سنگسار

سنگسار استفان مقدس. اثر: مارکس رایشلیش (۱۴۶۰–۱۵۲۰)

سنگسار یک نوع مجازات مرگ است که از طریق پرتاب سنگ (که به صورت گروهی انجام می‌شود) به طرف هدف صورت می‌گیرد.

انجیل عهد عتیق

• «اگر کسی برای خود زنی گیرد و چون بدو درآید او را مکروه دارد… و گوید این زن را گرفتم و چون به او نزدیکی نمودم او را باکره نیافتم… لیکن اگر این سخن راست باشد و علامت بکارت آن دختر پیدا نشود آن‌گاه آن دختر را نزد در خانه پدرش بیرون آورند و اهل شهرش او را با سنگ سنگسار نمایند تا بمیرد.»
  • سفر تثنیه - باب ۲۲، آیه: ۱۳، ۲۰، ۲۱
• «اگر کسی را پسری سرکش و فتنه‌انگیز باشد که سخن پدر و سخن مادر خود را گوش ندهد و هرچند او را تأدیب نمایند ایشان را نشنود، پدر و مادرش او را گرفته نزد مشایخ شهرش به دروازه محله‌اش بیاورند و به مشایخ شهرش گویند: این پسر ما سرکش و فتنه‌انگیز است سخن ما را نمی‌شنود و مسرف و می‌گسار است. پس جمیع اهل شهرش او را به سنگ سنگسار کنند تا بمیرد.»
  • سفر تثنیه - باب ۲۱، آیه: ۱۸، ۱۹، ۲۱، ۲۲
• «لیکن تمامی جماعت گفتند که باید ایشان را سنگسار کنند آن‌گاه جلال خداوند در خیمهٔ اجتماع بر تمامی بنی‌اسرائیل ظاهر شد و خداوند به موسی گفت: تا به کی این قوم مرا اهانت نمایند و تا به کی با وجود همهٔ آیاتی که در میان ایشان نمودم به من ایمان نیاورند؟ ایشان را به وبا مبتلا ساخته هلاک می‌کنم و از نو قومی بزرگ و عظیم‌تر از ایشان خواهم ساخت.»
  • سفر اعداد - باب ۱۴، آیه: ۱۰، ۱۱، ۱۲
• «مرد و زنی که صاحب اجنه یا جادوگر باشد البته کشته شوند، ایشان را به سنگ سنگسار کنید، خون ایشان بر خود ایشان است.»
  • سفر لاویان - باب ۲۰، آیه: ۲۷
• «و اگر برادرت که پسر مادرت باشد یا پسر یا دختر تو یا زن هم‌آغوش تو، با رفیقت که مثل جان تو باشد تو را در خفا اغوا کند و گوید که برویم و خدایان غیر را که تو و پدران تو نشناختید عبادت نماییم… البته او را به قتل رسان، دست تو اول به قتل او دراز شود و بعد دست تمامی قوم و او را به سنگ سنگسار نما تا بمیرد.»
  • سفر تثنیه - باب ۱۳، آیه: ۶، ۹
• «و چون بنی‌اسرائیل در صحرا بودند کسی را یافتند که در روز سبت هیزم جمع می‌کرد و کسانی‌که او را یافتند که هیزم جمع می‌کرد او را نزد موسی و هارون و تمامی جماعت آوردند و او را در حبس نگاه داشتند زیرا که اعلام نشده بود که با وی چه باید کرد و خداوند به موسی گفت: «این شخص البته کشته شود تمامی جماعت او را بیرون از لشکرگاه با سنگ‌ها سنگسار کنند!» پس تمامی جماعت او را بیرون از لشکرگاه آورده او را سنگسار کردند و بمرد چنان‌که خداوند به موسی امر کرده بود.»
  • سفر اعداد - باب ۱۵، آیه: ۳۲، ۳۳، ۳۴، ۳۵
• «هرگاه گاوی به شاخ خود مرد یا زنی را بزند که او بمیرد گاو را البته سنگسار کنند و گوشتش را نخورند و صاحب گاو بی‌گناه باشد ولیکن اگر گاو قبل از آن شاخ‌زن می‌بود و صاحبش آگاه بود و آن را نگاه‌نداشت و او مردی یا زنی را کشت، گاو را سنگسار کنند و صاحبش را نیز به قتل رسانند، اگر گاو غلامی یا کنیزی را بزند سی مثقال نقره به صاحب او داده شود و گاو سنگسار شود.»
  • سفر خروج - باب ۲۱، آیه: ۲۸، ۲۹، ۳۲

