زن

زن به‌معنای جنس مؤنث انسان و زوجه‌است.

«زن، نگهبان ویژهٔ همهٔ چیزهایی است که زندگی پاک و منزه و مذهبی است. زنان که طبعاً محافظه کار می‌باشند اگر از عادت خرافی به آسنای و با شتاب دست برنمی‌دارند، در عوض از آنچه در زندگی، عالی و منّزه و نجیبانه است، نیز دست بر نیستند.» ماهاتما گاندی

گفتاوردها

آ - الف - ب - پ - ت - ث - ج - چ - ح - خ - د - ذ - ر - ز - ژ - س - ش - ص - ض - ط - ظ - ع - غ - ف - ق - ک - گ - ل - م - ن - و - هـ - ی

آ

• «آن‌جا که زنان اهمیت پیدا می‌کنند، مردان بی‌ارزشند»
  • آدولف هیتلر
• «آرزو دارم کسی به من گفته بود که تنها به این خاطر که دخترم، مجبور نیستم ازدواج کنم (مجبور نیستم با یک زن ازدواج کنم)»
  • مارلو توماس
• «آرزوی زن این است که در قفس زندانی شود ولی میله‌های آن از طلا باشد.»
  • هنریک یوهان ایبسن
• «آنچه زن می‌خواهد همان چیزی است که شما در اختیار ندارید. زن طالب اشیای کمیاب است.»
  • ویلیام سیدنی پورتر (اوهنری)

الف

• «افکار زن‌ها در حقیقت سایه عواطف آنان است.»
  • جرج الیوت
• «از عجایب روزگار این است که زن در عین وجاهت وفادار هم باشد.»
  • اسکار وایلد
• «این را به یقین می‌توان گفت که زن و زن یکدیگر را از درون پس می‌زنند، گرچه در برونه خواهرگفتۀ هم باشند. چیزی در ایشان هست که ترسو و حسود است. دست و دلبازترینشان هم از این نقص برکنار نیست. حسد به برازنده‌تر از خود. ترس از همو. خطر اینکه پسندیده‌تر افتد. بیم واپس ماندن. این نه تنها در چند و چون برازندگی، قلب زن را می‌خلد، که در کار و در رفتار نیز چنین است. دیگری اگر در کار چربدست‌تر است، مایۀ آزار زن است. سرکوفتگی می آورد. اگر آزاده‌خوی است، مایۀ خردی اوست. اگر گشاده‌روی است، دل او را می آزارد. جبین درهم کشیده اگر باشد، خشم‌انگیز است. و همۀ اینها -دل آزردگی، خردینگی، سرکوفتگی– راه به کینه می‌برند. کینه اولین منزلگاهیست که زن در درون خود به آن می‌رسد. کینۀ ویرانگر. غوغایی از خشم درونش را بر می‌آشوبد. آتش فشان درد. گربۀ خشمگین. دستی به نوازش. نگاهی به پذیرفتنش، فریادرسی در دسترس. آبی بر آتش: تو نیز زنی؛ فراخور عشق! آرامش. اما دل دریا همیشه بر آشوب است. زن، دریاست؛ گرچه کم‌اند دریاهایی که ستیغ صخره‌ها -مردان- را به آشوب خویش از پای برکنند. خروش آشوب، گذراست. آشوب فرو می‌نشیند. صخره برجاست: مرد، ایستاده است.»
  • محمود دولت‌آبادی

ب

• «برای طرفدار زنان بودن، لازم نیست با مردان مخالف باشید.»
  • جین گالوین لوییس
• «به زنی که سن حقیقی‌اش را به شما می‌گوید اعتماد نکنید.»
  • اسکار وایلد
• «بهترین طریق هدف‌گیری قلب یک زن آن است که در حالیکه روی زانو نشسته‌اید قلب او را مورد هدف‌گیری قرار دهید.»
  • داگلاس جرالد
• «بوسه در زن از هر گونه دلیل و برهان قوی‌تر و ارزنده‌تر است.»
  • لرد بایرون
• «اثر زن در سرنوشت مرد یک اثر دائمی و لاینقطع است.»
  • بنیامین دیسرائیلی

