همدان

همدان از کلان‌شهرهای ایران و مرکز استان همدان است.

گفتاوردها

• «بر اساس یک پژوهش شیراز، تهران، رشت و سنندج سکولارترین شهرهای ایران هستند، اما گرایش به سکولاریسم در زاهدان، یزد، مشهد و قم کمترین است. از نظر فردگرایی هم ساکنان شیراز، رشت، تهران و مشهد بیشترین تمایل را به فردگرایی نشان می‌دهند، اما این گرایش در زاهدان، یزد، کرمان و سمنان حداقل است. بندرعباس، سمنان، یزد و بوشهر بیشتر از دیگر مراکز استان‌ها، ارزش‌های خانوادگی را مهم می‌دانند، اما این ارزش‌ها در ساری، ارومیه، کرمانشاه و همدان کمتر اهمیت دارند.»
  • گزارش روزنامهٔ شرق
• «همدان به عنوان مرکز کهن‌ترین دولت و تاریخ تمدن، در سرزمین ایرانِ عزیز ماست.»
  • حسن روحانی
• «شهری است مشهور از ولایت جبال. گویند که بنای آن شهر را همدان بن فلوج بن سام بن نوح- علیه السّلام- گذاشته.»
  • ابوعبدالله زکریا قزوینی در «آثار البلاد و اخبار العباد/ اقلیم رابع / همدان» (نگاشته به سال ۶۷۴ق/ ۱۲۷۵م)
• «همدان به شهادت آثار بسیار و ماثر ماندگاری که دارد، نه تنها دروازه‌ای باشکوه به تاریخ تمدن، بلکه تلاقی گاه فرهنگ، اندیشه، ادب و هنر ایران و اسلام است. بی‌تردید این پایتخت کهن ایرانی در سینه پر راز و رمز خویش گفتنی‌های بسیار دارد.»
  • محمد خاتمی ۱۴ مه ۲۰۰۶/ ۲۴ اردیبهشت ۱۳۸۵ ایسنا
• … سری به دامنهٔ الوند، به محلّی زدیم که به «گنج‌نامه» معروف است و دو سنگ‌نبشتهٔ معروف داریوش و خشایارشاه در آن قرار دارند… اینان در میان صخره‌های جسیم کوه، از دو هزار و پانصد سال پیش به این سو، نظاره‌گر تاریخ بوده‌اند، و در برابر یخبندان و طوفان حوادث مقاومت ورزیده‌اند… آبشار سرازیر شده از الوند در لابلای سنگ‌ها فرو می‌ریزد. هر دو، آبشار و سنگ‌نبشته‌ها، یکی در سکون خود و دیگری در ریزش مداوم خود، سِیر زمان را بازگو می‌کنند.
  • محمدعلی اسلامی ندوشن، «بازتاب‌ها»، «سفر همدان»، بهار ۲۰۰۱م/ ۱۳۸۰ش