احادیث شیعه

همچنین ببینید: سنگسار در اسلام

علی خطاب به خوارج می‌گوید: و حال اینکه می‌دانید پیامبر صلّی اللّه علیه وآله زناکار همسردار را سنگسار می‌کرد سپس بر جنازه‌اش نماز می‌خواند و ارثش را به اهلش می‌سپرد … و زناکار بی‌همسر را تازیانه می‌زد، آن گاه قسمت هر دو را از غنیمت می‌پرداخت و حق داشتند زنان مسلمان را به همسری بگیرند …

احادیث اهل سنت

• الشعبی روایت می‌کند: بعد از اینکه علی زنی را در یک روز جمعه سنگسار کرد، گفت "من او را طبق سنت رسول‌الله سنگسار کردم.
• جابر روایت می‌کند: مردی از قبیله بنی اسلم وقتی که پیامبر در مسجد بود به نزد وی آمد و گفت «من آمیزش جنسی غیر مشروع داشته‌ام.» پیامبر چهره اش را از او به سوی دیگری برگرداند. مرد باز جلوی صورت پیامبر آمد و چهار شاهد علیه خودش آورد. پیامبر اورا صدا کرد و گفت «آیا تو دیوانه‌ای؟، و پرسید آیا تو ازدواج کرده‌ای؟» مرد گفت «آری» پیامبر دستور داد تا اورا در مصلی سنگسار کنند. وقتی سنگها از گوشه‌های تیزشان بر او برخورد کردند او فرار کرد، اما اورا در حرا گرفتند و بعد کشتند.
• ابن‌عباس گزارش داد که پیامبر به معز بن مالک گفت: آیا چیزی که در مورد تو به من رسیده‌است صحیح است؟ او گفت: در مورد من چه به تو گفته‌اند؟ پیامبر گفت: گفته‌اند که تو با یک کنیز (برده دختر) زنا کرده‌ای. او گفت آری من اینکار را کرده‌ام، و چهار بار به این گناه خود شهادت داد. سپس پیامبر اورا محکوم کرد و او سنسگار شد.
• عباده بن صامت نقل کرده‌است، که رسول‌الله می‌گفت «از من فراگیرید»، الله راهی را برای آنها مقرر کرده‌است. وقتی که مرد مجردی با زن مجردی زنا می‌کند باید آنها را صد ضربه شلاق بزنید و یک سال آنها را حبس کنید، و وقتی که مرد متأهلی با زنی متأهل زنا می‌کند آنها را باید صد ضربه شلاق زد و بعد آنها را سنگسار کرد.
• ابن‌عباس نقل می‌کند:

وقتی معز بن مالک پیش پیامبر آمد (برای اعتراف کردن)، پیامبر به او گفت تو احتمالاً تنها اورا (زن را) فقط بوسیده‌ای، یا به او چشمک زده‌ای و یا به او نگاه کرده‌ای. او گفت «نه‌ای رسول خدا!» پیامبر با حسن تعبیر به او گفت، «آیا به او دخول کرده‌ای؟»، راوی اضافه کرد، بعد از آن (بعد از اعتراف کردن وی) پیامبر دستور داد که او را سنگسار کنند.

