ضربالمثلهای رومانی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''[[W:ضربالمثل|ضربالمثلهای رومانی]]''' و مترادف آن به فارسی. |
'''[[W:ضربالمثل|ضربالمثلهای رومانی]]''' و مترادف آن به فارسی. |
||
__NOTOC__ |
__NOTOC__ |
||
[[#A|A]] - [[#B|B]] - [[#C|C]] - [[#D|D]] - [[#E|E]] - [[#F|F]] - [[#G|G]] - [[#H|H]] - [[#I|I]] - [[#J|J]] - [[#K|K]] - [[#L|L]] - [[#M|M]] - [[#N|N]] - [[#O|O]] - [[#P|P]] - [[#R|R]] - [[#S|S]] - [[#T|T]] - [[#U|U]] - [[#V|V]] - [[#W|W]] - [[#X|X]] - [[#Y|Y]] |
[[#A|A]] - [[#B|B]] - [[#C|C]] - [[#D|D]] - [[#E|E]] - [[#F|F]] - [[#G|G]] - [[#H|H]] - [[#I|I]] - [[#J|J]] - [[#K|K]] - [[#L|L]] - [[#M|M]] - [[#N|N]] - [[#O|O]] - [[#P|P]] - [[#R|R]] - [[#S|S]] - [[#T|T]] - [[#U|U]] - [[#V|V]] - [[#W|W]] - [[#X|X]] - [[#Y|Y]] |
||
- [[#Z|Z]] |
- [[#Z|Z]] |
||
== A == |
== A == |
||
*{{چپچین}} Apa trece, pietrele rămân. {{پایان چپچین}} |
* {{چپچین}} Apa trece, pietrele rămân. {{پایان چپچین}} |
||
* |
* ترجمه: «آب جریان دارد، اما صخرهها ماندگار هستند.» |
||
** مترادف فارسی: ''«مثل ریگِ کف رودخانه (جوی) ماندنی است.»'' |
** مترادف فارسی: ''«مثل ریگِ کف رودخانه (جوی) ماندنی است.»'' |
||
*{{چپچین}} Apără-mă de găini, că de câini nu mă tem. {{پایان چپچین}} |
* {{چپچین}} Apără-mă de găini, că de câini nu mă tem. {{پایان چپچین}} |
||
* |
* ترجمه: «مرا از جوجهها حفظ کن، از [[سگ]] باکی ندارم.» |
||
** مترادف فارسی: ''« |
** مترادف فارسی: ''«خصم [[دانا]] که دشمن جان است// بهتر از [[دوستی]] که [[مجنون|نادان]] است» [[مکتبی شیرازی]]'' |
||
*{{چپچین}} |
* {{چپچین}} Aruncă binele în dreapta şi în stânga, şi la nevoie o să-l găseşti. {{پایان چپچین}} |
||
* |
* ترجمه: «مال خود را از چپ و راست ببخش، هروقت بدان نیاز داشتی آن را خواهی یافت.» |
||
** مترادف فارسی: ''«نان را بینداز توی [[دریا]]، [[ماهی]] |
** مترادف فارسی: ''«نان را بینداز توی [[دریا]]، [[ماهی]] نمیداند اما خدا میداند.»'' |
||
** مترادف فارسی: ''«خوبی کردن و به [[دریا]] انداختن»'' |
** مترادف فارسی: ''«خوبی کردن و به [[دریا]] انداختن»'' |
||
** تمثیل: ''«تو نیکی میکن و در دجله انداز// که ایزد در بیابانت دهد باز» [[سعدی]]'' |
** تمثیل: ''«تو نیکی میکن و در دجله انداز// که ایزد در بیابانت دهد باز» [[سعدی]]'' |
||
*{{چپچین}} |
* {{چپچین}} Ascultă cu urechile, vezi cu ochii, dar taci cu gura.{{پایان چپچین}} |
||
* |
* ترجمه: «از گوشهایت برای شنیدن و از چشمانت برای دیدن، اما از دهانت برای خموشی استفاده کن» |
||
