مریم زندی

مریم زندی (۱۰ ژانویه ۱۹۴۷) (۲۰ دی ۱۳۲۵) عکاس مستند و مؤلف ایرانی است. زادهٔ گرگان، از حدود سال ۱۹۶۹م/ ۱۳۴۸ش عکاسی را آغاز نمود. در سال ۱۹۷۱م/ ۱۳۵۰ش در سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران به عنوان عکاس استخدام شد و در سال ۱۹۸۳م/ ۱۳۶۲ش از آنجا درآمد و از آن هنگام به صورت مستقل به فعالیتش ادامه داده‌است.

گفتاوردها

• زمانی که سوژه‌ای ذهنم را به خود مشغول می‌کند و دربارهٔ آن فکر می‌کنم، نمی‌توانم آن فکر را به هیچ دلیلی رها کنم، مگر آنکه به نتیجه‌اش برسانم.
• هیچ سوژه‌ای نمی‌تواند منحصر به شخص خاصی باشد یا چون کسی روی آن کار کرده‌است، مانعی برای پرداختن دیگران باشد یا باعث نگرانی.
• به نظر من تمام حیوانات زیبا و معصوم هستند و آدم‌ها با ذهنیات خودشان چیزهایی را به آن‌ها نسبت می‌دهند.
• به من نگویید شاعر، من شاعر نیستم. گاهی شعرگونه‌هایی می‌گویم، اما نمی‌توانم این مسئله را نادیده بگیرم که همواره حسی داشته‌ام که مرا به شعر متمایل می‌کرده‌است؛ در هنر همیشه این گونه است که نخست اتفاقی رخ می‌دهد و بعد می‌شود دربارهٔ آن صحبت یا تفسیر کرد.
• من عکاسم و دلم می‌خواهد هر بار نگاهی تازه به سوژه‌هایم داشته باشم و در این میان خودم را در هیچ شکلی محدود نمی‌کنم. در واقع هر چه به ذهنم برسد و فکر کنم که خوب است، انجامش خواهم داد.
• دغدغهٔ من نه عکاسی اجتماعی است و نه طبیعت و نه هیچ نوع عکاسی دیگری. دغدغهٔ من عکاسی است و هیچ نوعی را به دیگری ترجیح نمی‌دهم؛ چون به نظرم در هر رشته عکاسی می‌توان کار خلاقانه انجام داد و نتیجه خوبی گرفت.
  • ۲۳ ژانویه ۲۰۱۳/ ۴ بهمن ۱۳۹۱؛ مصاحبه با روزنامهٔ «شرق»
• من همیشه به دنبال رؤیاهایم رفته‌ام و یادگرفته‌ام در این جامعهٔ مردانهٔ پر از تبعیض و مبتنی بر روابط، کار کنم، بجنگم، حقم را بگیرم و نگذارم غمگین و ناامیدم کنند.
  • ۵ مارس ۲۰۱۵/ ۱۴ اسفند ۱۳۹۳؛ در نشست «شب‌های بخارا»
• من به هیچ‌چیز زنانه یا مردانه‌ای اعتقاد ندارم. آدم‌ها توانایی‌های متفاوتی دارند و این ربطی به زن یا مرد بودن ندارد. مسلماً کارهایی هست که به دلایلی مردها می‌توانند بهتر انجام دهند یا زن‌ها اما به‌نظر من این یک قانون نیست و می‌تواند به واسطهٔ تمرین و تربیت متفاوت باشد به‌خصوص در عکاسی.
• من عکاسی را به زندگی خود دعوت کردم و خودم در وقوع آن نقش داشتم، مقداری هم خودش پیش آمده‌است که می‌تواند تقدیر بوده باشد. من عکاسی را به‌ تدریج یادگرفتم و همزمان صاحب اعتماد به نفس بیشتری شدم. همچنین آگاهی‌ام نسبت به کاری که می‌کردم به‌تدریج بالاتر رفت.
  • ۸ مارس ۲۰۱۸/ ۱۷ اسفند ۱۳۹۶؛ مصاحبه با «همشهری»
• من همیشه طرفدار عدالت و آزادی و عکاسی بوده‌ام. فارغ از ایدئولوژی و نگاه سیاسی، عکاسی کرده‌ام و به هیچ دلیلی حاضر نبودم فرصت عکاسی از موضوعی را از دست بدهم.
• همیشه گفته‌ام من عکاسم، عکاس پرتره هم نیستم، من عکاسم و از هر موضوعی که بخواهم عکاسی می‌کنم، زمانی از موضوعات سیاسی و تاریخی عکاسی کرده‌ام، زمانی پرترهٔ اشخاص شناخته شده، زمانی از طبیعت و حیوانات و بسیار هم از تربچه و باقالی پخته، هر کدام هم ارزش‌ها و زیبایی خود را داشته و از نظر من هیچ‌کدام با هم فرقی نداشته‌اند و من برای همهٔ آنها در زمان عکاسی، به یک اندازه شوق و هیجان داشته‌ام و سعی کرده‌ام نگاهم عکاسانه باشد. پس من اصلاً نمی‌توانم عکاس سیاسی باشم. در واقع سیاست به ما تحمیل شده. همیشه نیروی مسلط بر جامعه سعی می‌کند خواسته‌هایش را طوری تحمیل کند که به نظر کاملاً هم طبیعی بیاید، سیاست هم به ما تحمیل شده، و هنر در شرایطی است که با کمی بی‌توجهی می‌تواند در خدمت سیاست و ایدئولوژی در آید، هنرمند باید بتواند فارغ از یک نگاهِ خاص، حرفش را بزند.
• زنان همیشه برای به دست آوردن آنچه که برای مردان بدیهی و حق است، باید بجنگند و اغلب مجبور به انتخاب می‌شوند، چون در این زمینه کسی حقی برایشان قایل نیست ولی من آن را حق خودم می‌دانستم و برایش جنگیدم و سعی کردم حقم را بگیرم، حتی کمی هم بیشتر!
• بسیار جنگیده‌ام. بسیار بدست آورده‌ام و در مقابلش حتماً چیزهایی هم از دست داده‌ام.
• من عاشق عکاسی بودم و هستم.
• اعتقاد راسخم این است که هنر مفید و تأثیر گذار، ماندگار خواهد بود.
  • ۲۶ ژانویه ۲۰۲۰/ ۶ بهمن ۱۳۹۸؛ مصاحبه با «چیلیک»