• جابر بن عبدالله انصاری روایت می‌کند: مردی از بنی اسلم آمد پیش رسول‌الله آمد و به او اطلاع داد که زناکرده بود و ۴ بار علیه خود شهادت داد. رسول‌الله دستور داد مرد را سنگسار کنند چرا که او متأهل بود
• جابر بن عبدالله گزارش داد: رسول‌الله (ص) فردی از بنی اسلم و یهودی را با زنش سنگسار کرد
• ابن‌عباس روایت می‌کند: من می‌ترسم که بعد از گذشت زمانی زیاد، کسی بگوید «به الله، ما آیه‌ای در مورد سنگسار در قرآن نمی‌یابیم»، و به همین دلیل با ترک یک وظیفه که الله آنرا وحی کرده‌است به گمراهی بروند؛ و مجازات سنگسار باید در مورد هر انسانی که ازدواج کرده باشد (مرد و زن)، و دچار دخول غیرشرعی شود، در صورتی که اگر شاهدان لازمه شهادت دهند و یا اینکه حاملگی و یا اعتراف اتفاق بیافتد پیاده شود. سفیان ادامه داد «من این حدیث را اینگونه به یاد می‌آورم» عمر گفت «به راستی که پیامبر خدا مجازات سنگسار را پیاده کرد و ما نیز بعد از او این کار را انجام دادیم».
• از ابن‌عباس نقل شده که گفت: عمر گفت: خداوند رسول خدا را به حق فرستاد و بر او کتاب را نازل کرد. پس در بین آنچه بر وی نازل شده بود آیه سنگسار بود. پس ما آن را خواندیم فهمیدم وبا تمام وجود درک کردیم. رسول خدا سنگسار کرد، وما هم سنگسار نمودیم، پس ترسیدم که اگر مدتی بر مردم بگذرد کسی بگوید که قسم به خدا ما این آیه را در کتاب خدا نمی‌بینیم. پس به سبب ترک یکی از واجبات الهی به گمراهی بیفتند
• عبدالله بن عمر روایت می‌کنند:

یک یهودی زن و مردی را از میان خودشان آورد که با هم رابطه نامشروع داشتند. پیامبر اسلام دستور داد این ۲ را در نزدیک قبرستان مسجد سنگسار کنند

• ابو حریه و زید بن خالد الجهانی روایت می‌کنند:

مرد عربی پیش پیامبر اسلام آمد و گفت رسول‌الله، می‌خواهم بر اساس قوانین خدا برای ما قضاوت کنید. مخالف وی که بیشتر از او گوش می‌داد هم گفت بله قضاوت کنید بین ما بر اساس قوانین خدا و اجازه بدهید تا من هم سخن بگویم رسول‌الله گفت حرف بزن. او گفت پسر من کارگر این مرد است و با زنش رابطه نامشروع داشته مردم گفتند او باید سنگسار شود تا بمیرد. در عوض من حاضر شدم هزار گوسفند بعلاوه کنیزی خسارت دهم سپس من از فاضل دینی در اینباره پرسیدم. او به من گفت پسرت باید ۱۰۰ ضربه شلاق بخورد و ۱ سال تبعید شود؛ و زن این مرد باید سنگسار شود. رسول‌الله گفت بر اساس قانون الله بین شما قضاوت خواهم کرد کنیز و گوسفند به تو برخواهد گشت. پسرت ۱۰۰ ضربه شلاق خواهد خورد و یک سال تبعید می‌شود. تو انیس اگر زن این مرد اقرار به گناه کرد، سنگسارش کن. اونیس صبح روز بعد پیش زن رفت. زن اقرار کرد. پس رسول‌الله دستور داد تا زن را سنگسار کنند.

• ابوبکره روایت می‌کند:

پیامبر (ص) زنی را سنگسار کرد. چاله‌ای که زن در آن قرار داشت (تا سنگسار شود)، (از پا) تا نوک پستان‌هایش عمق داشت

• از عبدالله بن عباس نقل شده‌است که عمر در خطابه‌ای در حالی که روی منبر رسول‌الله نشسته بود گفت: براستی که الله تعالی محمد را با حقیقت فرستاد قرآن را نیز با او نازل کرد. آیه مربوط به سنگسار زناکار درمیان آیات وحی شده بود و ما آنرا خواندیم و فهمیدیم و حفظ کردیم. پیامبر سنگسار کرد و ما نیز بعد از او سنگسار کردیم. من بیمناک هستم که بعد از گذشت زمان شخصی بگوید ما سنگسار را در کتاب خدا نمی‌یابیم و با کنار گذاشتن یکی از فریضه‌های نازل شده توسط خدا به گمراهی بروند. همانا سنگسار کردن زناکار در صورتی که شاهدانی یافت شوند یا زناکار اعتراف کند یا آثار حاملگی در او یافت شود در قرآن یافت می‌شود و حق است.
• ابن عمر روایت می‌کند که رسول‌الله (ص) زن و مرد یهودی را سنگسار کرد تا بمیرند، چرا که زنا کرده بودند

یک یهودی آن ۲ را پیش پیامبر (ص) آورده بود.

