برنار لو بوویه دو فونته‌نل

از ویکی‌گفتاورد
«خدای فونتنل خدای هیچ مذهب تاریخی، یعنی خدایی که خود را در تاریخ می‌نمایاند و نظام‌های جزمی می‌آفریند، نبود، بلکه خدای طبیعت بود که در ادراک علمی جهان خودنمایی می‌کند.» فردریک کاپلستون

برنار لو بوویه دو فونته‌نل (به فرانسوی: Bernard Le Bovier de Fontenelle) نویسنده قرن هفدهم میلادی اهل فرانسه است.

گفتاوردها دربارهٔ او[ویرایش]

  • «شاید بتوان بیشترین شهرت دوفونتنل را در فعالیت‌های او مکبنی بر عامه فهم کردن نظریات علمی دانست. او کار ادبی را از یک نمایشنامهٔ ناموفق، همراه با آثاری دیگر، آغاز کرد؛ ولی به زودی دریافت که جامعهٔ معاصر او از گزارش‌های روشن و قابل فهم دربارهٔ فیزیک نوین استقبال می‌کند… فونتل گذشته از کمک به انتشار معرفت اندیشه‌های علمی در قرن هجدم فرانسه، تا اندازه‌ای غیرمستقیم به رشد شکاکیت نسبت به حقایق مذهبی نیز مساعدت کرد.»
  • «[فونتنل] این نظر را که اساطیر یا افسانه‌ها ناشی از بازی قوهٔ مخیله است نه از عقل رد کرد و نوشت که مثلاً اساطیر یونان از میل آدمی به تبیین پدیده‌ها سرچشمه می‌گیرد و محصول عقل است، هر چند تخیل در شرح و بسط آنها سهم دارد. عقل آدمی در ادوار اولیه با عقل انسان امروزی تفوات اساسی نداشت. انسان اولیه و امروزی هر دو در تبیین پدیده‌ها و تأویل ناشناخته‌ها به شناخته کوشیده‌اند: فرق میان آنها در این است که در روزگاران اولیه معرفت مثبت به ندرت دست می‌داد و ذهن ناگزیر از توسل به تبیینات اساطیری بود؛ ولی در جهان امروز معرفت مثبت به حدی رشد یافته است که تبیین اساطیری رفته رفته جای خود را به تبیین علمی می‌دهد.»
  • «خدای فونتنل خدای هیچ مذهب تاریخی، یعنی خدایی که خود را در تاریخ می‌نمایاند و نظام‌های جزمی می‌آفریند، نبود، بلکه خدای طبیعت بود که در ادراک علمی جهان خودنمایی می‌کند.»

منابع[ویرایش]

  1. به نقل از فردریک کاپلستون، تاریخ فلسفه، جلد ششم: از ولف تا کانت، ترجمهٔ اسماعیل سعادت و منوچهر بزرگمهر، انتشارات سروش، ۱۳۷۵، صفحهٔ ۲۲.
  2. کاپلستون، تاریخ فلسفه، جلد ششم: از ولف تا کانت، صص ۲۲ و ۲۳.
  3. کاپلستون، تاریخ فلسفه، جلد ششم: از ولف تا کانت، صفحهٔ ۲۳.