ت

• «تسخیر یک کشور بزرگ از تسخیر قلب کوچک زن آسان‌تر است.»
  • ناپلئون
• «تاریخ زن تاریخ بدترین حکومت‌های ظالمانه است. یعنی تاریخ تسلط و اقتدار ضعیف بر قوی است و از آن بدتر این است که تنها حکومت جابرانه‌ای است که دوام می‌یابد.»
  • اسکار وایلد
• «تمام تعقلات و اندیشه‌های مرد به یک محبت زن نمی‌ارزد.»
  • ولتر
• «تا موقعی که زن دروغ بیهوده نگوید راستگو شمرده می‌شود.»
  • آناتول فرانس

چ

• «چیزی که زن‌ها نمی‌توانند ما مردها را از آن محروم کنند این است که ما زودتر می‌میریم.»
  • پی.جی. اورورک
• «چنین است طبیعت زنان... وقتی که دوستشان بدارید شما را دوست نمی‌دارند ولی وقتی که دوستشان ندارید، دوستتان می‌دارند.»
  • سروانتس

ح

• « حصیر کف خانه از زن نازا بهتر است.»
• محمد

خ

• از دامن زن مرد به معراج می‌رود.

(روح‌الله خمینی)

• «خانه به دو کدبانو نارفته بماند.»
  • قابوس نامه
• «خیلی ممنونم که مرد نشدم. زیرا در این صورت مجبور بودم با زنی ازدواج کنم.»
  • مادام دواشتال
• «خدا زن را خلق کرد و از آن موقع ملالت رخت بربست ولی چیزهای دیگر هم با ملالت از بین رفت! خلقت زن اشتباه دوم خدا بود.»
  • نیچه
• «خداوند شایستگی زن را در قلب او جای داده است.»
  • لامارتین
• «خانوم‌ها باید شوخ‌طبع باشند و نشاطشان را حفظ کنند… چون! زن‌ها قلب خانه‌اند! اگر شاد باشند قلب خانه می‌تپد. زن‌ها اگر درخانه موهایشان را شکل دهند، اگر صورتشان را آرایش کنند، اگر لباس‌های شاد بپوشند زندگی در خانه جریان پیدا می‌کند. زن‌ها اگر کودک درونشان هنوز شیطنت کند، اگر شوخی کنند، بخندند، همه اهل خانه را به زندگی نوید می‌دهند. اگر روزی زن خانه چشم‌هایش رنگ غم بدهد، حرف‌هایش بوی گلایه و کسالت بدهد، اگر ذره‌ای بی‌حوصله و ناامید به نظر برسد، تمام اهل خانه را به غم کشیده است … آری، زن بودن دشوار است؛ زنان ارمغان‌آور شادی، گذشت و خنده‌اند. یادمان نرود قلب خانه باید بتپد، و قلب جامعه باید آراسته و معقول، در جامعه ظاهر شود. آقای محترم مواظب قلب خانه‌ات باش.»
  • لیلا اوتادی برگرفته از پست ایستاگرامی او (۱۹ فوریه ۲۰۱۷/ ۱ اسفند ۱۳۹۵)

د

• «در هر چیز زیبا، چیزی از زن وجود دارد.»
  • فونتنل
• «دو زن هرگز با هم دوستی و محبت نمی‌کنند مگر به خاطر توطئه‌ای علیه زن ثالث دیگر.»
  • آلفونس کار
• «در کار زن‌ها منطق وجود ندارد، در عین حال که برای رفع سرما پالتوی پوستی در بردارند، کفش پوستی و روباز در پایشان دیده می‌شود.»
  • سامی کی
• «در انتقام و عشق، زن وحشی‌تر از مرد است.»
  • نیچه
• «در زنان، قدرت عقل در تفحص و تأمل ناقص و ضعیف است زیرا عاطفه که بر او مسلط است با او بازی کرده و مطیع هوی و هوس عاطفه می‌شود.»
  • مادام لامبر
• « دو نیرو در جهان هست: یکی شمشیر و دیگری قلم. یک رقابت بزرگ و مسابقه میان این دو وجود دارد. یک نیروی سومِ نیرومندتر از آن دو نیز هست ، که نیروی زنان است.»
  • محمدعلی جناح

