قبل از انقلاب، اموال خود را صرف مبارزه می‌کرد و در سی سال اخیر هم با به عهده گرفتن مسئولیت‌های فراوان، در حساس‌ترین مقاطع در خدمت انقلاب و نظام بوده و هرگز از انقلاب برای خودش، مالی نیاندوخته است و مردم باید به این حقایق توجه داشته باشند.» (۱۳۸۸/۰۳/۲۹-خطبهٔ نماز جمعه)
• «البته در موارد متعددی با آقای هاشمی اختلاف نظر داریم، که طبیعی هم هست؛ ولی مردم نباید دچار توهم بشوند، چیز دیگری فکر کنند. البته بین ایشان و بین آقای رئیس جمهور از همان انتخاب سال ۸۴ تا امروز اختلاف نظر بود، الان هم هست؛ هم در زمینهٔ مسائل خارجی اختلاف نظر دارند، هم در زمینهٔ نحوهٔ اجرای عدالت اجتماعی اختلاف نظر دارند، هم در برخی مسائل فرهنگی اختلاف نظر دارند؛ و نظر آقای رئیس جمهور به نظر بنده نزدیکتر است.»
  • در نماز جمعهٔ ۱۳۸۸/۰۳/۲۹،
• «البته اگر کسانی بخواهند راه دیگری را انتخاب بکنند، آن وقت بنده دوباره خواهم آمد و با مردم صریح تر از این صحبت خواهم کرد.»
  • در نماز جمعهٔ ۱۳۸۸/۰۳/۲۹،
• «با فساد باید در هر نقطه‌ای که هست، مبارزه کرد.»
  • در نماز جمعهٔ ۱۳۸۸/۰۳/۲۹،
• «بنده زیر بار بدعت‌های غیرقانونی نخواهم رفت.»
  • در نماز جمعهٔ ۱۳۸۸/۰۳/۲۹،
• «باید در صندوق‌های رأی معلوم بشود که مردم چی می‌خواهند، چی نمی‌خواهند؛ نه در کف خیابان‌ها.»
  • در نماز جمعهٔ ۱۳۸۸/۰۳/۲۹،
• «دیپلمات‌های برجستهٔ چند کشور غربی که تا حالا با تعارفات دیپلماتیک با ما حرف می‌زدند، نقاب از چهره برداشتند؛ چهرهٔ واقعی خودشان را دارند نشان می‌دهند؛ «قد بدت البغضاء من افواههم و ما تخفی صدورهم اکبر». دشمنی‌های خودشان با نظام اسلامی را دارند نشان می‌دهند؛ از همه هم خبیث‌تر دولت انگلیس.»
  • در نماز جمعهٔ ۱۳۸۸/۰۳/۲۹،
• «شما حقوق بشر می‌فهمید یعنی چه؟! به نظر من این مسئولان و سیاستمداران اروپائی و آمریکائی قدری بایستی شرم و حیا را هم برای خودشان وظیفه بدانند.»
  • در نماز جمعهٔ ۱۳۸۸/۰۳/۲۹،
• «ما مدعی نیستیم در نظام ما فساد مالی و اقتصادی وجود ندارد؛ چرا، اگر وجود نداشت که بنده آن نامهٔ هشت ماده‌ای را چند سال قبل خطاب به رؤسای محترم سه قوه نمی‌نوشتم و این قدر روی آن تأکید نمی‌کردم. چرا، هست؛ اما می‌خواهم این را بگویم: نظام جمهوری اسلامی، همین امروز یکی از سالمترین نظامهای سیاسی و اجتماعی در دنیاست.»
  • در نماز جمعهٔ ۱۳۸۸/۰۳/۲۹،
• «مشکل دشمنان ما این است که هنوز هم ملّت ایران را نشناختند.»
  • در نماز جمعهٔ ۱۳۸۸/۰۳/۲۹،
• «یکی از نامزدها، رئیس جمهور خدوم، پرکار، زحمتکش و مورد اعتماد است، یکی دیگر ۸ سال نخست وزیر خود بنده بوده‌است، نامزد دیگر فرمانده سپاه و از فرماندهان اصلی دفاع مقدس است و نامزد دیگر هم دو دوره ریاست مجلس بوده‌است بنابراین همه این آقایان از عناصر نظام و متعلق به نظام هستند و رقابت آنها برخلاف تبلیغات خباثت آمیز رسانه‌های صهیونیستی، آمریکایی و انگلیسی، رقابت درون نظام است.» (۱۳۸۸/۰۳/۲۹-خطبهٔ نماز جمعه)
• «کسانی که واردِ عرصهٔ سیاست می‌شوند، باید مثل شطرنج بازِ ماهر، حرکات و تغییرات بعدی عرصه را نیز محاسبه و پیش بینی کنند.»

