طاهر بن حسین
طاهر بن الحسين الخزاعي المصعبي(مرگ ۲۰۱ خورشیدی) نامور به طاهر ذوالیمینین، طاهر فوشنجی، ابن بیت النار، طاهر یکم، سردار ایرانی مامون (در سده دوم و سوم هجری) بود. وی بنیانگذار دودمان طاهریان در خراسان به پایتختی نیشابور بود.
.png)
با منبع
[ویرایش]- «ای کاش می‌شد سرزمین محل سکونت یار خویش را اردوگاه لشکر خود کنم و شبی در آن جا به یادش بیارامم و با دیدن رخش،اندوه عالم را از دل تنگ خویش بزادیم.»
- از کتاب تاریخ خاندان طاهری، نوشته سعید نفیسی
- «در مرگ هم مردی باید.»
- به هنگام مرگ
- «دست راست من در خراسان در بیعت با مأمون است.»
- خطاب به علی بن موسی
نامه طاهر به پسرش عبدالله
[ویرایش]برای اداره امور امارت طاهری در خراسان
- «تقوای خدای بی‌همتا را پیشه کن و همواره او را ناظر بر کار خویش بدان و خوف او را از دل بیرون مکن.»
- «شب و روز نگهبان رعیتت باش. از امکانی که خدا به تو داده است، برای زندگی اخرویت بهره بگیر.»
- «همواره به یاد معاد و فرجام اخروی باش و بدان که در برابر الله خواهی ایستاد و باید که به او پاسخ دهی. چنان کن که الله همواره پشت‌بان تو باشد و روز قیامت تو را از کیفر و شکنجه در امان دارد.»
- «بدان که الله تعالٰی به تو نیکی کرده و تو را مکلف ساخته که با بندگانش به نیکی و دادگری رفتار کنی و احکام او را در میان آنها به اجرا درآوری. او بر تو مقرر کرده که در امور رعیت که به تو سپرده است نیک‌رفتار و مهرورز باشی، جان و مال و ناموس رعیت و مرزهای کشور را به شایستگی پاسدار باشی، جاده‌ها را امن داری و وسائل امنیت و آرامش وآسایش بندگانش را فراهم آوری. بدان‌که الله تعالٰی درباره این امور از تو بازخواست خواهد کرد و برای هر کاری که از تو سرزده باشد با کیفر یا پاداش او مواجه خواهی شد. فکر و خرد و دیده و دلت را بر این کار بگمار و مبادا که امور دنیایی از این راه بیرونت ببرد. بکوش که نخستین چیزی که به آن پابندی ورزی و کردارت را با آن بسنجی التزام به احکامی باشد که الله عَزَّوَجَلّ مقرر کرده است.»
- «بر ادای نمازهای پنج‌گانه استوار باش و مردم را به آن پابند کن تا به جماعت بگزارند؛ نمازها را در وقتش برگزار کن، همه آداب نماز را مراعات کن، وضو را به بهترین نحو بگیر، ذکر الله را بسیار بر زبان بران، قرآن را به نوای خوش بخوان، رکوع و سجود و تشهد را به تمام و کمال انجام بده، با نیت صاف به نماز ایست، و جماعتی که با تو و فرمان‌بر تو هستند را بر این شیوه تشویق کن و بدان که الله تعالٰی گفته نماز از زشتکاری و انجام کارهای ناپسند بازمی‌دارد.»
- «به سنت‌های رسول‌الله پابند باش و مردم را وادار تا به آنها پابندی ورزند. گام‌های نیکان پیشینه (سلف صالح) که پس از پیامبر آمده‌اند را دنبال کن. هرگاه امر مهمی برایت پیش آمد با تقوای الله و بهتری‌طلبی و پابندی به احکامی که او فرستاده است، از الله استعانت بجوی. به آنچه از امر و نهی و حلال و حرام در قرآن آمده است، پابند باش، به اخبار و آثاری که از رسول‌الله رسیده است، توجه داشته باش و به انجام احکام الله عَزَّوَجَلّ که بر تو مقرر شده است، کوشا باش. در آنچه که دوست می‌داری یا دوست نمی‌داری، هیچ‌گاه از عدالت‌ورزی خسته مشو، چه درباره نزدیکان باشد و چه درباره دوران.»
- «فقه و اهل فقه و دین و حاملان دین را ارجمند بدار، کتاب الله و کسانی که بر اساس کتاب الله عمل می‌کنند را ارجمند بدار، زیرا زیباترین چیزی که انسان را زیور می‌دهد، فقه دین و کوشش در طلب فقه و شناخت اموری است که انسان را به الله نزدیک می‌کند.»
