رشحه
ظاهر
(تغییرمسیر از بیگم کاشانی)
سیده بیگم دختر هاتف کاشانی شهرتیافته با تخلُّصش به رشحه (۱۷۸۴، کاشان - حدود دههٔ ۱۸۱۰، کاشان) شاعر ایرانی بود.
دارای منبع
[ویرایش]غم نه، گر خاکم به باد از تندی خوی تو رفت | غم از آن دارم که محروم از سر کوی تو رفت | |
گلشن خلدش شود گر جا نیاساید دگر | «رشحه» مسکین که محروم از سر کوی تو رفت |
فلک کینه گرا دوش به آهنگ جفا | نیم شب پای فرو هشت به کاشانه ما | |
گفتم از بهر چه کار آمدهای گفت که جور | گفتم از بهر چه تقصیر بود گفت: وفا | |
هرکجا نام زدانش همه آفاق حجاب | هر کجا ذکر به نامش همه افلاک حیا |
جفا و جور تو عمری بدین امید کشیدم | که بینم از تو وفایی گذشت عمر و ندیدم | |
سزای آنکه ترا برگزیدم از همه عالم | ملامت همه عالم بین چگونه شنیدم | |
اگر چه سست بود عهد نیکوان اما | به سست عهدیت ای مه ندیدم و نشنیدم | |
دلم شکستی و عهد تو سنگدل نشکستم | ز من بریدی و مهر از تو بیوفا نبریدم | |
زدی به تیغ جفایم فغان که نیست گناهی | جز اینکه بار جفایت به دوش خویش کشیدم | |
تهی نگشت ز زهر غم تو ساغر عیشم | از آن زمان که شراب محبت تو چشیدم | |
کنون ز ریزش ابر عطاش «رشحه» چه حاصل | چنین که برق غمش سوخت کشتزار امیدم | |
ز جام عشق چو بیخود شدم چه جای شراب | ز مدح شاه چو سرخوش شدم چه جای نبیذم | |
ضیاءالسلطتنه خاتون روزگار که گوید | سپهر بر درش از بهر سجده باز خمیدم |
دربارهٔ رشحه
[ویرایش]- «رشحه شاعری بسیار توانا بود و «با لاله خاتون و مهری هروی و مهستی گنجوی که مهتر و بهتر شعرای نسوان میباشند همسر و برابر است.»
- محمودمیرزا، تذکره نقل مجلس
منابع
[ویرایش]- بنفشه حجازی. تذکره اندرونی: شرح احوال و شعر شاعران زن در عصر قاجار تا پهلوی اول. چاپ نخست، تهران: نشر قصیده سرا، ۱۳۸۲، ISBN 964-7675-76-3، ص ۷۸ تا ۸۲. برگرفته از محمودمیرزا، تذکره نقل مجلس.