ز

• «زن، نگهبان ویژهٔ همهٔ چیزهایی است که زندگی پاک و منزه و مذهبی است. زنان که طبعاً محافظه کار می‌باشند اگر از عادت خرافی به آسنای و با شتاب دست برنمی‌دارند، در عوض از آنچه در زندگی، عالی و منّزه و نجیبانه است، نیز دست بر نیستند.»
  • ماهاتما گاندی
• «زن شاهکار خلقت است»
  • برنارد شاو
• «زن چیزی نیست مگر مرد ناکام ، خطای طبیعت و حاصل نقصی در آفرینش»
  • ارسطو
• «زن صالحه تاج شوهر خود است اما زنی که خجل سازد مثل پوسیدگی در استخوان‌هایش می‌باشد.»
  • انجیل عهد عتیق/ امثال سلیمان ۱۲، ۴
• زنان در زمین آیت رحمتند.
  • علی (ع)
• «زن در آغاز در برابر پیشرفت‌های مرد مقاوت می‌کند و در پایان کار راه برگشت او را سد می‌نماید.»
  • اسکار وایلد
• «زن همان کودک است، منتهی کمی درشت‌تر.»
  • کلئویول
• «زن یک جانور غریب پستاندار است که برای سرگردانی مرد خلق شده است.»
  • صادق هدایت
• «زن فرشته‌ای است که در ایام طفولیت پرستار ما، در دوران جوانی کامبخش ما و در روزگار پیری تسلیت ده ماست.»
  • آره‌تسن
• «زن برای آن آفریده نشده که وجودی عاطل و باطل باشد و فقط به درد زینت و تفریح مرد بخورد.»
  • اسمایلز
• «زن عمیق‌تر می‌بیند و مرد دورتر. عالم برای مرد قلبی است و قلب برای زن عالمی.»
  • کرابه
• «زن مخزن اسرار خلقت است.»
  • کارل کونزوکو

    