- «فقه و علم دین است که به سوی خیر رهبر می‌شود و امر به خیر و نهی از معاصی و خطاها می‌کند. شناخت الله و شناخت عظمت و جلال او است که بنده را در روزِ قیامت به درجات والا می‌رساند و در دنیا باعث کسب احترام می‌شود. از این راه است که تو احترام مردم را کسب می‌کنی و هیبت از قدرت خویش را در دل‌ها می‌نشانی و مردم به تو اعتماد می‌یابند و دل‌هاشان به تو آرام می‌گیرد.»
- «بدان که انصاف و میانه‌روی در امور دنیا عزت می‌آورد و از معاصی باز می‌دارد و به تو در راه اصلاح امور یاری می‌رساند و کارگزاران و رعایایت را به راه اصلاح در می‌آورد. انصاف و میانه‌روی بورز تا امورت به کام شود و توانت افزون گردد و رعایایت از خاص و عام اصلاح شوند. همواره در همه امورت الله را در نظر داشته باش، که اگر چنین کنی رعیتت به فرمان‌بری از تو پابندی خواهند ورزید.»
- «هیچ‌کدام از کارگزارانت را بر اساس بدگمانی و پیش از آنکه یقین یابی که خطایی مرتکب شده است برکنار مکن و بدان که بدگمانی و وارد آوردن تهمت به بی‌گناهان از گناهان و خطاهای بزرگ است.»
- «همواره نسبت به کارگزارانت خوش‌بین باش و بدگمانی را از خودت دور کن؛ که اگر چنین کنی آنها یاورانت خواهند بود. مبادا که شیطان تو را وسوسه کند که بر کارگزاران بی‌گناه خویش بدگمان شوی، که اگر چنین کنی هم قدرت خویش را کاسته خواهی کرد و هم لذت زندگی را از خودت و دیگران دور خواهی کرد.»
- «خوشبینی مایه نیرومندی و آرامش است و سبب می‌شود که محبت تو در دل‌ها ریشه بدواند و امور کشور به دلخواه تو به درستی پیش رود. ولی البته نباید که خوشبینی به کارگزاران مانع کندوکاو در امور ملک و ملت و نظارت بر کارکردهای مسئولان امور باشد. چنان باش که نظارت مستقیم بر کارهای اولیای امور و اطلاع از اوضاع و احوال رعایا و کوشش در برآوردن خواسته‌های رعایا و اصلاح امور آنها اولین و آخرین هم و غم تو باشد، که دین به این راه بر پا داشته می‌شود و سنت به این راه زنده می‌ماند.»
- «در همه این امور نیتت را صافی کن، همواره خویشتن را بر جاده صواب بدار.»
- «فراموش مکن که هر چه در کشور اتفاق افتد، مسئولش در برابر الله تعالٰی تویی.»
- «الله تعالٰی دین را نگهبان و مایه عزت قرار داده است و هر که از آن پیروی کند و به آن پابند باشد را بلند می‌کند.»
- «با کسانی که زیر اداره تو هستند، به دین‌داری و راه هدایت رفتار کن.»
- «مسئولان امور را همواره بر دین‌داری و دادگری بدار؛ حدود الله را نسبت به کسانی که مرتکب جرم و جنایت می‌شوند، به درستی اجرا کن و همواره بکوش که کیفرها با بزه‌ها تناسب داشته باشد و از دست تو به کسی ستم نشود.»
- «از دست نهادن اجرای احکام الله سبب می‌شود که خوشبینی مردم از تو کاسته شود.»
- «بر سنت‌های شناخته شده برو و از بدعت‌ها و موارد شک دوری کن تا دینت سالم و شخصیتت پابرجا بماند.»
درباره او
[ویرایش]- «يا ذااليمنين وعين واحده نقصان عين ويمين زائدة.»
- شاعر ناشناس
- «آيا می‌خواهید مانند طاهر و هرثمه باشید ولى مذهب و عقيده‌ات بر خلاف آنچه اكنون انجام می‌دهید باشد؟»
- علی بن موسی الرضا خطاب به احمد بن عمر و حسين بن ثويربن ابى فاخته
پیوند به بیرون
[ویرایش]- Tahirid Rulers: Muhammad of Khorasan, Abdullah Ibn Tahir Al-Khurasani, Tahir Ibn Husayn, Tahir Ii of Khorasan, Talha of Khorasan
- [۱]