• ابو حریه روایت می‌کند:

مردی پیش رسول‌الله آمد، زمانی که وی در مسجد بود و او را خطاب کرد: رسول‌الله، من زنا کرده‌ام. پیامبر روی برگردانید؛ ولی مرد ۴ بار علیه خودش شهادت داد. پیامبر گفت دیوانه شدی؟ مرد گفت نه. پرسید ازدواج کردی؟ مرد گفت آری. پیامبر گفت این مرد را ببرید و سنگسار کنید. جابر می‌گوید: من میان جمعیتی که سنگ پرانی می‌کردند حضور داشتم و ما او را در مصلا سنگسار کردیم. وقتی که بر اثر اصابت سنگ‌ها زخمی شد. فرار کرد ولی او را در الحره گرفتند و سنگسارش کردند

• یک مرد از قبیله اسلم، پیش پیامبر آمد و اقرار کرد که زنا کرده‌است. پیامبر رویش را برگردانید تا اینکه مرد ۴ بار علیه خودش شهادت داد. پیامبر گفت دیوانه شده‌ای؟ مرد گفت نه. پرسید: ازدواج کردی؟ مرد گفت: بله. سپس پیامبر دستور داد مرد را سنگسار کنند؛ و مرد در مصلا سنگسار شد. وقتی سنگ‌ها او را زخمی کردند، او فرار کرد ولی او را گرفتند و او سنگسار شد. پیامبر بر جنازه اش نماز خواند
• ابن عمر روایت می‌کند: یهودی زن و مردی را که زنا کرده بودند پیش پیامبر آورد و پیامبر دستور داد آنها را سنگسار کنند؛ و آنها نزدیک قبرستان مسجد سنگسار شدند.
• الشیبانی روایت می‌کند من از عبدلله ابن ابوجعفر پرسیدم «آیا رسول خدا مجازات سنگسار را انجام می‌داد؟»، پاسخ داد «بلی»، پرسیدم «قبل از نزول سوره نور، یا بعد از آن»، گفت «نمی‌دانم».

آیت‌الله محمد فاضل لنکرانی

• «چنانچه اصل زنا شرعاً ثابت شده و احصان ثابت نشده‌است فقط صد تازیانه بر او می‌زنند و سنگسار نمی‌شود.»
  • پاسخ و پرسش
• «بطور کلی اگر مرد یا زن آزادی که بالغ و عاقل است به اختیار خود زنا کند حد او صد تازیانه‌است؛ و اگر سه مرتبه زنا کند و در هر دفعه، تازیانه‌اش بزنند در مرتبه چهارم حد او کشتن است؛ ولی مرد محصن، یعنی مردی که زن دائمی دارد و در حالی که بالغ و عاقل و آزاد بوده با او نزدیکی کرده و هر وقت هم بخواهد می‌تواند با او نزدیکی کند، اگر چنین مردی به اختیار خود با زنی که بالغه و عاقله‌است زنا کند پس اگر پیرمرد است او را صد تازیانه می‌زنند و بعد سنگسار می‌کنند، و اگر جوان است او را فقط سنگسار می‌کنند.»
  • پاسخ و پرسش
• «چنانچه زنا با اقرارثابت شود و پس از مقداری سنگسار شدن از حفره فرار کند طبق نصّ و فتوا تعقیب نمی‌شود و او را رها می‌کنند و قدر متیقّن، موردی است که درد عذاب را گرچه به مقدار کم بچشد و پس از آن، فرار کند.»
  • پاسخ و پرسش

غلامرضا رضوانی عضو شورای نگهبان

• «به جای مجازات رجم (سنگسار) نمی‌توان مجازات دیگری را تعیین کرد، زیرا احکام اسلام تابع پسند و ناپسند جامعه نیست و ممکن است همین احکام در روزهای اول اسلام نیز برای مردم ناپسند بوده باشد.»
  • دسامیر ۲۰۰۲ میلادی