** مترادف فارسی: ''«گوش تو دو دادند و زبان تو یکی// یعنی که دو بشنو و یکی بیش مگو» [[باباافضل کاشی]]'' |
** مترادف فارسی: ''«گوش تو دو دادند و زبان تو یکی// یعنی که دو بشنو و یکی بیش مگو» [[باباافضل کاشی]]'' |
||
*{{چپچین}} |
* {{چپچین}} A trecut baba cu colacii. {{پایان چپچین}} |
||
* |
* ترجمه: «مادربزرگ با شیرینیها رفت.» |
||
** مترادف فارسی: ''«آنکه دیر برسر خوان آید، جز استخوان نصیب نبرد.»'' |
** مترادف فارسی: ''«آنکه دیر برسر خوان آید، جز استخوان نصیب نبرد.»'' |
||
== D == |
== D == |
||
Dupa orice furtuna vine soare |
Dupa orice furtuna vine soare |
||
** مترادف فارسی: بعد از هر سختی آسانی میآید** |
|||
** |
** ترجمه: بعد از هر طوفانی خورشید میآید** |
||
⚫ | |||
**ترجمه: بعد از هر طوفانی خورشید می آید** |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
** مترادف فارسی: ''«نادان را به از خاموشی نیست» [[سعدی]]'' |
** مترادف فارسی: ''«نادان را به از خاموشی نیست» [[سعدی]]'' |
||
** مترادف فارسی: ''«خاموشی هم پرده عورت جهل است و هم شکوه عظمت دانایی» [[مرزباننامه]]'' |
** مترادف فارسی: ''«خاموشی هم پرده عورت جهل است و هم شکوه عظمت دانایی» [[مرزباننامه]]'' |
||
** تمثیل: |
** تمثیل: ''«ز [[دانش]] چو جان تو را مایه نیست// به از خامُشی هیچ پیرایه نیست» [[فردوسی]]'' |
||
== C == |
== C == |
||
*{{چپچین}} |
* {{چپچین}} Capul aplecat sabia nu-l taie. {{پایان چپچین}} |
||
* |
* ترجمه: «شمشیر، گردن کج را نمیزند.» |
||
** مخالف فارسی: ''«زبان سرخ سر سبز میدهد برباد.»'' |
** مخالف فارسی: ''«زبان سرخ سر سبز میدهد برباد.»'' |
||
*{{چپچین}} |
* {{چپچین}} Ce poţi face azi, nu lăsa pe mâine.{{پایان چپچین}} |
||
* |
* ترجمه: «کاری را که امروز قادر به انجام آن هستی، برای فردا نگذار.» |
||
** مترادف فارسی: ''«کار امروز به فردا میفکن!»'' |
** مترادف فارسی: ''«کار امروز به فردا میفکن!»'' |
||
** مترادف فارسی: ''«کار امروز به فردا افکندن از کاهلی تن است.» [[ابوالفضل بیهقی]]'' |
** مترادف فارسی: ''«کار امروز به فردا افکندن از کاهلی تن است.» [[ابوالفضل بیهقی]]'' |
||
** تمثیل: ''«از امروز کاری به فردا ممان// چه دانی که فردا چه گردد زمان» |
** تمثیل: ''«از امروز کاری به فردا ممان// چه دانی که فردا چه گردد زمان» [[فردوسی]]'' |
||
** تمثیل: ''«ساقیا عشرت امروز به فردا مفکن// یا زدیوان قضا خط امانی به من آر» |
** تمثیل: ''«ساقیا عشرت امروز به فردا مفکن// یا زدیوان قضا خط امانی به من آر» [[حافظ]]'' |
||
*{{چپچین}} |
* {{چپچین}} Cine are carte, are parte!{{پایان چپچین}} |
||
* |
* ترجمه: «[[دانش]]، قدرت است.» |
||