۲۰۱۰

• «آزاداندیشی خاصیّتِ علمی بودن است و تحجّر در میدانِ علم، اصولاً معنا ندارد.» (1389/8/2)

۲۰۱۱

• «آمریکا و ناتو به بهانهٔ قذافی خبیث و دیکتاتور، ماه‌ها بر سر لیبی و مردم آن آتش ریختند؛ و قذافی همان کسی بود که پیش از قیام شجاعانهٔ ملت لیبی درشمار دوستان نزدیک آنان بشمار می‌رفت، او را در آغوش می‌گرفتند؛ با دست او از ثروت لیبی می‌دزدیدند و برای خام کردن او دستش را می‌فشردند یا می‌بوسیدند .. پس از قیام مردم، همین او را بهانه کردند و تمام زیرساختهای لیبی را به ویرانی کشاندند. کدام دولت توانست از فاجعهٔ کشتار مردم و ویرانی کشور لیبی به دست ناتو جلوگیری کند؟ تا چنگ و دندان قدرتهای خونخوار و وحشی غربی شکسته نشود همیشه چنین خطرهائی برای کشورهای اسلامی متصور است و نجات از آن جز با تشکیل قطب قدرتمند جهان اسلام، میسر نیست.»

۲۰۱۲

• «مسئله قدس برای ما، مسئله تاکتیکی نیست بلکه از اعتقادات عمیق اسلامی سرچشمه می‌گیرد و ما نجات این کشور اسلامی از سلطه و چنگال غاصبان صهیونیست و حامیان بین‌المللی آنها را یک وظیفه دینی می‌دانیم و دیگر ملتها و دولتهای اسلامی نیز باید با همین چشم به موضوع فلسطین نگاه کنند.»
• «چنانچه جامعه‌ای امنیت نداشته باشد هیچ کار سازمان یافته‌ای در جهت پیشرفت و ارتقاء آن کشور تضمین نخواهد شد.»
• «آیا مطرح کردن نام جمهوری اسلامی که مسئله فلسطین را بازسازی و احیا کرده‌است به عنوان خطر دنیای اسلام و سکوت در برابر فجایع صهیونیستها خیانت نیست.»
• «باید همت شما [دانشجویان] این باشد که در دنیا به وضعی برسیم که اگر کسی بخواهد به تازه‌های علمی دست پیدا کند، مجبور باشد زبان فارسی یاد بگیرد.»
• «ملت ایران با داشتن تجربه‌های گرانبهایی همچون انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و همچنین موقعیت خوب امروز، قطعاً از مقطع کنونی نیز با سربلندی عبور خواهد کرد. ۱۳۹۱/۰۱/۱۶».
• «باید از همان دوران کودکی، ذهن کودکان را به فکر کردن و خردورزی عادت داد.»

