حسام‌الدین سراج
حسام‌الدین سراج (۱۳۳۷ / ۱۹۵۸م)، خواننده موسیقی سنتی ایرانی و نوازندهٔ سنتور و سه‌تار.
گفتاوردها
[ویرایش]- «بسیار مشتاق دیدار دیار و مردمان افغانستانم… خیلی علاقه‌مند هستم که اگر توفیق شود این کشور و مردمانش را ببینم.»[۱]
- «اشتراکات فرهنگی [میان ایران و افغانستان] شامل چند بخش است؛ زبان، موسیقی و تبعات فرهنگ قدیم. ما در تاریخ سابقه فرهنگی مشترکی با افغانستان داریم. مثلاً وقتی می‌گوییم خواجه عبدالله انصاری، او از هرات است اما ما به عنوان یک ایرانی، او را می‌شناسیم. ما دو ملت خودمان را از هم و یکی می‌دانیم و تفاوتی میان خود و افغان‌ها قایل نمی‌شویم. اما تفاوت‌هایی هم در این بین هست؛ مثلاً گویش در زبان. فارسی یکی است اما لهجه متفاوت است و این لهجه خودش فرهنگ ویژه‌ای ایجاد می‌کند؛ چون صاحبان لهجه مشترک وحدت رویه بیشتری با هم دارند… ما فضاهای مشترک معماری داریم. معماری دوره تیموری و سلجوقی و فضاهایی که در ایران و هرات داریم، کاملاً شبیه هم است که نشان می‌دهد در آن دوران ما معماری مشترک هم داشته‌ایم.»[۲]
- «امروز گاهی برای ما، موسیقی افغانستانی خیلی دلنشین‌تر از موسیقی ایرانی جلوه می‌کند و این به دلیل همان سابقه فرهنگی مشترک و ویژگی‌های تاریخی‌ای است که شاید عهد ازل را به یاد ما می‌اندازد. فضای موسیقی افغانستان برای ما بسیار شیرین و دلنشین است.»[۳]
- «اذان مؤذن زاده و ربنای شجریان اوج هنر آیینی ماست»[۴]