ردیف (موسیقی): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌گفتاورد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خط ۸: خط ۸:
* «ارشاد به من فشار می‌آورد که چرا ردیف نمی‌نویسی؟ گفتم آقا جان! من شپش‌های ردیف را نمی‌نویسم (منظور استاد گوشه‌های فرعی و بسیار غریبِ دستگاه‌ها و آوازهای گوناگونِ ردیف موسیقی ایران است)؛ اما یک سری از گوشه‌های شاخص هر دستگاه و مایه را من اجرا می‌کنم و این می‌شود ردیف بنده. البته این ردیف را ضبط کرده‌ام و قرار است رونمایی شود. برای جوان‌هایی که می‌خواهند آهنگسازی کنند. مثلاً اگر ردیف سه‌گاه را بخواهند استفاده کنند، باید بدانند درآمد سه‌گاه کجا است، زابل کجا است، مویه کجا است و همین‌طور مخالف و زیرکش و سلمک کجا است. یا اگر بخواهند شور و افشاری و اصفهان و دیگر مایه‌ها را بزنند، گفتم از هر کدامِ این‌ها من گوشه‌های شاخصشان را اجرا می‌کنم و همین‌طور هم شد.»
* «ارشاد به من فشار می‌آورد که چرا ردیف نمی‌نویسی؟ گفتم آقا جان! من شپش‌های ردیف را نمی‌نویسم (منظور استاد گوشه‌های فرعی و بسیار غریبِ دستگاه‌ها و آوازهای گوناگونِ ردیف موسیقی ایران است)؛ اما یک سری از گوشه‌های شاخص هر دستگاه و مایه را من اجرا می‌کنم و این می‌شود ردیف بنده. البته این ردیف را ضبط کرده‌ام و قرار است رونمایی شود. برای جوان‌هایی که می‌خواهند آهنگسازی کنند. مثلاً اگر ردیف سه‌گاه را بخواهند استفاده کنند، باید بدانند درآمد سه‌گاه کجا است، زابل کجا است، مویه کجا است و همین‌طور مخالف و زیرکش و سلمک کجا است. یا اگر بخواهند شور و افشاری و اصفهان و دیگر مایه‌ها را بزنند، گفتم از هر کدامِ این‌ها من گوشه‌های شاخصشان را اجرا می‌کنم و همین‌طور هم شد.»
** فضل‌الله توکل<ref>[http://www.irna.ir/news/82624426/ گفتگو با ایرنا]، ۱۷ مرداد ۱۳۹۶.</ref>
** فضل‌الله توکل<ref>[http://www.irna.ir/news/82624426/ گفتگو با ایرنا]، ۱۷ مرداد ۱۳۹۶.</ref>
* «من همیشه دوست داشتم که از خشکی [[ردیف]] و اجرای صرف آن فاصله بگیرم. به همین دلیل هم معمولاً می‌گویند من روش خاص خودم را دارم.»
** [[نادر گلچین]].<ref>[https://musiceiranian.ir/?p=71964 گفتگو با روزنامه اعتماد]، ۲۰ اسفند ۱۳۹۳ .</ref>
* «ردیف موسیقی مانند هنرمعماری است که اگر پایه اصیلی داشته باشد،هیچ زلزله‌ای نمی‌تواند آن را نابود کند.»
* «ردیف موسیقی مانند هنرمعماری است که اگر پایه اصیلی داشته باشد،هیچ زلزله‌ای نمی‌تواند آن را نابود کند.»
** [[محمدرضا لطفی]] .<ref>[https://www.isna.ir/news/91121207580/ محمدرضا لطفی:ردیف موسیقی را هیچ زلزله‌ای نمی‌تواند نابود کند]، ۱۲ اسفند ۱۳۹۱.</ref>
** [[محمدرضا لطفی]] .<ref>[https://www.isna.ir/news/91121207580/ محمدرضا لطفی:ردیف موسیقی را هیچ زلزله‌ای نمی‌تواند نابود کند]، ۱۲ اسفند ۱۳۹۱.</ref>

نسخهٔ ‏۱۷ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۵:۵۲

ردیف (موسیقی)، در تئوری موسیقی ایرانی، به طرز قرار گرفتن آهنگ‌ها و نغمات موسیقی گفته می‌شود. هر یک از این آهنگ‌ها، که به آن یک گوشه گفته می‌شود، جزئی از یک دستگاه یا آواز دانسته می‌شوند که بر اساس روند گسترش ملودی و موقعیت مکانی در دانگ‌های یک دستگاه یا آواز، مرتب می‌شوند.

گفتاوردها

  • «ردیف مثل چهارعمل اصلی ریاضی است. کسی که چهارعمل را یادمی‌گیرد تازه باید مسئله حل کند. آدم‌هایی که ردیف را یادمی‌گیرند، تازه شروع کارشان است و بعد از آن باید مکتب‌ها را گسترش بدهند اما یک عده آدم ابن‌الوقت می‌خواهند از سفره‌ای که برایشان پهن شده به نان و نوایی برسند. خواننده‌ای می‌تواند آواز بخواند که ردیف بلد باشد. متأسفانه در موسیقی یک اشتباه رایج وجود دارد و خیلی‌ها بین ردیف‌دان، بداهه‌خوان و ترانه‌خوان تفاوتی قائل نیستند.»
  • «در دوره قاجار وقتی شما می‌خواستید به وکیلی یا وزیری نامه‌ای بنویسید، می‌نوشتید حضرت مستطاب، جلالت مآب، اعظم واجل و بسیاری القاب دیگر را ردیف می‌کردید تا دو خط نامه بنویسید، اما امروزه می‌نویسید جناب آقای وزیر و حرفتان را در آن می‌زنید. ردیف موسیقی هم همین است و باید حشو و زوائد آن پیراسته گردد.»
  • «ارشاد به من فشار می‌آورد که چرا ردیف نمی‌نویسی؟ گفتم آقا جان! من شپش‌های ردیف را نمی‌نویسم (منظور استاد گوشه‌های فرعی و بسیار غریبِ دستگاه‌ها و آوازهای گوناگونِ ردیف موسیقی ایران است)؛ اما یک سری از گوشه‌های شاخص هر دستگاه و مایه را من اجرا می‌کنم و این می‌شود ردیف بنده. البته این ردیف را ضبط کرده‌ام و قرار است رونمایی شود. برای جوان‌هایی که می‌خواهند آهنگسازی کنند. مثلاً اگر ردیف سه‌گاه را بخواهند استفاده کنند، باید بدانند درآمد سه‌گاه کجا است، زابل کجا است، مویه کجا است و همین‌طور مخالف و زیرکش و سلمک کجا است. یا اگر بخواهند شور و افشاری و اصفهان و دیگر مایه‌ها را بزنند، گفتم از هر کدامِ این‌ها من گوشه‌های شاخصشان را اجرا می‌کنم و همین‌طور هم شد.»
    • فضل‌الله توکل[۳]
  • «من همیشه دوست داشتم که از خشکی ردیف و اجرای صرف آن فاصله بگیرم. به همین دلیل هم معمولاً می‌گویند من روش خاص خودم را دارم.»
  • «ردیف موسیقی مانند هنرمعماری است که اگر پایه اصیلی داشته باشد،هیچ زلزله‌ای نمی‌تواند آن را نابود کند.»
ویکی‌پدیا مقاله‌ای دربارهٔ