• «زن! تو برای تقدیس آفریده شده‌ای.»
  • ساموئل جانسن
• «زن تاج آفرینش است.»
  • یوهان گوتفرید هردر
• «زن تنها حریفی است که حتی پس از شکست مطالبه خسارت و غرامت می‌کند.»
  • یاکوب ادوارد پولاک
• «زنان در افراط و تفریط نابغه‌اند.»
  • ایستر فارس
• «زن می‌تواند فقط یک راز را نگه دارد و آن راز سنش می‌باشد.»
  • ولتر
• «زن زیبا، جهنم روان و دوزخ کیف پول و بهشت چشم است.»
  • فونتنل
• «زن عشق خود را تا چهل سال می‌تواند مکتوم بدارد ولی بغض خود را تا یک ساعت هم نمی‌تواند پنهان کند.»
  • ناشناس
• «زنان عاقل‌تر از مردانند زیرا کم می‌دانند و زیاد می‌فهمند.»
  • جمز استفنن
• «زن مخلوقی است که در او اطیف‌ترین و صمیمی‌ترین فضائل را می‌توان پیدا کرد.»
  • جوستون
• «زن راهی است که خداوند بین خود و بندگانش احداث نمود ولی اغلب شیطان از این راه استفاده می‌نماید.»
  • ناشناس
• «زن‌ها اغلب افراط‌جو هستند و از حد اعتدال آن سو تر زندگی می‌کنند. محبت و فداکاری، رقابت و کج‌رفتاری، عداوت و خون‌خواری آن‌ها فوق‌العاده است.»
  • نظام وفا
• «زن از مرد دین‌دارتر است زیرا مرد به خدایی که نمی‌بیند معتقد است ولی زن به مردی که می‌بیند ایمان دارد.»
  • هِربرت جورج وِلز
• «زن و شیشه هرگز از خطر در امان نیستند.»
  • ضرب‌المثل ایتالیایی
• «زن برای ادعا و توقعاتش حدی قائل نیست.»
  • پی‌یر بوالو
• «زن بزرگ‌ترین آژانس خبرگزاری است زیرا همیشه دستگاه‌های گیرنده (گوش) و پخش‌کننده (زبانش) کار می‌کنند.»
  • هِربرت جورج وِلز
• «زن‌ها همیشه مردی را دوست می‌دارند که بتواند با قدرت نوازششان کند ولو اینکه موی سرش مثل پنبه سفید و صورتش سراسر چین و گره باشد.»
  • ناشناس
• «زن منشوری بلورین است که از پشت آن می‌توان اشیاء را زیباتر دید.»
  • پتی گریلی
• «زن در آن واحد هم سیب است و هم مار.»
  • هاینه
• «زنان مردان شجاع را خیلی دوست می‌دارند و مردان گستاخ را بیشتر.»
  • مسلسن
• «زن مانند شیشه ظریف و شکستنی است. هرگز توانایی مقاومت او را نیازمایید زیرا ممکن است شیشه ناگهان بشکند.»
  • سروانتس
• «زن کشور بیگانه‌ای است که در آن ولو شخص در جوانی رحل اقامت بیفکند، هرگز مراسم، سیاست و زبان آن را درک نخواهد کرد.»
  • باتیمور
• «زن آنقدر که زودفهم است خوش‌فهم نیست و ادراک سریع او الهام طبیعت است که محتاج به تأمل نمی‌باشد و از این جهت است که ذکاوت و هوش زن به نظر سطحی می‌آید.»
  • هانری ماریون
• «زن در مقابل حوادث مهم و مصائب شدید بیشتر و بهتر مقاومت می‌کند تا در مقابل حوادث جزیی و مصائب کوچک.»
  • هانری ماریون
• «زن هیچ نفوذ و قدرتی برای استمالت و جلب مرد جز همین عاطفه و محبت ندارد. این یگانه وسیله مدافعه او در مبارزه حیاتی است و این وسیله برای زن به منزله سلاحی است که هرگز کهنه و بدون اثر نمی‌شود و به همین جهت هم هیچ لذتی برای زن بالاتر از نیل به مقصود به وسیله این سلاح نیست و آن عبارت از جای گرفتن در قلب مرد است.»
  • حبیب‌الله آموزگار
• «زن وقتی که دوست بدارد غیر از محبوب خود چیزی را نمی‌بیند و هرچه عاطفه، مهربانی، نوازش و فداکاری دارد تنها برای او به کار می‌برد.»
  • آلفونس دوده
• «زن قبل از حدوث درد و غم از آن می‌ترسد ولی پس از حدوث با کمال تحمل و بردباری مقاومت می‌کند؛ و به همین جهت است که زن‌ها برای پرستاری مریض‌ها از مردان به مراتب بهتر و بردبارتر هستند.»
  • بالزاک
• «زن یا به طرف چیزی می‌رود که خوب‌تر از خوب‌تر است و یا به طرف چیزی که بدتر از بدتر است. اعتدال یا میانه‌روی در امیال و رغبات او نیست.»
  • آکتاو وولیه
• «زن به مردی که مطیع اراده اوست کمتر علاقمند می‌شود.»
  • ناشناس
• «زن ممکن است بر هوای نفس خویش غالب شود ولی بر خوی خودنمایی و تظاهر غالب نخواهد شد.»
  • ناشناس
• «زنان مایلند بدون چون و چرا دوست داشته شوند. آن‌ها می‌خواهند دوست داشته شوند نه برای اینکه زیبا، خوش‌اندام، خوش‌اخلاق و یا باهوش‌اند بلکه فقط برای اینکه خودشان هستند.»
  • هنری فردریک امیل
• «زیبایی بهترین توصیه‌ای است که بر پیشانی زن نوشته‌اند.»
  • ارسطو

    

