مصطفی کمال آتاترک

مصطفی کمال آتاترک (زاده ۱۸۸۱ – درگذشت ۱۰ نوامبر ۱۹۳۸) رزمنده جنگ استقلال ترکیه و دولت‌مرد، نویسنده و بنیان‌گذار جمهوری ترکیه بود. او از طرفداران سکولاریسم و ناسیونالیسم بود.

مردم من قصد دارند اصول دموکراسی، دیکته حقایق و آموزه‌های علوم را بیاموزند. خرافات باید برود.

گفتاوردها

• «خط دفاعی وجود ندارد بلکه یک سرزمین دفاعی است و آن سرزمین کل سرزمین مادری است! حتی یک اینچ از سرزمین مادری ممکن نیست بدون اینکه در خون شهروندانش خیس شود، رها شود.»
• «اگر زندگی یک ملت با خطر روبرو نشود، جنگ قتل است.»
• «هدف ما اکنون تقویت روابط است که ما را به ملل دیگر پیوند می‌دهد. ممکن است کشورهای بسیاری در جهان وجود داشته باشد، اما فقط یک تمدن وجود دارد و اگر یک ملت برای پیشرفت باشد، باید بخشی از این تمدن باشد. امپراتوری عثمانی روزی رو به افول گذاشت که با افتخار موفقیت خود در برابر غرب، روابطی را که او را به ملل اروپایی پیوند داده بود، قطع کرد.»
• «در زندگی بشر، بازیکنان دین پیدا خواهید کرد تا زمانی که دانش و مهارت دین از همه خرافات پاک شود و با روشنگری علم واقعی پاکسازی و کمال شود.»
• «... ای فرزند ترک نسل‌های آینده! همان‌طور که می‌بینید، حتی در این شرایط و شرایط، وظیفه شما برای نجات استقلال و جمهوری ترکیه است! قدرتی که شما نیاز دارید در خون نجیب موجود در رگهای شما وجود دارد!»
• «من هیچ دینی ندارم و در بعضی مواقع آرزو می‌کنم که همه ادیان در کف دریا باشند. او یک حاکم ضعیف است که برای حمایت از دولت خود به دین احتیاج دارد. انگار او مردمش را در دام می‌گرفت. مردم من قصد دارند اصول دموکراسی، دیکته حقایق و آموزه‌های علوم را بیاموزند. خرافات باید برود. بگذارید آنها همان‌طور که می‌خواهند عبادت کنند. هر کس می‌تواند وجدان خود را دنبال کند، مشروط بر اینکه با دلیل عقل تداخل نداشته باشد یا او را علیه آزادی همنوعان خود پیشنهاد دهد.»
• «ما اصول خود را جزمی نمی‌دانیم که در کتابهایی وجود دارد که گفته می‌شود از بهشت آمده‌است. ما الهام خود را نه از بهشت یا از دنیایی غیب، بلکه مستقیماً از زندگی مشتق می‌کنیم.»
• «ملتی که قربانی نهایی برای زندگی و آزادی است، مورد ضرب و شتم قرار نمی‌گیرد.»
• «صلح در میهن، صلح در جهان.»
• «به دنبال صلح پایدار، اتخاذ تدابیر بین‌المللی برای بهبود تعداد زیاد توده‌ها ضروری است. رفاه کل نسل بشر باید جایگزین گرسنگی و ظلم شود. باید به مردم دنیا آموخته شود که از حسادت، هراس و طغیان خودداری کنند.»
• «حتی قبل از پذیرش دین اعراب، ترکان ملتی بزرگ بودند. این دین پس از پذیرش آیین اعراب، در ترکیب اعراب، پارس‌ها و مصریان با ترک‌ها برای ایجاد یک ملت تأثیرگذار نبود. (این آیین) بلکه، پیوند ملی ملت ترکیه را سست می‌کرد، هیجان ملی را بی‌حس می‌کرد. این خیلی طبیعی بود زیرا هدف دینی که توسط محمد، بر سر همه ملت‌ها بنا شده‌است، کشیدن به سمت یک سیاست ملی اعراب است.»
• «ادیان اساس استبداد پادشاهان و سلاطین بوده‌اند.»
• «هرچه در جهان می‌بینیم، کار خلاقانه زنان است.»
• «صدای شما صدای من است. این را فراموش نکن!»
