هرمز چهارم

هرمز چهارم از ۵۷۹ تا سال ۵۹۰ میلادی، بیست و سومین پادشاه ساسانی بود. وی پسر انوشیروان بود.

دربارهٔ او

• «گفته‌اند که هرمز مظفر و منصور بود و هرچه می‌خواست به آن می‌رسید. بافرهنگ و عاقل و زیرک ولی بداندیش بود و در این صفت به دایی‌های ترک خود برده بود.
  • طبری
• «همی خواهم از پاک پروردگار / که چندان مرا بر دهد روزگار ** که درویش را شاد دارم بگنج / نیارم دل پارسا را به رنج ** چنین بود تا شد بزرگیش راست / بر آن چیز بر پادشه شد که خواست ** برآشفت و خوی بد آورد پیش / به یک سو شد از راه و آیین خویش»
  • فردوسی در بیان تاجگذاری هرمز
• «... ولیعهد پدر بود و نیز سیرت پسندیده داشت، اما در عدل مبالغت‌ها کرد پیش از اندازه چنان‌که بزرگان دولت او از آن نفور شدند.»
  • ابن بلخی
• «هرمز را گفتند وزیران پدر را چه خطا دیدی که بند فرمودی گفت خطایی معلوم نکردم و لیکن دیدم که مهابت من در دل ایشان بی کرانست و بر عهد من اعتماد کلی ندارند ترسیدم از بیم گزند خویش آهنگ هلاک من کنند پس قول حکما را کار بستم که گفته‌اند: از آن کز تو ترسد بترس ای حکیم // وگر با چنو صد بر آیی به جنگ ** از آن مار بر پای راعی زند // که ترسد سرش را بکوبد به سنگ ** نبینی که چون گربه عاجزشود // بر آرد به چنگال چشم پلنگ»
  • سعدی، گلستان، باب اول در سیرت پادشاهان

منابع

• محمدی ملایری، محمد. تاریخ و فرهنگ ایران. جلد اول. تهران: انتشارات توس، ۱۳۷۹. شابک: ۷-۵۲۷-۳۱۵-۹۶۴