    یک زن زیمباوه‌ای

• «زن گاهی در خانه مانند میرغضب است و گاهی مانند محکوم. البته بیشتر اوقات میرغضب است تا محکوم.»
  • آلفونس دوده
• «زنان نمایندگان پیروزی ماده بر ذهن هستند درست به همین ترتیب که مردان نمایندگان پیروزی ذهن بر اخلاق»
  • اسکار وایلد
• زن آنچنان موجودی است که بی جهت شکایت دارد و تعمداً دروغ می‌گوید آشکارا گریه می‌کند و مخفیانه می‌خندد.
  • ضرب‌المثل روسی
• «زنان بر سه گونه‌اند: زنان زیبا، زنان دانشمند، اکثر زنان.»
  • ارسکین کالدول
• «زن تا نزاید بیگانه است.»
  • جامع التمثیل
• «زنان را همین بس بود یک هنر - نشینند و زایند شیران نر»
  • فردوسی
• «زن نیک بود ولی زمانی - تا جز تو نیافت مهربانی»
  • تاریخ طبرستان، به نقل از دهخدا
• «زن جوان را تیری در پهلو نشیند، به که پیری»
  • سعدی
• «زن خوب و فرمانبر پارسا - کند مرد درویش را پادشاه»
  • قابوسنامه
• «زن خوبرخ، رامش افزای و بس - که زن باشد از درد فریاد رس
  • فردوسی
• «زن مستور شمع خانه بود - زن شوخ افت زمانه بود»
• اوحدی

س

• «سعادت حقیقی زن در آن است که دوست بدارد وقتی شما بر سلسله حب او لطمه وارد آورید او را نابود کرده‌اید.»
  • تاگور
• «سکوت بهترین زینت زن است.»
  • سوفوکل

ش

• «شرح زندگی خوشبخت‌ترین زنان مانند تاریخ خوشبخت‌ترین ملل خالی از وقایع و حوادث است.»
  • جرج الیوت

ط

• طلا را به‌وسیله آتش، زن را به‌وسیله طلا و مرد را به‌وسیله زن آزمایش می‌کنند.
  • فیثاغورث

ع

• «عشق افلاطونی درست مثل این است که انسان با تپانچهٔ پری که خیال می‌کند خالی است بازی می‌کند.»
  • آلدس هاکسلی
• عهد زنان را وفایی و وفای ایشان را بقایی نباشد.
  • کلیله و دمنه
• «عاقل‌ترین زن حاضر به انتقاد از ساختمان جسمانی خود نیست و کوچک‌ترین تعریف صورت را بر هزاران تعریف سیرت ترجیح می‌دهد.»
  • ناشناس
• «عشق مرضی است که زن مولود آن است.»
  • مادام دو استائل

ق

• «قلب زن همیشه مانند ماه در حال تغییر است و همیشه مردی در آن وجود دارد.»
  • پانچ
• «قلب زن پرتگاهی است که عمقش را نمی‌توان تخمین زد.»
  • لافونتن
• «قسمت اعظم زنان اصلاً اخلاق ندارند.»
  • الکساندر پوپ

ک

• «کاری که برون از توانایی زن است به دستش مسپار، که زن گل بهاری است لطیف و آسیب‌پذیر، نه پهلوانی است کارفرما و در هر کار دلیر.».
  • علی بن ابی‌طالب نهج البلاغه، نامه ۳۱

گ

• «گل‌های قشنگی وجود دارد که معطر نیستند و زنان زیبایی هم وجود دارند که دوست داشتنی نیستند.»
  • هوئل
• «گریه از ممیزات زن است و در سایه آن به اغلب آمال خود می‌رسد و باعث ظهور امور عجیبه و غریبه از او می‌شود.»
  • ناشناس

ل

• «لطف زن مانند ماسه خطرناک است.»
  • هوگو

م

• «مردان هستند که هوش را تعریف می‌کنند، مردان هستند که مفید بودن را تعریف می‌کنند، مردان هستند که به ما می‌گویند چه چیزی زیبا است و حتی مردان هستند که به ما می‌گویند که چه چیزی زنانه‌است.»
  • سالی کامپتون
• «مکر، گریه، نخ رشتن سه خاصیتی است که خدا به زنان داده تا آن‌ها بتوانند نان خودشان را درآورند.»
  • جفری چاوسر
• «مردان قانون وضع می‌کنند و زنان اخلاق به وجود می‌آورند.»
  • کوندورسیه
• «مردان همانطوری خواهند بود که زنان می‌خواهند آن‌ها باشند.»
  • ناپلئون
• «مرد آنچه را که می‌داند می‌گوید، زن آنچه را که خوشایند است.»
  • ژان ژاک روسو
• «مردان بیش از زنان دچار مشکلات هستند و بالاترین مشکل آن‌ها طرز رفتار و سلوک با زنان است.»
  • فرانسواز ساگان
• «مردان بازیچه زنانند و زنان بازیچه شیطان.»
  • ویکتور هوگو
• «مرجع و اساس تمام لذات زن محبت است. از هیچ چیز لذت نمی‌برد جز از آنچه مربوط به محبت باشد. دوست داشتن محور زندگانی زن است ولی محبوب واقع شدن نتیجه غیرمستقیم زندگانی اوست.»
  • حبیب‌الله آموزگار
• «مرد با هر زنی می‌تواند خوشبخت شود به شرط آن که آن زن را دوست نداشته باشد.»
  • اسکار وایلد