** مترادف فارسی: ''«دانایی توانایی است»'' |
** مترادف فارسی: ''«دانایی توانایی است»'' |
||
** مترادف فارسی: ''«دانستن توانستن است»'' |
** مترادف فارسی: ''«دانستن توانستن است»'' |
||
** تمثیل: ''«توانا بود هرکه [[دانا]] بود// به [[دانش]] دل پیر برنا بود» [[فردوسی]]'' |
** تمثیل: ''«توانا بود هرکه [[دانا]] بود// به [[دانش]] دل پیر برنا بود» [[فردوسی]]'' |
||
*{{چپچین}} |
* {{چپچین}} Cine furâ azi un ou, mâine va fura un bou!{{پایان چپچین}} |
||
* |
* ترجمه: «آنکه امروز تخممرغی بدزدد، فردا [[گاو|گاوی]] را خواهد دزدید.» |
||
** مترادف فارسی: ''«تخممرغدزد، [[ |
** مترادف فارسی: ''«تخممرغدزد، [[شترمرغ]]دزد میشود.»'' |
||
** مترادف فارسی: ''«هر که دانگی بدزدد، از دیناری نترسد.»'' |
** مترادف فارسی: ''«هر که دانگی بدزدد، از دیناری نترسد.»'' |
||
*{{چپچین}} |
* {{چپچین}} Câinii latră, ursu' trece...{{پایان چپچین}} |
||
* |
* ترجمه: «[[سگ]] پارس میکند و [[خرس]] (بیخیال) میگذرد.» |
||
** مترادف فارسی: ''«[[سگ]] لاید و کاروان گذرد.»'' |
** مترادف فارسی: ''«[[سگ]] لاید و کاروان گذرد.»'' |
||
** تمثیل: ''«زآنهمه بانگ و علالای [[سگ|سگان]]// هیچ واماند ز راهی کاروان؟» [[مولوی]]'' |
** تمثیل: ''«زآنهمه بانگ و علالای [[سگ|سگان]]// هیچ واماند ز راهی کاروان؟» [[مولوی]]'' |
||
== N == |
== N == |
||
*{{چپچین}} |
* {{چپچین}} Nu da vrabia din mână pe cioara de pe gard.{{پایان چپچین}} |
||
* |
* ترجمه: «[[گنجشک|گنجشکی]] را که به کف داری با [[کلاغ|کلاغی]] که برحصاری نشسته معاوضه نکن!» |
||
** مترادف فارسی: ''«سرکه نقد به از حلوای نسیه»'' |
** مترادف فارسی: ''«سرکه نقد به از حلوای نسیه»'' |
||
** مترادف فارسی: ''«سیلی نقد از عطای نسیه به»'' |
** مترادف فارسی: ''«سیلی نقد از عطای نسیه به»'' |
||
** تمثیل: ''«ما درخور صید تو نباشیم ولیکن// [[گنجشک]] به |
** تمثیل: ''«ما درخور صید تو نباشیم ولیکن// [[گنجشک]] به دست است به از [[شاهین|باز]] پریده» [[سعدی]]'' |
||
*{{چپچین}} |
* {{چپچین}} Nu iese fum fără foc.{{پایان چپچین}} |
||
* |
* ترجمه: «هیچ دودی بیآتش نیست.» |
||
** مترادف فارسی: ''«هیچ دودی بیآتشی نیست.»'' |
** مترادف فارسی: ''«هیچ دودی بیآتشی نیست.»'' |
||
** مترادف فارسی: ''«دود نشانه آتش است.»'' |
** مترادف فارسی: ''«دود نشانه آتش است.»'' |
||
** تمثیل: ''«اگر دودی رود، بی آتشی نیست» [[سعدی]]'' |
** تمثیل: ''«اگر دودی رود، بی آتشی نیست» [[سعدی]]'' |
||
*{{چپچین}} |
* {{چپچین}} Nu poţi îndrepta lumea cu umărul.{{پایان چپچین}} |
||
* |
* ترجمه: «دنیا را با شانههایت نمیتوانی راست کنی.» |
||
