قالی و قالی‌بافی

قالی، قالیچه، قالی بافی (یا فرش) موضوع این نوشتار است.

«وقتی می‌نشستم پای دار قالی، انگار همهٔ ناراجتی‌ها و خیالات می‌شد به اندازهٔ یک گرهٔ قالی و دوخته می‌شد لای ریسمان‌ها. اگر این قالی‌بافی نبود من سربند مرگ مادرم دق می‌کردم.» نون والقلم، جلال آل‌احمد. مجلس سوم

«خیال‌پردازی، جادوی حقیقی فرش است.» نورمن وینست پیل.

زندگی مانند نقش و نگارهای قالی ایرانی زیباست ولی درک معنای آن مشکل است. آلدس هاکسلی

آ، الف - ب، پ - ت، ث - ج، چ - ح، خ - د، ذ - ر، ز، ژ - س، ش - ، ض - ط، ظ - ع، غ - ف، ق - ک، گ - ل - م - ن - و - هـ - ی

گفتاوردها

آ، الف

• «اگر برای هنر قالی‌بافی در ایران (اعم از طراحی و بافت آن) قایل به عصری طلایی شویم، این عصر نیمة نخست دورة صفویه است؛ نه تنها به سبب کیفیت و ظرافت بسیار قالیهای درباری، نیز از آن رو که نخستین نمونه‌های مرقوم و تاریخ‌دار قالی ایرانی از این زمان بر جا مانده‌است. این امر خود گواهی است بر رشد منزلت قالی و هنرمندان وابسته به آن در دورة مذکور. برای سایر بافته‌ها، نظیر پارچه‌های زری و مخمل نیز اوایل دورة صفویه دورة تحول و تکامل محسوب می‌شود.»
  • جان تامپسون
• «از گذشته تا امروز در تمام خانه‌های ایرانی حتی محقرترین آنها مفروش کردن خانه با فرش دستباف یکی از زینت‌های خانه محسوب می‌شود.»
  • ناشناس
• «اولین نکته‌ای که تمام دنیا را متوجه [هنر] ایران می‌کند، فرش است. یادم هست که یاماساکی معمار برج نیویورک که در ۱۱ سپتامبر زده شد، طراحی کرده بود، در ملاقاتی که با هم داشتیم از من پرسید: «چرا فرش‌های ایرانی به ا ین قشنگی هستند؟ در حالی که آن‌ها در کویر بافته شده‌اند!» اما به نظر من جواب این سؤال بسیار ساده بود. هرکسی آرزویی دارد که یکی از آن‌ها این است که در جایی که زندگی می‌کند، باغ و باغچه‌هایی داشته باشد و وقتی به این آرزو نرسیده آن‌ها را به اتاقش آورده‌است.»
  • ادمان آیوازیان

ب، پ

• «پیش از انقلاب ۶۸درصد بازارهای جهانی فرش در اختیار ایران بود. در حال حاضر سهم کشورمان از این بازار ۲۲درصد است.»
  • احد عظیم زاده، تاجر ایرانی فرش بدون منبع
• «به هنگام گردش در یکی از کوچه‌های دهکده‌ای، دربِ کلبه‌ای را باز دیدم. یک نفر فرش باف را دیدم که فرش می‌بافت. با زبان فارسی از او خواهش کردم که اجازه دهد داخل کلبه شوم و کار او را تماشا کنم. او در حالی که مشغول کار خود بود کاردکی را که در دست داشت، به سویم پرت کرد. من یک دم جا خوردم و فکر کردم موجبات ناراحتی او را فراهم آورده‌ام، امّا یکی از همراهان من گفت: او کاردک را به این خاطر پرتاب کرده‌است تا کسی که می‌خواهد وارد شود آن را بردارد و با خود به داخل خانه بیاورد و خجالت زده نشود …»
  • هنری بروکش دربارهٔ سفر خود به ایران حدود نیمهٔ سدهٔ نوزدم م

ح، خ

• «خیال‌پردازی، جادوی حقیقی فرش است.»
• نورمن وینست پیل،

ر، ز، ژ

• «زندگی مانند نقش و نگارهای قالی ایرانی زیباست ولی درک معنای آن مشکل است .»
  • آلدوس هاکسلی

ف، ق

• «فرش دستباف ایران از یادگارهای کهن تمدن ایرانی اسلامی کشورمان است که بار گرانی از هنر، فرهنگ و تمدن را بر دوش می‌کشد و معرف کشور ما در اقصی نقاط دنیاست. این کالای هنری با اشتغال بسیاری از خانوارهای ایرانی در پیوند بوده و به عنوان یکی از اقلام صادرات غیرنفتی نیز مطرح است.»
  • مهدی غضنفری (وزیر بازرگانی ایران) در نامه‌ای به عزت ا.. ضرغامی (رئیس سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران) بدون منبع
• «قالیبافی سرچشمه زاینده‌ای از خلاقیت، ابتکار، هنر و کوشش انسان‌هایی بود که بسیار بسیار بیشتر از آنکه چاه‌های قیری رنگ نفت یک سده پیش در مسجد سلیمان پیدا شود، تبلور تلاش و پویایی زندگی بر روی زمین بوده‌است. استعاره چاه‌های نفت در زیرزمین و دارهای قالی در زندگی واقعی ایرانیان کنایه از اصلی‌ترین سویه این هنر یعنی بعد اقتصادی آن است.»
  • ناشناس

م

• «مشهد امام رضا قبر بزرگی دارد. روی قبر ضریحی چوبی قرار دارد که سطح آن را با صفحلت نقره پوشانیده‌اند داخل بقعه با فرشهای گوناگون مفروش گردیده .»
  • ابن بطوطه (۷۷۷۹–۷۰۳ هجری قمری)

و

• «وقتی می‌نشستم پای دار قالی، انگار همهٔ ناراجتی‌ها و خیالات می‌شد به اندازهٔ یک گرهٔ قالی و دوخته می‌شد لای ریسمان‌ها. اگر این قالی‌بافی نبود من سربند مرگ مادرم دق می‌کردم.»
  • از نون والقلم از جلال آل‌احمد. مجلس سوم

پیوند به بیرون

• [۱]