خاقانی

خاقانی شروانی، از بزرگترین قصیده‌سرایان ایرانی است. زادگاه وی شروان است و در سال (۵۹۵ (هجری قمری)) به تبریز درگذشت.

دارای منبع

• «آن مصر مملكت كه تو ديدی خراب شد// وآن نيل مكرمت كه شنيدی سراب شد»
  • دیوان اشعار
• «از مزاج اهل عالم مردمی كم جوی از آنك// هرگز از كاشانه كركس همايی برنخاست»
  • دیوان اشعار
• «باور نكردمی كه رسد سوی كوه، كوه// مـردم رسد به‌مردم باور بكردمی// كوهی بود تنم كه بدو كـوه غم رسيد// من مردمم چرا نرسيـدم به‌مردمی»
  • دیوان اشعار
• «جان صرف كند در آرزويم// گر خود همه شير مرغ جويم»
  • دیوان اشعار
• «خركی را به‌عروسی خواندند// خر بخنديد و شد از قهقهه سست// گفت من رقص ندانم به‌سزا// مطـربی نيز ندانم به‌درست// بهر حمالی خواننـد مرا// كآب نيكـو كشـم و هيـزم چست»
  • امثال و حکم - دهخدا
• «خصم تو كور و تو آئينه// كور آئينه شناسد؟ هيهات»
  • دیوان اشعار
• «دورنگی ِ شب و روز ِ سپهر بوقلمون// پرند عمر تورا می‌برند رنگ و بها»
  • دیوان اشعار
• «شیر برفینم، نه‌آن شیری که بینی صولتم// گاو زرینم، نه‌آن گاوی که یابی عنبرم»
  • امثال و حکم - دهخدا
• «ما بارگه داديم، اين رفت ستم برما// بر قصر ستم‌کاران گوئی چه‌رسد خزلان»
  • قصیده ایوان مدائن از دیوان خاقانی - دکتر ضیاءالدین سجادی
• «نشاید بردن اندُه را به‌اندوه// نشاید کوفت آهن جز به‌آهن»
  • امثال و حکم - دهخدا
• «نکهت حور است يا صفای صفاهان// جبهت جوز است يا لقای صفاهان// ديو رجيم، آن‌که بود دزد بيانم// گر دم طغيان زد از همای صفاهان// او به‌قيامت سپيدروی نخيزد// زانکه سيه بست برقفای صفاهان// اهل صفاهان مرا بدی زچه گويند// من چه خطا کرده‌ام بجای صفاهان...// کردهٔ ِ قصار، پس عقوبت حداد// اين "مثل" است آن ِ اوليای ِ صفاهان»
  • قصیدهٔ اصفهان و اعتذار از هجوی که مجیرالدین بیلقانی سروده و به‌او نسبت داده بود
• «وصل تو بی‌هجر توان ديدنی// گوشت جدا كی شود از استخوان.»
  • امثال و حکم - دهخدا
• «همتت در جهان نمی‌گنجد// هفت دریا سـبو نمی‌دارد»
  • دیوان اشعار

درباره خاقانی

• «کيست که پيغام من به‌سوی شروان برد// يک سخن ازمن بدان مرد سخندان برد// گويد خاقانيا! اين‌همه ناموس چيست// نه هرکه دو بيت گفت، لقب زخاقان برد»
  • جمال‌الدین عبدالرزاق
• «همی گفتم که خاقانی دريغا گوی من باشد// دريغا من شدم آخر دريغا گوی خاقانی»
  • نظامی