بخت‌آفرید
بخت آفرید نام یکی از موبدان (موبد در آئین زرتشت به فرد روحانی اطلاق می‌شود) دربار خسرو انوشیروان(پسر سوم قباد یکم شاهنشاه ساسانی) بود.
از نوشته‌های به جا مانده از او می‌توان بزرگ میترای بُختگان (اندرزنامه بخت آفرید و بزرگمهر و خسرو انوشیروان) را نام برد.
بخت آفرید جزء گروهی از مباحثان و موبدان کار آزموده زرتشتی بود که در مناظرات با مزدکیان پیروز شدند و موجب از بین رفتن فرقه مزدکیان و محکم شدن بنیان پادشاهی خسرو انوشیروان دادگر و رسمی شدن دین زرتشتی در ایران شدند.
بخت آفرید در متون پهلوی:
نسک‌های پهلوی از پیشوایی پارسا به نام بخت آفرید یاد می‌کنند که در روزگار خسرو انوشیروان می‌زیسته‌است. چنان‌که از درون مایه این نسک‌ها برمی‌تابد بخت آفرید از مفسران نام‌آور اوستا و زند (اوستا) در آن روزگار بوده‌است. وی در میان مردم روزگار خویش به رادی و پارسایی مشهور بوده و مردمان حرمت بسیار بر او می‌نهادند. مشهور است که پس از سرکوب مزدک بامدادان و هوادارانش، خسرو انوشیروان از بخت آفرید پارسا، خواست تا دین را از آلودگی‌های فکری و اندیشه‌های اشتراکی مزدکیان، پالوده سازد.
گفتاوردها
[ویرایش]گوشه ای از سخنان بخت آفرید و آذرباد زردشتان:
- «گویند که بُخت آفرید گفت که هیچ مردم نیست از من توانگر به جز او که از من خرسند تر است.»
- «این را نیز گفت که اگر همهٔ مردم گیتی به هم رسند پس من را توانگر کردن نتوان، زیرا به یک دست گیرم و به دیگر دست دهم (و فقط) رنج به من ماند.»
منابع
[ویرایش]- ابراهیم پورداوود؛ خرده اوستا
- محمدتقی بهار؛ سبک‌شناسی (کتاب)
- علی‌اکبر دهخدا، لغت نامه دهخدا