** مترادف فارسی: ''«گیتی است، کی پذیرد همواری؟» [[رودکی]]'' |
** مترادف فارسی: ''«گیتی است، کی پذیرد همواری؟» [[رودکی]]'' |
||
== O == |
== O == |
||
*{{چپچین}} |
* {{چپچین}} Obişnuinţa... a doua natură!{{پایان چپچین}} |
||
* |
* ترجمه: «عادت، [[طبیعت]] دوم است.» |
||
** مترادف فارسی: ''«عادت [[طبیعت]] ثانوی است.»'' |
** مترادف فارسی: ''«عادت [[طبیعت]] ثانوی است.»'' |
||
** مترادف فارسی: ''«ترک عادت موجب مرض است.»'' |
** مترادف فارسی: ''«ترک عادت موجب مرض است.»'' |
||
*{{چپچین}} |
* {{چپچین}} Ochii care nu se văd se uită...{{پایان چپچین}} |
||
* |
* ترجمه: «چشمانی که همدیگر را نبینند، یکدیگر را فراموش میکنند.» |
||
** مترادف فارسی: ''«ازدل برود هرآنکه از دیده برفت.»'' |
** مترادف فارسی: ''«ازدل برود هرآنکه از دیده برفت.»'' |
||
== P == |
== P == |
||
*{{چپچین}} |
* {{چپچین}} Prietenu, la nevoie se cunoaşte! {{پایان چپچین}} |
||
* |
* ترجمه: «هنگام نیاز، [[دوستی|دوستان]] واقعی شناخته میشوند.» |
||
** مترادف فارسی: ''«[[دوستی|دوست]] آن دانم که گیرد دست دوست// در پریشانحالی و درماندگی» [[سعدی]]'' |
** مترادف فارسی: ''«[[دوستی|دوست]] آن دانم که گیرد دست دوست// در پریشانحالی و درماندگی» [[سعدی]]'' |
||
== R == |
== R == |
||
*{{چپچین}} |
* {{چپچین}} Rîde ciob de oală spartă. {{پایان چپچین}} |
||
* |
* ترجمه: «تراشه چوب به پاتیل شکسته میخندد.» |
||
** مترادف فارسی: ''«دیگ به دیگ گوید رویت سیاه! سهپایه گوید صلعلی.»'' |
** مترادف فارسی: ''«دیگ به دیگ گوید رویت سیاه! سهپایه گوید صلعلی.»'' |
||
** مترادف فارسی: ''«آبکش به کفگیر میگوید: نُه سوراخ داری!»'' |
** مترادف فارسی: ''«آبکش به کفگیر میگوید: نُه سوراخ داری!»'' |
||
== S == |
== S == |
||
{{چپچین}} * |
{{چپچین}} * S-a dus bou... şi-a venit vaca! (tatâl lui Nica, in Ion Creanga-Amintiri din copilarie) {{پایان چپچین}} |
||
* |
* ترجمه: «او مثل [[گاو]] نر رفت و مثل گاو ماده برگشت.» |
||
** مترادف فارسی: ''«[[خر]] عیسی به آسمان نرود.»'' |
** مترادف فارسی: ''«[[خر]] عیسی به آسمان نرود.»'' |
||
** تمثیل: ''«[[خر]] عیسی گرش به مکه بری// چون بیاید هنوز خر باشد.» [[سعدی]]'' |
** تمثیل: ''«[[خر]] عیسی گرش به مکه بری// چون بیاید هنوز خر باشد.» [[سعدی]]'' |
||
** تمثیل: ''«[[خر]] به سعی، آدمی نخواهد شد// گرچه در پای منبری باشد» [[سعدی]]'' |
** تمثیل: ''«[[خر]] به سعی، آدمی نخواهد شد// گرچه در پای منبری باشد» [[سعدی]]'' |
||
== T == |
== T == |
||
*{{چپچین}} |
* {{چپچین}} Totu-i bine cand se termină cu bine.{{پایان چپچین}} |
||
* |
* ترجمه: «همه چیز بر وفق مراد است وقتی که پایان خوبی داشته باشد.» |
