محمدعلی فردین

محمدعلی فردین همچنین مشهور به فردین (۴ فوریه ۱۹۳۱ – ۶ آوریل ۲۰۰۰) (۱۵ بهمن ۱۳۰۹ – ۱۸ فروردین ۱۳۷۹) کارگردان و بازیگر ایرانی بود. زادهٔ تهران، دیپلم‌گرفتهٔ دبیرستان، قهرمان تیم ملی کشتی؛ در سال ۱۹۶۰م/ ۱۳۳۸ش به سینما درآمد و تا ۱۹۸۲م/ ۱۳۶۱ش در فیلم‌های بسیاری نقش آفرید و کارگردانی نمود. به سن ۶۹ سالگی در زادگاهش درگذشت.

گفتاوردها

• همیشه این سؤال بود که چرا باید بال‌های ما قیچی بشه؟! کار ما کار هنری ست کار ذوقی ست، یک کسی که بیست‌وهشت سال، سی سال کار هنری و ذوقی کرده یک مرتبه بال‌هاشو بچینند یا دست و پاشو قطع کنند اون هم در جمهوری اسلامی، به نظر من انصاف نیست. ماها هرکدوم اون تعداد انگشت‌شماری که در این سینما بودیم در واقع تاریخ سینما هستیم، هیچ‌کس نمی‌تونه اسم ما رو پاک بکنه، چون در قلب یک یک این مردم نوشته شده اسامی ما و به هر صورت حق داریم که بگیم در این سینما سهمی داشته‌ایم.
  • در گفت‌وگویی ویدیویی دربارهٔ ممنوعیت کاری پس از انقلاب ۱۳۵۷

دربارۀ او

• او دارای تمام صفات پسندیده ورزشی و روحیه پهلوانی بود؛ یعنی تمام خوبی‌ها در وجود فردین نهفته بود. این را بدون اغراق می‌گویم. او بسیار مؤدب و باشخصیت، متواضع و فروتن بود. فردین همچنین خیلی‌خوب صحبت می‌کرد و بیانی بسیار قوی و بانفوذ داشت… فردین بسیار شوخ‌طبع و خنده‌رو هم بود و روحیهٔ بسیار شادی داشت و باعث شادی کشتی‌گیران در اردوی تیم‌ملی ایران می‌شد.
• فردین، کشتی‌گیر خوبی بود و خیلی فنی کشتی می‌گرفت. او تکنیک خوبی داشت و خیلی‌خوب سر زیر بغل را اجرا می‌کرد و به پاهای حریفان خود می‌رسید و خیلی‌خوب هم روی حریفان خود «سگک» می‌نشست. او وقتی کشتی را آغاز کرد، گروهبان نیروی هوایی ارتش بود که زیرنظر حبیب‌الله بلور کشتی را فرا گرفت.
• آقا تختی نزدیک‌ترین دوست و رفیقِ شفیق فردین بود. دوستی تختی و فردین حتی تا دوره بازیگری فردین در سینما هم ادامه داشت و تختی برای دیدن فیلم‌های فردین به سینما می‌رفت. تختی حتی سر صحنه فیلم‌های فردین هم حاضر می‌شد.
• خاطرات زیادی از محمدعلی فردین دارم. فردین در مسابقه‌های جهانی سال ۱۹۵۴ توکیو در وزن پنجم (۷۳ کیلوگرم) به مدال نقره رسید. سه سال بعد و در جریان مسابقه‌های کشتی آزاد قهرمانی جهان در سال ۱۹۵۷ در استانبول ترکیه، من و او در کنار خیلی‌های دیگر، هم‌تیمی شدیم. من در آن مسابقه‌ها به مدال نقره جهان در وزن ۶۲ کیلوگرم رسیدم، درحالی‌که فردین در وزن پنجم (۷۳ کیلوگرم) چهارم شد. تختی با شکست از حمید کاپلان از ترکیه حذف شد و نبی سروری در وزن ششم (۷۹ کیلوگرم) قهرمان جهان شد و به مدال طلا دست یافت. در واقع سروری تنها چهره طلایی تیم‌ملی ایران در آن مسابقه‌ها بود. من دیدار فینال را مقابل مصطفی داغستانلی کشتی‌گیر شوروی اصل تیم ترکیه برگزار کردم که شکست خوردم و مدال نقره گرفتم. وقتی از تشک پایین آمدم، مرحوم فردین، من را بغل کرد و گفت وظیفهٔ تو از این به بعد سنگین‌تر شده و باید تواضع و فروتنی خود را بیش‌تر از قبل کنی، فردین چند سال از من بزرگ‌تر بود و مثل یک پدر، من را نصحیت کرد و هنوز هم حرف او در گوش من است.
• خاطره دیگر این‌که، در همان مسابقه‌های جهانی ۱۹۵۷ استانبول ترکیه، تختی، فردین، حسین نوری و من در کنار هم نشسته بودیم و فردین رو به ما کرد و گفت که باید روزی برسد که بهترین زندگی را داشته باشم.
• در یکی از فیلم‌ها، من و فردین هم‌بازی بودیم. فصل زمستان بود و هوا بسیار سرد. فردین پالتویی داشت که برای بازی کردن مجبور شده بود از تن خود دربیاورد. آن روز یکی از کارگران برق‌کار سینما که لباس مناسبی به تن نداشت، بسیار احساس سرما کرد، مرحوم فردین از او خواست که پالتوی او را بپوشد اما آن کارگر برق‌کار با خجالت از این کار طفره رفت، ولی فردین او را مجبور کرد پالتوی او را به تن خود کند. خلاصه آن کارگر، پالتوی فردین را پوشید و مشغول کار خود شد. من از فردین دلیل این کار او را سؤال کردم که در جواب گفت کار و وظیفه این کارگران از ما بازیگران و کارگردانان سینما سنگین‌تر است و آن‌ها چیزی از ما کم‌تر ندارند. من هم برای همین خواستم که خجالت نکشد و پالتوی من را به تن خود کند. فردین همیشه برای افراد زیردست و کارگران بسیار ارزش و احترام قائل بود. او انسانی بسیار متواضع و فروتن بود.
  • حسین ملاقاسمی، ۳۰ مارس ۲۰۲۰/ ۱۱ فروردین ۱۳۹۹؛ مصاحبه با خبرگزاری «ایرنا»