ارنست رنان

ارنست رنان فیلسوف فرانسوی

• سعادت دیگران بخش مهمی از خوشبختی ماست.
• "آنچه ارنست رنان را به عنوان یک فیلسوف بزرگ مذهبی مطرح کرده این است که، وی ضمن اعتقاد محکم به حقیقت علم، روح مذهب و تورات و انجیل را پیراسته از «تثلیث و الوهیت مسیح» و امور بی اساس دیگر دانسته، به مبانی استوار دین عقیده داشته، و قسمت عمده تحقیقات او درباره دین یهود و مسیحیت است و می‏گوید: از ذات باریتعالی، جز این که وجود او را تصدیق کنیم، نباید سخن گفت.

هم چنین رنان می‏گوید: ممکن است روزی هر چه را دوست می‏دارم، نابود و از هم پاشیده شود، و هر چه را که نزد من لذتبخش‏تر و بهترین نعمتهای حیات است از میان برود، و نیز ممکن است آزادی بکار بردن عقل و دانش و هنر بیهوده گردد، ولی محال است، که علاقه به دین متلاشی یا محو شود، بلکه همواره و همیشه باقی خواهد ماند، و در کشور وجود من شاهدی صادق و گواهی ناطق بر بطلان مادیت خواهد بود. یعنی بر بطلان مسلکی که می‏خواهد این موهبت الهی، یعنی فکر عالی انسانی را در تنگنای پست زندگی خاکی محدود و مقید سازد.

رنان باز می‏گوید: آثار و کتابهای علمی و فنی علمای اسلام، بوسیله جنگهای «صلیبی» به اروپا رفت، و پیش از جنگهای صلیبی نیز بین عرب و اروپا از راه «اندلس» ارتباط پیدا شد، و همه این عوامل اروپای فقیر و درمانده را به گنجهای فناناپذیر علمی، که نتیجه استعداد مسلمانان بود، راهنمائی کرد، و انتشار علم و نهضت علمی در سراسر اروپا، این قاره را به تمدن کنونی رسانید.

کتابهای دیگر «رنان» هم عبارت است از: تاریخ ادیان، تاریخ ملت بنی اسرائیل، و ترجمه سه کتاب از «تورات».