||
** مترادف فارسی: ''«شاهنامه آخرش خوش است.»'' |
** مترادف فارسی: ''«شاهنامه آخرش خوش است.»'' |
||
== U == |
== U == |
||
*{{چپچین}} |
* {{چپچین}} Un prost incurca, si zece intelepti nu pot descurca {{پایان چپچین}} |
||
* |
* ترجمه: «یک دیوانه طوری ریخت و پاش میکند که ده نفر [[دانا|عاقل]] نمیتوانند آن را سامان دهند.» |
||
** مترادف فارسی: ''«یک [[مجنون|دیوانه]] سنگی به چاه اندازد و دوصد [[دانا|عاقل]] بیرون نتوانند آورد.»'' |
** مترادف فارسی: ''«یک [[مجنون|دیوانه]] سنگی به چاه اندازد و دوصد [[دانا|عاقل]] بیرون نتوانند آورد.»'' |
||
*{{چپچین}} |
* {{چپچین}} Un necaz nu vine niciodată singur.{{پایان چپچین}} |
||
* |
* ترجمه: «یک بدبختی هیچگاه به تنهایی رخ نمیدهد.» |
||
** مترادف فارسی: ''«یک بدبختی تنها رو نمیدهد.»'' |
** مترادف فارسی: ''«یک بدبختی تنها رو نمیدهد.»'' |
||
نسخهٔ ۲۶ نوامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۹:۴۵
ضربالمثلهای رومانی و مترادف آن به فارسی.
A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - R - S - T - U - V - W - X - Y - Z
A
- Apa trece, pietrele rămân.
- ترجمه: «آب جریان دارد، اما صخرهها ماندگار هستند.»
- مترادف فارسی: «مثل ریگِ کف رودخانه (جوی) ماندنی است.»
- Apără-mă de găini, că de câini nu mă tem.
- ترجمه: «مرا از جوجهها حفظ کن، از سگ باکی ندارم.»
- مترادف فارسی: «خصم دانا که دشمن جان است// بهتر از دوستی که نادان است» مکتبی شیرازی
- Aruncă binele în dreapta şi în stânga, şi la nevoie o să-l găseşti.
- ترجمه: «مال خود را از چپ و راست ببخش، هروقت بدان نیاز داشتی آن را خواهی یافت.»
- Ascultă cu urechile, vezi cu ochii, dar taci cu gura.
- ترجمه: «از گوشهایت برای شنیدن و از چشمانت برای دیدن، اما از دهانت برای خموشی استفاده کن»
- مترادف فارسی: «گوش تو دو دادند و زبان تو یکی// یعنی که دو بشنو و یکی بیش مگو» باباافضل کاشی
- A trecut baba cu colacii.
- ترجمه: «مادربزرگ با شیرینیها رفت.»
- مترادف فارسی: «آنکه دیر برسر خوان آید، جز استخوان نصیب نبرد.»
D
Dupa orice furtuna vine soare
- مترادف فارسی: بعد از هر سختی آسانی میآید**
- ترجمه: بعد از هر طوفانی خورشید میآید**
- Daca ar tacea si un prost ar trece drept intelept.
- ترجمه: «اگر دهانش را ببندد، هر ابلهی دانا به نظر میرسد.»
- مترادف فارسی: «نادان را به از خاموشی نیست» سعدی
- مترادف فارسی: «خاموشی هم پرده عورت جهل است و هم شکوه عظمت دانایی» مرزباننامه
- تمثیل: «ز دانش چو جان تو را مایه نیست// به از خامُشی هیچ پیرایه نیست» فردوسی
C
- Capul aplecat sabia nu-l taie.