محمود هاشمی شاهرودی، رئیس قوه قضائیه

• «اجرای حکم سنگسار در اختیار حاکم شرع است و در حال حاضر جمهوری اسلامی به دنبال تعیین مجازات جایگزین برای این نوع از جرایم است.»
  • ۲۰۰۳ میلادی

محمد جواد لاریجانی دبیر حقوق بشر قوه قضائیه ایران

• «برخی فکر می‌کنند چون غربی‌ها راجع به سنگسار به ما فحش می‌دهند ما خجالت می‌کشیم که احکام را اجرا کنیم در صورتی که چنین چیزی نیست اصل فقه شیعه و فقه اهل بیت، فقه خجالت نیست.»
  • خبرگزاری دانشجویان ایران/ ۸ مهر ۱۳۸۶–۳۰ سپتامبر ۲۰۰۷
• «به رغم مخالفت جامعه جهانی از اصول سنگسار حمایت می‌کنم.»
• «عملاً حکم سنگسار در ایران پیاده نمی‌شود اما در قوانین ایران وجود دارد و طبیعی است که این قانون باید اجرا شود.»
  • خبرگزاری دانشجویان ایران/ ۸ مهر ۱۳۸۶–۳۰ سپتامبر ۲۰۰۷
• «غربی‌ها درباره سنگسار می‌گویند که شما طبق تعهدات بین‌المللی نباید «شکنجه» کنید یا مجازات «غیر متناسب» داشته باشید اما ما می‌گوئیم هر دو را قبول داریم ولی به آن‌ها جواب می‌دهیم که این (سنگسار) نه شکنجه‌است و نه مجازات غیر متناسب.»
  • خبرگزاری دانشجویان ایران/ ۸ مهر ۱۳۸۶–۳۰ سپتامبر ۲۰۰۷
• «غربی‌ها سنگسار را تنبیه نمی‌دانند بلکه می‌گویند این کار شکنجه‌است و حکم سنگسار با جرم تناسب ندارد، در حالی‌که آنها این عمل شنیع را آن قدر بد نمی‌دانند و می‌خواهند این تفکر خود را به ما تحمیل کنند.»
  • خبرگزاری دانشجویان ایران/ ۸ مهر ۱۳۸۶–۳۰ سپتامبر ۲۰۰۷

آیت الله سید محمدجواد غروی

سنگسار کردن زانی و زانیه را از احکام بنی اسرائیل می‌داند که خود بر دین موسی افزوده‌اند و ذکری از چنین حکمی در قرآن نیامده و در عمل قطعی پیامبر نیز وارد نشده‌است.

آیت‌الله منتظری

• «اگر دو طرف زنا یا یکی از آن دو دارای همسر دائمی باشد به گونه‌ای که هرگاه بخواهد با همسر خودنزدیکی کند مانعی در کار نباشد و با این حال تن به زنا داده باشد، زنایی که انجام گرفته نسبت به کسی که دارای همسراست «زنای محصن یا محصنه» نام دارد؛ و حد آن در مورد مردی که بالغ و عاقل و آزاد است و زن دائمی دارد و با زنی که بالغ و عاقل است نزدیکی کرده، اگر پیرمرد است ابتدا یکصد ضربه شلاق و سپس سنگسار است، و اگر جوان است فقط او را سنگسار می‌کنند و بنابراحتیاط واجب شلاق نزنند.»

دربارهٔ سنگسار در شعر

• یک دو سه سنگ … سار پریدند روز پیش

آن صبحِ زودِ لعنتیِ سردِ گرگ و میش

یک دو سه سنگ لحظه پرتاب گم شدند

شرمنده از دریدن چشمان قهوه‌ایش

حیّ علی… به سمت سرت سنگ پشت سنگ

قد قامتِ زنی که پر از لکه‌های ننگ

تا نیمه صورتی که فرورفته توی خاک

حالا برقص عاطفه با موسیقی ِ راک!

منابع

‎

جستارهای وابسته

• سنگسار در اسلام