• «بشر یک بدن واحد است و هر ملتی جزئی از آن بدن است. ما هرگز نباید بگوییم "اگر بخشی از جهان بیمار شود، برای من چه اهمیتی دارد؟" اگر چنین بیماری وجود دارد، باید خودمان را نگران کنیم و گویا دچار آن بیماری شده‌ایم.»
• «ملت ایمان خود را بر این باور قرار داده‌است که تمام قوانین باید از نیازهای واقعی در اینجا به عنوان یک واقعیت اساسی زندگی ملی الهام گرفته شوند.»
• «بشر از دو جنس، زن و مرد تشکیل شده‌است. آیا با پیشرفت تنها یک بخش ممکن است بشر رشد کند و بخش دیگر نیز نادیده گرفته شود؟ آیا ممکن است اگر نیمی از جرم با زنجیرهایی به زمین وصل شود که نیمه دیگر بتواند از آن به آسمان بیفتد؟»
• «ما با دعا جنگ نبردیم بلکه با خون سربازانمان پیروز شد.»
• «استاد واقعی ترکیه دهقانان است.»
• «من هیچ آیه، جزم و هیچ گونه اصول استاندارد و قالب بندی شده را به عنوان میراث اخلاقی نمی‌گذارم. میراث اخلاقی من علم و عقل است. کاری که من برای ملت ترکیه انجام داده‌ام و در نظر گرفته‌ام. هرکسی که مایل است ایده‌های خود را بعد از من مناسب سازد، میراث اخلاقی من خواهند بود به شرط آنکه راهنمایی علم و عقل را در این محور تأیید کنند.»
• «مشعلی که ملت ترکیه در دست و ذهن خود نگه داشته‌است، در حالی که در راه پیشرفت و تمدن حرکت می‌کند، علوم مثبتی است.»
• «حاکمیت و سلطنت هرگز با بحث دانشگاهی تصمیم نمی‌گیرد. آنها به زور تصرف می‌شوند. سلسله عثمانی به زور دولت ترکها را به تصرف خود درآورد و شش قرن بر آنها سلطنت کرد. اکنون ملت ترکیه به‌طور موثق حاکمیت خود را به دست آورده‌است … این یک واقعیت برجام است … اگر کسانی که در اینجا جمع می‌شوند … موضوع را در پرتو طبیعی خود ببینند، همه ما موافق خواهیم بود. در غیر این صورت، حقایق هنوز پیروز خواهند شد، اما برخی از سر ممکن است به گردش درآیند.»
• «علم واقعی‌ترین راهنما برای تمدن، زندگی، برای موفقیت در جهان است. جستجوی راهنمایی غیر از علم پوچی، جهل و بدعت است.»
• «جمهوری ترکیه نمی‌تواند کشوری از شیوخ، دراویش و مریدان باشد. واقعی‌ترین و واقعی‌ترین نظم، نظم تمدن است.»
• «پیروزی متعلق به کسانی است که می‌توانند بگویند «پیروزی مال من است». موفقیت متعلق به کسانی است که می‌توانند در آخر بگویند «من موفق خواهم شد» و می‌گویند «من موفق شده‌ام».»
• «دیدن من لزوماً به معنای دیدن صورتم نیست. برای درک افکارم، احساس من این است که مرا دیده‌است.»
• «کسانی که وجود همه انسانها را در شخص خود می‌بینند، بدبخت هستند. بدیهی است که آن مرد به عنوان یک فرد ناپدید می‌شود. نیاز به رضایت و خوشبختی هر فردی برای زندگی، این است که نه برای خود بلکه برای آینده کار کند. انسان بصیرت فقط می‌تواند از این طریق عمل کند. لذت کامل و خوشبختی در زندگی، اما افتخار، حضور، خوشبختی نسلهای آینده را می‌توان یافت.»
• «شما ایرانی ها قدر ملیت خود را نمی شناسید، نمی دانید که ریشه داشتن، و حقِّ آب و گِل داشتن، در قسمتی از زمین چه نعمت عظیمی است. ملیت وقتی مصداق پیدا می کند که آن ملت را بزرگان ادب و حکت و سیاست، و در معارف و تمدن بشری سابقهٔ ممتد باشد. شما قدر و قیمت بزرگان خود را نمی شناسید و عظمت شاهنامه را در نمی یابید که این کتاب سند مالکیت و ملیت و ورقهٔ هویت شماست، و من ناگزیرم برای ملتم چنین سوابقی را دست و پا کنم.»