۲۰۱۳

• «در مسئلهٔ انتخابات و غیر انتخابات، همه باید تسلیم رأی قانون باشند؛ در مقابل قانون تمکین کنند.»
• بین این دو جنس، آن جنس قویتر زن است.[سخنرانی ۱۳۹۲ https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=22536]
• «ما ملت ایران، فقط خودمان نیستیم که به مسائل خودمان نگاه می‌کنیم و آن را تقویم و ارزیابی می‌کنیم؛ کسان دیگری هم هستند که کار ما را مورد مطالعه قرار می‌دهند؛ دربارهٔ مسائل ما، کارهای ما، اقدامات ما قضاوت می‌کنند و نظر می‌دهند. ملت‌هایی هستند که از تجربه‌های ما استفاده می‌کنند، بعضِ دیگری هستند که به مطالعهٔ اوضاع ملت ایران اشتغال دارند؛ از پیشرفت‌های ما خرسند می‌شوند، از موفقیت‌های ما خوشحال می‌شوند؛ ما اگر پیروزی به دست بیاوریم، آنها احساس پیروزی می‌کنند؛ اگر تلخی و تلخکامی در کار ما باشد، آنها تلخکام می‌شوند.»
• «دشمنان چه کسانی هستند؟ لانهٔ اصلی توطئه علیه ملت ایران کجاست؟ پاسخ به این سؤال، دشوار نیست. امروز سی و چهار سال است که هرگاه نام «دشمن» برده می‌شود، ذهن ملت ایران متوجه دولت آمریکا می‌شود.»
• «رژیم صهیونیستی در قواره و اندازه‌ای نیست که در صف دشمنان ملت ایران به چشم بیاید. گاهی سردمداران رژیم صهیونیستی، ما را تهدید هم می‌کنند؛ تهدید به حملهٔ نظامی می‌کنند؛ اما به‌نظرم خودشان هم می‌دانند، و اگر نمی‌دانند، بدانند که اگر غلطی از آنها سر بزند، جمهوری اسلامی «تل‌آویو» و «حیفا» را با خاک یکسان خواهد کرد.»
• «دولت انگلیسِ خبیث هم با ملت ایران دشمنی می‌کند؛ این هم یکی از دشمنان سنتی و قدیمی ملت ایران است؛ منتها دولت انگلیس نقش مکمل آمریکا را در این میدان بازی می‌کند. خود دولت انگلیس استقلالی ندارد که انسان او را یک دشمن مستقلی به حساب بیاورد؛ دنباله‌روِ آمریکا است.»
• «آمریکائی‌ها وقتی حرف می‌زنند، می‌گویند «جامعهٔ جهانی». اسم چندتا کشور را گذاشته‌اند «جامعهٔ جهانی»؛ که در رأس آنها آمریکا است، دنبال سرش هم صهیونیستها و دولت انگلیس و بعضی از دولتهای خرده‌ریز دیگر است! اما جامعهٔ جهانی به هیچ وجه در صدد دشمنی با ایران و ایرانی و ایران اسلامی نیست.»
• «کشور باید سیاست اقتصادیِ کلانِ روشن و مدوّن و برنامه‌ریزی‌شده داشته باشد؛ حوادث گوناگون نتواند تغییر و تبدیلی در آن ایجاد کند.»
• «فرهنگ، حاشیه و ذیل اقتصاد و سیاست نیست بلکه اقتصاد و سیاست حاشیه و ذیل فرهنگ هستند.»
• «ایمان قوی، توکل بر خدا و حسن ظن به وعده الهی که لازمه عبور از گذرگاه‌های دشوار و نهراسیدن از هیمنه ظاهری قدرتها هستند، در حج بدست می‌آید.»
• «از دانشگاه همیشه و در همه جا این انتظار هست که محل جوشش و اوج دو جریان حیاتی در کشور باشد: اول، جریان علم و تحقیق؛ دوم، جریان آرمان‌گرایی‌ها و آرمان‌خواهی‌ها و هدفگذاری‌های سیاسی و اجتماعی.»
• «این را همهٔ کسانی که عادت کرده‌اند ملّت ایران را با زبان، تهدید کنند، باید مطّلع باشند و بدانند. ملّت ایران ملّتی است که سرسختی خود را در راه دفاع از آرمانهای خود و از منافع خود آن‌چنان نشان داده‌است که میل و رغبت خود [را] به سلامت و صلح و همزیستی با برادران مسلمان و همهٔ آحاد بشر؛ این دو با یکدگر موازی هستند.»
• «بزرگداشت شهیدان و تکریم نام آن بزرگمردان، بیش از خود آنان، ملّتی را که این گوهرهای ناب را در درون خود پرورانده‌است، سرافراز می‌سازد. ما با این تکریم، منّتی بر آنان نداریم؛ آنانند که با درخشش خود، ما را سرافراز و درخشان کردند و بر ما منّت نهادند. ملّتِ ایران با فداکاری شهیدانش و با صبر و پایداری آزادگان و جانبازانش، و با گذشت و بزرگواری خاندان‌های آنان، توانست خود را به قلّه‌های عزّت برساند و راهِ روشن خود به سوی آینده را بگشاید… سلامِ خداوند و فرشتگان و پاکان عالم بر شهیدان و جانبازان و آزادگان و خانواده‌های صبور و فداکار آنان.»
  • ۴/مهر/1392
• «کارگران علاوه بر انجام دادن وظائف شغلی، وظائف انقلابی و کشوری را هم خوب انجام دادند. هم در آغاز انقلاب و پیروزی انقلاب، حرکت عظیم کارگران یکی از کلیدهای فتح بود - کارگران شرکت نفت و غیره و غیره - هم در دوران جنگ تحمیلی. در جبهه، به هر طرف انسان نگاه می‌کرد، جوانان کارگر، میانسالان کارگر، خلأها را پر کرده بودند. در جریانات گوناگون سیاسی هم، کارگرها اسیر اغوای کسانی نشدند که می‌خواستند مجموعهٔ کارگری را در مقابل انقلاب و در مقابل نظام اسلامی قرار دهند. اینها چیز کمی نیست. البته خیلی‌ها این حقایق را نمی‌دانند؛ ما از نزدیک لمس کردیم.»
• «ما بدون آن که کسی را تهدید بکنیم، استحکام و اقتدار نیروهای مسلّح را مهم‌ترین عامل در راه حفظ امنیّت خارجیِ ملّت ایران و جمهوری اسلامی ایران می‌دانیم. کسی را ما تهدید نمی‌کنیم، امّا لازم می‌دانیم ملّت ایران و کشور عزیزمان در سایهٔ حصار مستحکم نیروهای مسلّح جمهوری اسلامی ایران - چه ارتش، چه بسیج، چه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و چه نیروهای انتظامی - احساس امنیّت بکند.»
• «متأسفانه کار به جایی رسیده‌است که برخی از به کار نبردن اصطلاحات فرنگی احساس خجالت می‌کنند و نامها و تعابیر بیگانه در مسائل مختلف و حتی در مسائل مربوط به کودکان و نوجوانان در حال گسترش است…»
• «ما به توانایی ملّت‌ها و قدرتی که خداوند حکیم در عزم و ایمان و بصیرت توده‌های مردم قرار داده‌است، از اعماق دل باور داریم و آن را در بیش از سه دهه در جمهوری اسلامی ایران، به چشم خود دیده و با همهٔ وجود خود آزموده‌ایم؛ همّت ما، فراخوان همهٔ ملّتهای مسلمان به این تجربهٔ برادرانشان در این کشور سرافراز و خستگی‌ناپذیر است.»
  • 1392/07/22
• «دوری از جدال در ایام حج که در قرآن کریم بر آن تأکید شده به معنای جدال نداشتن برادران دینی و مسلمان با یکدیگر است که هم شامل پرهیز از جدال زبانی و هم پرهیز از تنافر قلبی می‌شود… متأسفانه برخی کج فهم‌ها، با تفسیر غلط از جدال نداشتن در ایام حج، تلاش دارند تا فلسفه برگزاری مراسم برائت از مشرکین را زیرا سؤال ببرند در حالی‌که جدال با شرک و کفر، از اساسی‌ترین دستورات اسلام است.»

