کودتای ۲۸ مرداد

کودتای ۲۸ مرداد همچنین شناخته‌شده به کودتای ۱۹۵۳ ایران به سرنگونی نخست‌وزیر منتخب ایران محمد مصدق در ۱۹ اوت سال ۱۹۵۳ ختم شد که با بریتانیا با عنوان «عملیات بوت» و با ایالات متحده آمریکا با عنوان «پروژه TPAJAX» هماهنگ شده بود.

گفتاوردها

• «ظرف ۳۶ سال گذشته ... فقط یک نکته برای‌مان اهمیت داشته است؛ اینکه به کمک کودتای ۲۸ مرداد، زورگویی آمریکایی‌ها را نشان دهیم. برای ما نه خیلی مهم بوده است که چرا و چگونه کودتا می‌تواند با موفقیت اتفاق بیفتد (به قول آمریکایی‌ها ارزان‌ترین کودتای تاریخ) و نه به بسیاری از نکات تاریخی، سیاسی و جامعه‌شناختی این تراژدی ملی تاریخ معاصر ما اهمیت داده‌ایم. تنها نکته بااهمیت آن بوده است که از کودتا برای مقاصد سیاسی بتوانیم بهره‌برداری کنیم و این مشکل ما با بسیاری از پدیده‌های تاریخ معاصر است که صرفاً، تکرار قرائت رسمی در آن و نه واکاوی همه زوایای آن، دنبال می‌شود.»
  • صادق زیباکلام
• «چه آمریکا چه انگلیس خودشون کنتردیکت کردند (منکر شدند) بی‌بی‌سی تکذیب کرد که اصلاً من برنامه‌ای نداشتم در ایران و ...، بنابراین اگر کسی اومد و حرفی زد ... . این انقلاب و این رستاخیز 28 مرداد را مردم درست کردند. مسلماً انگلیس، فرانسه، آلمان و آمریکا به یک کشور متمدن تاریخی علاقه‌مندند به خاطر اینکه این کشور از لحاظ سوق‌الجیشی چه در گذشته، چه در حال و چه در آینده اثر داره، یه کشوری که مردمانی هستند تاریخی، روی این اصل مسلماً روی منافعشون هر کاری لازم باشه میکنن، هیچ ایرادی هم بهشون نیست، اگر اونروز جنگ سرد بین آمریکا و روسیه هست هر دو برای منافع خودشون سعی می‌کنند که اونچه را که لازمه بکنند، همینطور که اگر روسیه یعنی شوروی موفق شده بود ایران رو می‌گرفت بلایی که سر آقای بِنِش آمد سر دکتر مصدق می‌آمد و همینطور که اگر اونجا را گرفته بود، عراق و افغانستان رو دست انداخته بود و روی نقشی که داشت و روی سوق‌الجیشی‌ای که داشت کمونیست شاید از بین نمی‌رفت چون اونروز غرب آمادگی نداشت. متأسفانه ما عادت کردیم که هر چیزی که میخایم، بگیم و یواش‌یواش گاهی اوقات اینا به یک پرسیدنتی میشه که مردم از روش می‌گیرن همونطور که لندن کتاب من رو دروغ، چیز دیگری از ایران درست کردند.»
  • اردشیر زاهدی
• «۲۸ مرداد سالروز یک روز غم انگیز در تاریخ ماست، ما فاقد شخصیت ملی و مستقل در جهان بودیم، ما زمانی مچاله، تحقیر و وابسته شدیم و شکست خوردیم اما امروز در حال شکست‌دادن سیاست‌های آمریکا و تمام متحدانش هستیم.»
  • حسین سلامی