حرم امام رضا

حرم امام رضا در مرکز شهر مشهد، استان خراسان رضوی، ایران؛ مجموعه‌ای تاریخی-مذهبی است که دربرگیرندهٔ مدفن علی‌رضا - امام هشتم شیعیان دوازده امامی - است؛ بزرگترین مسجد جهان در اندازه و در گنجایش، دومین است. پیرامون این مکان که نزد شیعیان به عنوان «حرم» گرامی داشته و مقدس شمرده می‌شود، دربرگیرندهٔ بناهای گوناگونی است که به تدریج در طول ۱۲ قرن پیرامون آن ساخته شده است و حدود ۳۴۷ هزار و ۹۹۳ مترمربع مساحت دارد (بدون محاسبه فضا های سر پوشیده (رواق های) زیر زمینی). از بناهای پیوستهٔ برجستهٔ آن مسجد بالاسر (مدفن و ضریح امام رضا) (ساختهٔ ۴۲۵ق/ ۱۰۳۳ م) و مسجد جامع گوهرشاد (ساختهٔ ۸۲۱ ق/ ۱۴۱۸م) است.
آستان قدس رضوی (تأسیس:۱۷۹۵م) سازمان اداریِ مدیریت حرم امام رضا و بنیادهای گوناگون وابسته.

گفتاوردها

• «این بارگاه کیست که از عرش برتر است/ وز نور گنبدش همه عالم منوّر است.»
  • خالد نقشبندی

در بارگاه حضرت رضا (ع)

گوشم به انتظار پیام تو بر در است		«کز هرچه بگذری سخن دوست خوشتر است»
ساقی بده پیاله پیاپی که جام ما		حالی نگشته چشم پی جام دیگر است
تا عقل در سر است به جز دردسر مخواه		زان می بده که داروی هر درد در سر است
تا نقش هست و نیست بسوزیم در ضمیر		آن آب ده که خاصیت آن چو آذر است
مطرب ره عراق و سپاهان فرو گذار		زان ره برو که رو به سوی کوی دلبر است
گر از بهشت عدن شنیدی حکایتی		آب و هوای خطّهٔ مشهد نکوتر است
بنگر به اعتدال هوایش که در تموز		صحن چمن ز سبزه چو دیبای اخضر است
سرمای دی نکرده به گلزار آن گذر		تا آنکه رفته آذر و دی در پس در است
من این صفا و لطف ندیدم به هیچ شهر		گویی که آب گلشنش از حوض کوثر است
خاکش فرح‌فزا بود و باد مشک بیز		وین عطر و بو شمامهٔ آن صحن اطهر است
آن درگهی که گرد رهش از سر شرف		زیبنده‌تر به فرق ز هر تاج و افسر است
آن بارگاه رفعت کز اعتبار و قدر		هر هفت آسمانش کمین بندهٔ در است
آن درگه رضا که گشاده است از کرم		بر هر که هست اگر که غنی یا که مضطر است
خواهم به بندگی درش عمر سر کشم		بر این گدا نگر که چه شاهیش در سر است
خوش کرده‌ایم دل به خیالی ز وصل دوست		ورنه وصل دوست به ما کی میسّر است

شمس‌الملوک مصاحب

• «... حرم مطهر رضوی قلب ایران است…»
  • سید عباس عراقچی
• «... زیارت امام رضا صفایی دیگر دارد.»
  • پرویز مظلومی
• «گنبد و بارگاه امام رضا علیه السلام در ایران است و ما ایرانی‌ها همگی کبوترهای آستان ایشان هستیم. نه اینکه ارادتمان به سایر ائمه تحت الشعاع باشد اما به هر حال کبوتر حرم امام رضا هستیم و ایشان که صدایمان می‌زنند پر می‌زنیم.
  این اتفاق از همان بچگی در ما بوده و مثل خون در رگهایمان جاری است. طوری که حتی اسم ایشان ما را منقلب می‌کند و این افتخاری است برای ما که کبوتر آستان ایشان هستیم.»
  • مازیار فلاحی
• «زیارت امام رضا علیه‌السلام از زیارت امام حسین علیه‌السلام بالاتر است، چرا که بسیاری از مسلمانان به زیارت امام حسین علیه‌السلام می‌روند ولی فقط شیعیان اثنی عشری به زیارت حضرت امام رضا علیه‌السلام می‌آیند.»
  • محمدتقی بهجت
• «باید فضایی به وجود آوریم که زائران حضرت ثامن الحجج (ع) بتوانند در آرامش و امنیت خاطر به اعمال معنوی خود بپردازند.»
  • محمود احمدی‌نژاد
• «وجود مرقد مطهر حضرت ثامن الحجج علیه السلام در ایران از افتخارات کشور است و باید هرچه می‌توانیم در بزرگداشت آن جایگاه رفیع تلاش کنیم..»
  • سید علی خامنه‌ای
• «این مسئله برای هر فردی افتخار است که بتواند روزی خادم حرم امام رضا (ع) شود. من البته تا الان این افتخار را نداشتم و این توفیق نصیب من نشده و امیدوارم روزی بتوانم در حرم امام رضا به زائران خدمت کنم.»
  • علی کریمی