۲۰۱۴

• «عاشورا یک نیمروز بیشتر نبود؛ تاریخ را تکان داد و متحول کرد. یک حادثه، گاهی به قدری عمیق و حکیمانه و بجا در طول زندگی یک ملت اتفاق می‌افتد که تأثیرات آن برای سالهای متمادی، گاهی برای قرنهای متوالی باقی می‌ماند.»

۲۰۱۵

• «به نظر من بی‌نوایان ویکتور هوگو برترین رمانی است که در طول تاریخ نوشته شده‌است… وقتی نگاه می‌کنم به این رمانی که ویکتور هوگو نوشته، می‌بینم این چیزی است که اصلاً امکان ندارد هیچ‌کس بتواند بهتر از این بنویسد یا نوشته باشد و معروف نباشد و مثل منی که در عالم رمان بوده‌ام، این را ندیده باشم یا اسمش را نشنیده باشم… من می‌گویم بینوایان یک معجزه است در عالم رمان‌نویسی، در عالم کتاب‌نویسی. واقعاً یک معجزه است… من به همه جوان‌ها توصیه می‌کنم،.. که بروید یک دور حتماً بینوایان را بخوانید. این بینوایان کتاب جامعه‌شناسی است، کتاب تاریخی است، کتاب انتقادی است، کتاب الهی است، کتاب محبت و عاطفه و عشق است.»
• پرداخت مالیات یک فریضه است.
  • چهارشنبه، ۲۹ بهمن ۱۳۹۳

۲۰۱۶

• «بنده طرفدار جزم‌اندیشی، فشار و اختناق در عرصهٔ فرهنگ نیستم بلکه به آزاداندیشی اعتقاد راسخ دارم اما آزاداندیشی به معنای ولنگاری و اجازه دادن به دشمن برای لطمه زدن نیست.»