ن

• «اگر می‌خواهید اندازه تمدن و پیشرفت ملتی را بدانید، به زنان آن ملت بنگرید.»
  • ناپلئون

و

• «وقتی زن مزه عشق را چشید دیگر دوستی به ذائقه او لذتی ندارد.»
  • لارشفوکو
• «وظیفه زن تهذیب اخلاق مردان است.»
  • ولتر
• «وقتی که زنان دوستمان می‌دارند، ما را از هر لحاظ به دیده عفو می‌نگرند حتی جنایاتمان را؛ ولی وقتی که دوستمان نمی‌دارند ارزشی حتی به فضائلمان قائل نمی‌شوند.»
  • بالزاک

ه

• «هرجا که زن مورد احترام است مردها آزاده و با تقوی هستند.»
  • کارانیس

ی

• «یک زن برای بار اول به خاطر عشق ازدواج می‌کند، برای بار دوم به خاطر رفاقت، برای بار سوم برای تأمین معاش و در سایر دفعات در اثر عادت.»
  • هلن رولند
• «یکی از بهترین چیزهایی برای یک زن این است که بشنود او جذاب است.»
  • اسکارلت جوهانسون
• «یک زن فریبنده، پیروی جمع نیست. او خودش است. »
  • لرتا یونگ
• «یک زن باید چندین برابر یک مرد تلاش کند تا خودش را ثابت کند و این شرایطی است که بر فعالیت تمام زنان دنیا حاکم است.»
  • نرگس آبیار

محمد

• «شرم نمی‌کنید که زنانتان را مانند بندگان می‌زنید؟»
  • محمد العبقریه ص ۲۸۷
• «وقتی مردی دو زن داشته باشد و میان آن‌ها به عدالت رفتار نکند، روز قیامت یک نیمه او افتاده‌است.»
  • نهج الفصاحه ص ۴۵
• «زن بگیرید و طلاق مدهید، زیرا خداوند مردانی که مکرر زن بگیرند و زنانی را که مکرر شوهر کنند دوست ندارد.»
  • نهج الفصاحه ص ۱۴۵
• «در کار بخشش میان فرزندان خویش مساوات را رعایت کنید. من اگر کسی را برتری می‌دادم زنان را برتر می‌دادم.»
  • نهج‌الفصاحه، ص ۳۶۶
• «احترام بانوان را پاس ندارد مگر شخص بزرگوار و محترم و به ایشان اهانت ننماید مگر شخص پست و فرومایه.»
  • نهج الفصاحه، ص ۳۲۵
• «بهترین شما کسانی هستند که برای زنان خود بهتر باشند.»
  • نهج‌الفصاحه، ص ۳۱۱
• «جبرئیل آن قدر در خصوص زن سفارش کرد، تا بدان جا که فکر کردم طلاق زن بدون ارتکاب عمل زشت (زنا) روا نیست.»
  • مکارم الاخلاق ص ۱۲۶
• «مردی که همسرش را بیازارد، نماز و هیچ کار خیری از او پذیرفته نیست و نخستین کسی است که وارد آتش می‌شود.»
  • وسائل باب ۸۲
• «چه بسیار زنانی که فقیه‌تر از مردان هستند.»
  • وسائل ص ۱۲۵
• «چه بسیار زنانی که بهتر از مردان هستند.»
  • وسائل ص ۱۲۵
• «دختران بهترین فرزندان شما هستند»
  • مستدرک الوسائل-ج۱۵
• «بنده هر چه ایمانش را فزونی دهد محبتش بر بانوان بیشتر خواهد شد»
  • بحار الانوار جلد ۱۰۳

