عبدالحسین آیتی

عبدالحسین آیتی با تخلُّص اصلی آیتی (تخلص پیشین:ضیایی و آواره) (۱۸۷۱، تفت، یزد - ۱۹۵۳، یزد) ادیب، آموزگار، روزنامه‌نگار، تاریخ‌نگار، مؤلف، شاعر فارسی-عربی و مبلغ بهائی بازفراگشتهٔ ایرانی بود.

گفتاوردها

• «این‌جانب در سال ۱۲۷۸ قمری در قصبهٔ تفت از توابع شهر یزد در یک خاندان مذهبی متولد شدم. پدرم مرحوم حاجی ملامحمد از علما و پیشوایان اسلامی بود. از این رو، تحصیلات من همه از علوم اسلامی بود و هنوز طفلی نابالغ بودم که عمامه به سرم نهادند و بر عرشهٔ منبرم جای دادند؛ ولی طبع و قریحه‌ام متمایل به انشاء نثرهای ادبی و شعرهای فارسی و عربی بود.»
• «پدرم مشوق شاعری‌ام بود و تخلص ضیایی به من عطا نمود. کم‌کم طبع شاعری‌ام به کار افتاد ولی نثر فصیح را هم مانند شعر بلیغ دوست می‌داشتم و در ضمن تحصیل منطق و فقه و تفسیر، گاهی غزلی و چکامه‌ای می‌سرودم.»
• «در بیست سالگی پدرم درگذشت، در بیست و پنج سالگی مرا به جای او به مسجد بردند و محراب و منبر به من سپردند، در سی سالگی با بهائیان دمخور شدم و از وطن مألوف مهاجرت کرده، دستار از سر افکندم و ریش را از بن برکندم و به جهانگردی پرداختم. چون محرم اسرار شده و مقامی عالی یافته بودم، رئیس المبلغین شدم…

تا در سال ۱۳۴۰ قمری که عبدالبهاء عباس درگذشت، از بهائیت کناره گرفتم، به‌ویژه آنکه در سال ۱۳۴۲ق، در طی مسافرت شش ماههٔ اروپا، بطلان مذهب بهاء به طور اکمل بر من روشن شد، لهذا در مراجعت از اروپا در مصر اندکی پرده را بالا زدم…»