۲۰۱۹

• بنده به‌عنوان مسئولی که به کارهای اقتصادی و مسائل اجرائی کشور هم کاری ندارم، مورد مراجعه‌ی زیادی قرار میگیرم، میدانم که بسیاری از مسئولین و وزرا و مانند اینها، مورد مراجعه قرار میگیرند. دیدار رئیس جمهور و اعضای هیئت دولت
• مستضعفین یعنی ائمّه و پیشوایان بالقوّه‌ی عالَم بشریّت. این معنای مستضعفین است: کسانی که وارثان زمین و همه‌ی موجودی زمین خواهند بود... نوامبر

• حالا آخری هم این بیماری کذایی که این هم شد یک بهانه‌ی خوبی. شب پنج‌شنبه که جمعه‌اش انتخابات بود، خبر بُروز این ویروس و این بیماری در قم مثلاً داده شد، [دشمن] از سحر پنج‌شنبه شروع کرد تبلیغات کردن که «مردم نبادا بروید در صف انتخابات بِایستید، در صف رأی دادن بِایستید، آنجا چنین است، چنان است، بیماری هست، مرض هست، ویروس هست»؛ ببینید! یعنی از کم‌ترین فرصتی استفاده کردند و نگذاشتند حتّی چند ساعت هدر برود. سخنرانی خارج فقه ۱۳۹۸ [۲]

۲۰۲۰

• آمریکایی‌ها متّهمید به اینکه این ویروس را شما تولید کرده‌اید.
  • من نمیدانم چقدر این اتّهام حقیقی است، امّا وقتی این اتّهام وجود دارد کدام عاقلی به شما اعتماد میکند که شما بیایید برای او دارو بیاورید.

‌*البتّه ما دشمن کم نداریم امّا آن که از همه خبیث‌تر و عنودتر است، عبارت است از آمریکا. مسئولان آمریکایی، هم دروغ‌گو هستند، پشت‌هم‌انداز هستند، وقیحند، طمّاعند، شارلاتانند -حرکتهایشان، حرفهایشان را شما بشنوید، [می‌بینید] شارلاتانی حرف میزنند؛ یعنی انواع و اقسام خصوصیّات زشت اخلاقی- و هم البتّه در کنارش ظالمند، سنگدلند، بشدّت بی‌رحمند، تروریستند؛ یعنی آنچه خوبان همه دارند، اینها به‌تنهایی همه را دارند.