شعر

• «اگر پارسا باشد و رای‌زن// یکی گنج باشد برآگنده زن»
  • فردوسی
• «با زن خویشتن دوکاسه مباش// وآن‌چه داری به‌سوی خود متراش»
  • اوحدی مراغه‌ای
• «بلای زن در آن باشد که گویی// تو چون خور روشنی چون مه نکویی»
  • ویس و رامین
• «دلارام باشد زن نیک‌خواه// و لیکن زن بد خدایا پناه»
  • سعدی
• «ز بوی زنان موی گردد سپید//سپیدی کند زین جهان ناامید»
  • ناشناس
• «زن ارچه زیرک و هشیار باشد//زبون مرد خوش گفتار باشد.»
  • ویس و رامین
• «زن پرهیزکار زاینده// مرد را دولتی‌ست پاینده»
  • مکتبی شیرازی
• «زن پرهیزکار طاعت‌دوست// با تو چون مغز باشد اندر پوست»
  • اوحدی مراغه‌ای
• «زن خوب و فرمان‌بر پارسا// کند مرد درویش را پادشاه»
  • سعدی
• «گفت پیغمبر که زن بر عاقلان//غالب آید سخت و بر صاحبدلان// باز بر زن جاهلان غالب شوند// زآنکه ایشان تند و بس خیره سرند»
  • مولوی
• «لیک آخر زنی و هیچ زنی//نتوان داشت محرم سخنی// زن که در عقل باکمال بود//راز پوشیدنش محال بود»
  • امیرخسرو دهلوی
• «مبین آن بی‌حمیت را که هرگز// نخواهد دید روی نیک‌بختی// که آسانی گزیند خویشتن را// زن وفرزند بگذارد به سختی»
  • سعدی
• «یوسف مصری ده‌سال ز زن زندان بود// پس ز تو کی خطری دارند این بی خطران// آن‌که با یوسف صدیق چنین خواهد کرد//هیچ دانی چه کند صحبت او با دگران// حجرهٔ عقل ز سودای زنان خالی کن// تا به‌جان پند تو گیرند همه پرعبران// بند یک ماده مشو تا بتوانی چو خروس//تا بوی تاجور و پیشرو تاجوران»
  • سنایی

ای زن، ای سرو ناز باغ وجود		نوربخشنده چراغ وجود
ای به تو زنده جان خُرد و کلان		وای پدید از تو پُردلان و یَلان
در رفاه از تو دورۀ آدم		در تَعَب بی‌تو هر که در عالَم
فکر تو دستیار کار همه		کار تو نیز دستیار همه
بر تو قائم نظام هستی ما		در تو ظاهر خداپرستی ما
جان ما زنده در محبت تو		دل ما شادمان به صحبت تو
عشق تو اصل زندگانی ما		وصل تو عیش جاودانی ما
از وجود تو بودِ ما پیدا		قدر تو از وجود ما پیدا
زندگی هر چه مختصر گذرد		بی‌تو آن بِه که زودتر گذرد
آنکه نه طاق آسمان آراست		وین جهان را چو آن جهان آراست
از سر زلف عنبرآسایت		وز لب لعل روح‌افزایت
سست شیرازه کتاب حیات		ساخت جان دارویی چو آب حیات
تا تو ما را نگاهبان باشی		راحت‌افزای جسم‌وجان باشی
باری ای آیت جمال اله		وی نماینده جمال اله
ای هنربخش دختر و پسران		وی بهین رهنمای نوسفران
تا درین راه خیر پیش روی		راست‌رو باش تا ز ره نروی
دل ز اندیش کج بری کن و پاک		تا چو گوهر برآیی از دل خاک
پاکی اندوز و راستی آموز		بعد از آن هر چه خواستی آموز
کانکه مذهب نهاد و آیین کرد		راستی را ملازم دین کرد
راستی رهنمای آدمی است		راستی منتهای مردمی است
راستی نقش کبریای خداست		کس ندیدم که گم شد از ره راست
زن که با بدی و کژی خو کرد		پرده عافیت به‌یکسو کرد
زن که با راستیش کج افتاد		نقد آیین ز دست خواهد داد

• • سید کریم امیری فیروزکوهی