- ترجمه: «شمشیر، گردن کج را نمیزند.»
- مخالف فارسی: «زبان سرخ سر سبز میدهد برباد.»
- Ce poţi face azi, nu lăsa pe mâine.
- ترجمه: «کاری را که امروز قادر به انجام آن هستی، برای فردا نگذار.»
- مترادف فارسی: «کار امروز به فردا میفکن!»
- مترادف فارسی: «کار امروز به فردا افکندن از کاهلی تن است.» ابوالفضل بیهقی
- تمثیل: «از امروز کاری به فردا ممان// چه دانی که فردا چه گردد زمان» فردوسی
- تمثیل: «ساقیا عشرت امروز به فردا مفکن// یا زدیوان قضا خط امانی به من آر» حافظ
- Cine are carte, are parte!
- ترجمه: «دانش، قدرت است.»
- Cine furâ azi un ou, mâine va fura un bou!
- ترجمه: «آنکه امروز تخممرغی بدزدد، فردا گاوی را خواهد دزدید.»
- مترادف فارسی: «تخممرغدزد، شترمرغدزد میشود.»
- مترادف فارسی: «هر که دانگی بدزدد، از دیناری نترسد.»
- Câinii latră, ursu' trece...
N
- Nu da vrabia din mână pe cioara de pe gard.
- ترجمه: «هیچ دودی بیآتش نیست.»
- مترادف فارسی: «هیچ دودی بیآتشی نیست.»
- مترادف فارسی: «دود نشانه آتش است.»
- تمثیل: «اگر دودی رود، بی آتشی نیست» سعدی
- Nu poţi îndrepta lumea cu umărul.
- ترجمه: «دنیا را با شانههایت نمیتوانی راست کنی.»
- مترادف فارسی: «گیتی است، کی پذیرد همواری؟» رودکی
O
- Obişnuinţa... a doua natură!
- ترجمه: «عادت، طبیعت دوم است.»
- مترادف فارسی: «عادت طبیعت ثانوی است.»
- مترادف فارسی: «ترک عادت موجب مرض است.»
- Ochii care nu se văd se uită...
- ترجمه: «چشمانی که همدیگر را نبینند، یکدیگر را فراموش میکنند.»
- مترادف فارسی: «ازدل برود هرآنکه از دیده برفت.»
P
- Prietenu, la nevoie se cunoaşte!
- ترجمه: «هنگام نیاز، دوستان واقعی شناخته میشوند.»
R
- Rîde ciob de oală spartă.
- ترجمه: «تراشه چوب به پاتیل شکسته میخندد.»
- مترادف فارسی: «دیگ به دیگ گوید رویت سیاه! سهپایه گوید صلعلی.»
- مترادف فارسی: «آبکش به کفگیر میگوید: نُه سوراخ داری!»
S
* S-a dus bou... şi-a venit vaca! (tatâl lui Nica, in Ion Creanga-Amintiri din copilarie)
- ترجمه: «او مثل گاو نر رفت و مثل گاو ماده برگشت.»
T
- Totu-i bine cand se termină cu bine.
- ترجمه: «همه چیز بر وفق مراد است وقتی که پایان خوبی داشته باشد.»
- مترادف فارسی: «شاهنامه آخرش خوش است.»
U
- Un prost incurca, si zece intelepti nu pot descurca
- ترجمه: «یک دیوانه طوری ریخت و پاش میکند که ده نفر عاقل نمیتوانند آن را سامان دهند.»
- Un necaz nu vine niciodată singur.
- ترجمه: «یک بدبختی هیچگاه به تنهایی رخ نمیدهد.»
- مترادف فارسی: «یک بدبختی تنها رو نمیدهد.»
این یک نوشتار ناتمام است. با گسترش آن به ویکیگفتاورد کمک کنید. |