• • سخنرانی نوروز ۱۳۹۹ [۳]
• ورود واکسن آمریکایی و انگلیسی کرونا ممنوع است و به فرانسه هم سر ماجرای خون‌های آلوده خوش‌بین نیستیم، اگر کارخانه فایزر آنان می‌تواند واکسن درست کند، اول برای خودشان مصرف کنند.
• امنیت انسانی را می‌توان پارادایم نوین امنیت در آستانه قرن بیست و یک تلقی کرد و نوعی چرخش در مطالعات امنیتی در نظر گرفت.
• بی‌عدالتی، فقر، بیماری، فحشا، گناه، شکاف طبقاتی بسیار وسیع و سوء استفاده قدرت‌ها از علم، موجب شده که جامعه بشری دچار احساس خستگی، اضطراب وگرفتاری باشد و احساس نیاز به یک دست نجات‌بخش در همه جای دنیا، اوج بگیرد.
• «ایجاد نظام متمرکز تأمین اجتماعی برای آحاد مردم» و «ایجاد پایگاه ملی ایرانیان با اتصالِ پایگاه‌های مختلف اطلاعاتی به یکدیگر» از جمله پیشنهادهای کارشناسان برای کاهش مشکلات مردم است. جلسه شورای هماهنگی ۴ آذر ۱۳۹۹ کیهان ایسنا
• یک گروهی از این روشنفکرنماها -البتّه سالها پیش؛ که اخیراً هم گاهی تکرار میشود- عنوان دگراندیش را در مقابل جمهوری اسلامی قرار دادند. من در یک سخنرانی گفتم که برای ما دگراندیش مسئله‌ای نیست؛(۲۱) اندیشه‌ی شما دیگر است، خب دیگر باشد، چه اشکال دارد؟ ما با اندیشه‌ی شما کاری نداریم [لکن] دشمنی نباید بکنید. قرآن روی دشمن و دشمنی کردن تکیه میکند. در سوره‌ی ممتحنه سخنرانی تلویزیونی به مناسبت عید مبعث
• انسان طراز اسلامی‌ای را که توقّع هست آموزش و پرورش او را تربیت کند ]، این جور تعریف میکنیم که انسانی باشد با این خصوصیّات: اوّلاً مؤمن باشد؛ ایمان اوّلین شرط است. ثانیاً خردمند باشد؛ یعنی عقل را به کار بگیرد. ثالثاً اندیشمند باشد؛ یعنی فکر کند. بعد، دانشمند شدن و کسب علم؛ این هم یک خصوصیّت است. مجاهد و اهل عمل باشد؛ جهادِ موردِ ترغیبِ شرع است. انسانِ باانصافی دربیاید، [انسانِ] بانظمی دربیاید، متخلّق به اخلاق اسلامی دربیاید؛ اینها خصوصیّات انسانی است که ما توقّع داریم.

https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=46388

۲۰۲۱

• این را هم همه بدانند که سیاست خارجی در هیچ جای دنیا در وزارت خارجه تعیین نمیشود. سیاست خارجی در همه‌ جای دنیا مربوط به مجامع بالادستی وزارت خارجه است؛ مجامع بالادستی و مسئولین عالی‌رتبه‌ی کشور هستند که سیاست خارجی را [تعیین میکنند]؛ البتّه وزارت خارجه هم در اینها مشارکت دارد، لکن این جور نیست که تصمیم‌گیری، تابع وزارت خارجه باشد؛ نه، وزارت خارجه مجری است؛ سیاستهای خارجی را [اجرا میکند]؛ اینجا در کشور ما هم همین جور است؛ در شورای عالی امنیّت ملّی که همه‌ی مسئولین در آنجا حضور دارند، تصمیم‌گیری میشود و وزارت خارجه با شیوه‌های خودش بایستی آنها را عملی بکند و پیش ببرد. به هر حال نباید ما جوری حرف بزنیم که معنایش این است که سیاستهای کشور را باور نداریم و قبول نداریم.

دربارهٔ او

• «مردم مسلمان ایران بر اساس اعتقاد و ایمان عمیق خود به ولایت فقیه، اطاعت محض از امام خمینی (رضوان الله تعالی علیه)، رهبر فقید مسلمین جهان، انقلاب اسلامی را پیروز و تداوم بخشید و اسلام را در سراسر جهان زنده کرد و امروز امت اسلام پرچم این مبارزهٔ بزرگ را به دست بهترین فرزند و شاگرد امام، حضرت آیةالله خامنه‌ای ولی امر مسلمین سپرده است و اطاعت از او را بر خود واجب می‌داند؛ زیرا اطاعت از رهبر اسلام به معنای اطاعت از خدا و امام زمان (عج) است.»
  • علی موحدی ساوجی ۳ ژانویه ۱۹۹۰/ ۱۳ دی ۱۳۶۸
• «ملت مسلمان ایران به رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، انقلاب خود را برای مبارزه‌ای بی‌امان با استکبار به خصوص آمریکا و طرد اسلام آمریکایی به پیش خواهد برد.»
  • محمد خاتمی ۱ فوریه ۱۹۹۰/ ۱۲ بهمن ۱۳۶۸
• «ما تا ظهور حضرت حجت امام زمان (عج) آمادگی خود را برای اطاعت از فرامین حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر محبوب مسلمانان جهان در جهت مبارزهٔ با مستکبران اعلام می‌داریم.»
  • محمد غرضی۱۳ مارس ۱۹۹۰/ ۲۲ اسفند ۱۳۶۸
• «ما با همهٔ وجود خود را متعهد و متعبد به اوامر مطاع رهبری و مقام ولایت مطلقه فقیه می‌دانیم و وفاداری به امام امت و استمرار خط امام و امامت را در وفاداری و پایبندی به رهنمودهای حضرت آیت الله خامنه‌ای مقام معظم رهبر انقلاب اسلامی می‌دانیم.»
  • عباس واعظ طبسی ۵ ژوئن ۱۹۹۰/ ۱۵ خرداد ۱۳۶۹
• «در سایهٔ راهنمایی‌های امام فقید و عظیم الشأن اسلام اکنون شخصیت شایسته‌ای جانشین ایشان شده‌اند که فقدان آن حضرت را جبران و خلاء وجودی امام امت را پر می‌کنند.»
  • اکبر هاشمی رفسنجانی ۲۰ اوت ۱۹۹۰/ ۲۹ مرداد ۱۳۶۹
• «ملت ما همواره گوش به فرمان ولی امر امت اسلام است و اجرای رهنمودهای رهبر معظم انقلاب را وظیفهٔ خود می‌داند.»
  • عباس واعظ طبسی ۵ آوریل ۱۹۹۲/ ۱۶ فروردین ۱۳۷۱
• «رهبری انقلاب اسلامی الهام گرفته از فرمان الهی و حرکت پیامبر عظیم الشأن اسلام در غدیر خم است و تثبیت این مسأله را باید بزرگترین خدمت حضرت امام خمینی رضوان الله تعالی علیه به تاریخ اسلام دانست.»
  • اکبر هاشمی رفسنجانی ۲۰ ژوئن ۱۹۹۲/ ۳۰ خرداد ۱۳۷۰
• «چفیه‌ای که رهبر انقلاب به عنوان نشانهٔ دفاع مقدس و در جایگاه یک رهبر بزرگ و مرجع تقلید به گردن می‌اندازند یک تذکر دائمی و زنده به ارادتمندان دوران دفاع مقدس است که یکی از فلسفه‌های آن ارادت ایشان به آن دوران پاک را نشان می‌دهد.»
  • قاسم سلیمانی
• جمهوری اسلامی پس از مرگ بنیانگذار به سادگی از شرط فقاهت و اجتهاد مطلق رهبر گذشت و به «ولایت عدول مومنین» تن داد یعنی به جای ولایت فقیه به «ولایت روحانی غیرفقیه» راضی شد که البته یک شبه حجت الإسلام را آيت الله و آیت الله العظمی و امام کردند.
  • محسن کدیور، [kadivar.com/?p=16608 جمهوری اسلامی ۲۹ سال پس از مرگ بنیانگذار]
• من به‌عنوانِ یکی از شهروندان ایرانی، رهبر جمهوری اسلامی ایران حضرت آیت‌الله آقای سیدعلی حسینی خامنه‌ای را به استبداد، ظلم، قانون‌شکنی، براندازی جمهوری اسلامی و وهن اسلام متهم می‌کنم.
  اولاً، معتقدم ایشان با تجاوز به حقوق شهروندیِ مردم ایران به صورت نهادینه، در قامت یک دیکتاتور تمام‌عیار، حکومت مطلقهٔ شاهنشاهی را با ظاهر اسلامی بازآفرینی کرده‌است.
  ثانیاً، بر این باورم که ایشان با نقض استقلال قضات و قوهٔ قضائیه، سیاسی کردن قضاوت و ظلم آشکار در حق منتقدان و ذوی‌الحقوق، «ولایت جائر» را محقّق کرده‌است.
  ثالثاً، معتقدم که وی با نقض مکرّر اصول متعدّد قانون اساسی به‌ویژه در حوزهٔ تقنین و اجرا، بزرگ‌ترین قانون‌شکنی را دو دههٔ اخیر مرتکب گردیده، و با استحاله و فروپاشی قانون اساسی، بزرگ‌ترین برانداز جمهوری اسلامی بوده‌است.
  رابعاً، ازآنجاکه این استبداد و ظلم و قانون‌شکنی و براندازی را به‌نام اسلام و مذهب اهل‌بیت و جانشینی رسول‌الله و ائمه و حکومت اسلامی مرتکب شده، بزرگ‌ترین ضربه را به اسلام و تشیّع و خدا و پیامبر و ائمهٔ اهل‌بیت وارد کرده، با دولتی کردن دین، مایهٔ وهن اسلام و شَین مذهب شده‌است؛
  و بالاخره، با توجه به از دست دادن شرائط لازمِ ضمن عقد، ولایت ایشان ساقط است، بی‌آنکه نیازی به عزل داشته باشد.
  • محسن کدیور استیضاح رهبری، ارزیابی کارنامه‌ی بیست و یک‌ساله‌ی رهبر جمهوری اسلامی در نامه‌ی مورخ ۲۶ تیر ۱۳۸۹ به رئیس مجلس خبرگان رهبری همراه با واکنشهای آن، ویرایش دوم، اردیبهشت ۱۳۹۳، ۴۱۸ صفحه، مجموعۀ افضل‌الجهاد، دفتر اول.

• «خیلی دوست داشتم پای ایشان را ببوسم اما توفیق نداشته‌ام اگر شما توانستید به نیابت از بنده چنین کاری کنید، ممنون می‌شوم».
  • مصباح یزدی

شعارها

• «ابوالفضل علمدار - خامنه‌ای نگهدار.» منبع
• «ای رهبر آزاده - آماده‌ایم آماده.»
• «حسین حسین شعار ماست - شهادت افتخار ماست.» منبع
• «خامنه‌ای رهبر است - وارث پیغمبر است.» منبع
• «خامنه‌ای، خمینی دیگر است - ولایتش ولایتِ حیدر است.»
• «خونی که در رگِ ماست - هدیه به رهبر ماست.»
• «دست خدا بر سر ماست - خامنه‌ای رهبر ماست.» منبع
• «سه سیّدِ فاطمی، خمینی و خامنه‌ای و خاتمی.»
• «علی، علی مولا - سیّد علی مولا.»
• «فدایی رهبریم - لشکر پیغمبریم.» منبع
• «ما اهل کوفه نیستم - علی تنها بماند.»
• «ما ذوالفقار حیدریم - فدائیان رهبریم.»
• «ما همه سرباز توایم خامنه‌ای - گوش به‌فرمانِ توایم خامنه‌ای.»
• «مرگ بر ضدِّ ولایت فقیه.»
• «وای اگر خامنه‌ای حُکمِ جهادم دهد - ارتشِ دنیا نتواند که جوابم دهد.»

نوشتارهای وابسته

در پروژه‌های خواهر می‌توانید در مورد سید علی خامنه‌ای اطلاعات بیشتری پیدا کنید.

در میان مقاله‌ها از ویکی‌پدیا
در میان متون از ویکی‌نبشته
در میان تصویرها و رسانه‌ها از ویکی‌انبار
در میان خبرها از ویکی‌گزارش

• محمدرضا پهلوی
• روح‌الله خمینی
• میرحسین موسوی
• اکبر هاشمی رفسنجانی
• سید محمد خاتمی
• محمود احمدی‌نژاد
• حسن روحانی
• ریاست‌جمهوری ایران
• رهبری معظم ایران و دفتر آن (بیت)
• فتوای خامنه‌ای در تحریم سلاح هسته‌ای
• ولایت فقیه
• شورای نگهبان
• نیروهای مسلح ج.ا. ایران و فرماندهی کل
• جنگ ایران و عراق
• سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
• مجلس خبرگان رهبری

پیوند به بیرون

• «دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدعلی خامنه‌ای» و پیوند به کلمات قصار
• «پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری»
• درآیند «خامنه‌ای، آیت‌الله سیدعلی» در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی
• «سید علی خامنه‌ای» (یورونیوز)
• «آیت‌الله علی خامنه‌ای» (گاردین)
• «سید علی حسینی خامنه‌ای» (ویکی‌شیعه)
• «علی خامنه‌ای» (پلیتیکو)
• «علی خامنه‌ای» (نیویورک تایمز)
• «علی خامنه‌ای» (ایران اینترنشنال)
• «علی خامنه‌ای» (بریتانیکا)
• «آیت‌العظمی علی خامنه‌ای» (پانصد مسلمان تأثیربخش)
• «علی خامنه‌ای» (azquotes)
• «علی خامنه‌ای» (izquotes)
• «رهبر معظم آیت‌الله علی خامنه‌ای» (quotes.net)
• «علی خامنه‌ای» (brainyquote)
• «جملات قصار رهبر معظم انقلاب اسلامی» (سایت جامع فرهنگی مذهبی شهید آوینی)